Læknablaðið - 15.04.2011, Blaðsíða 28

FRÆÐIGREINAR
RANNSÓKN
Mynd 1. Afdrif 1411 sjúklinga á fyrstu 12 mánuðunum eftir að þeir voru útskrifaðir með
óútskýrða kviðverki afbráðamóttökum Landspítala í Fossvogi og við Hringbraut á árinu 2005.
kerfinu sem töldust til óútskýrðra kviðverkja
voru: Bráður kviðarholskvilli (R10.0), staðbundinn
verkur í efri hluta kviðar (RlO.l), grindarhols- og
spangarverkur (R10.2), staðbundnir verkir annars
staðar í neðri hluta kviðar (R10.3), annar og
ótilgreindur kviðverkur (R10.4).
Sérstaklega var litið á sjúklinga sem leituðu
aftur á bráðamóttöku vegna kviðverkja innan árs
frá útskrift, eða frá 1. janúar 2006 til 31. desember
2006. Farið var í sjúkraskrár þeirra og eftirfarandi
upplýsingar færðar í gagnagrunn sem útbúinn var
í forritinu FileMaker Pro 7.0: Aldur, kyn, komutími
á bráðamóttöku, tegund komu (hvort sjúklingur
kom sjálfur, með tilvísun frá lækni eða með
Mynd 2. Komudagur og -tími fyrstu komu 112 sjúklinga sem komu aftur á bráðamóttöku
vegna kviðverkja innan ársfrá útskrift vegna óútskýrðra kviðverkja. Morgunvakt var
skilgreind frá 8:00 til 16:00, kvöldvaktfrá 16:00 til 24:00 og næturvakt frá miðnætti til 08:00.
sjúkrabíl), tímalengd einkenna og önnur einkenni.
Einnig voru skráð lífsmörk og staðsetning
kviðverkja en kviðarholinu var skipt í níu svæði
(mynd 3). Auk þess voru skráðar niðurstöður
úr blóð-, þvag- og myndrannsóknum og hvort
fengið hefði verið álit utanaðkomandi sérfræðings
þegar sjúklingur lá upphaflega á bráðamóttöku.
Loks var skráður legutími á bráðamóttöku og
útskriftargreining við síðari komu/komur.
Sjúklingar sem leituðu aftur á bráðamóttöku
vegna kviðverkja voru bornir saman við sjúklinga
sem fengu greininguna óútskýrðir kviðverkir, en
komu ekki aftur á bráðamóttöku vegna kviðverkja
innan árs frá útskrift. Sjúklingar voru einnig
bornir saman innbyrðis, það er eftir því hvort þeir
fengu sértæka greiningu við endurkomu eða ekki
og afdrif þeirra könnuð.
Útreikningar á meðaltölum, staðalfrávikum
og marktækni voru gerðir í forritunum Excel og
GraphPad Instat 3 (GraphPad Software, Inc.).
Hópar voru bornir saman með tvíhliða t-prófi og
Fisher's exact prófi. Tölfræðilegt marktæki miðast
við p-gildi <0,05.
Áður en rannsóknin hófst fékkst leyfi frá
lækningaforstjóra Landspítala, Siðanefnd Land-
spítala og Persónuvernd.
Niðurstöður
Árið 2005 komu 62.116 manns á bráðamóttökur
Landspítala í Fossvogi og við Hringbraut. Af þeim
voru 1411 (2,3%) útskrifaðir með greininguna
óútskýrðir kviðverkir. Á bráðamóttöku við Hring-
braut var hlutfallið 9,4% af heildarkomum, 2,9%
á bráðavakt í Fossvogi og 0,1% á gönguvakt í
Fossvogi. Á mynd 1 eru sýnd afdrif þessara 1411
sjúklinga á fyrsta ári eftir útskrift. Alls leituðu
112 sjúklingar aftur á bráðamóttöku vegna
kviðverkja og mynda þeir rannsóknarhópinn.
Hinir sjúklingarnir 1299 komu annaðhvort ekki
aftur (n=596,42,2%) eða komu af öðrum ástæðum
en vegna kviðverkja (n=703,49,8%).
Meðalaldur sjúklinganna 112 sem komu aftur
var 41,2+19,6 ár (bil 18-94), og reyndist svipaður
og hjá sjúklingunum 1299 sem ekki komu aftur,
sem var 40,5±19,2 ár (bil 1-99) og er munurinn
ekki marktækur (p=0,76). í hópi þeirra 1299 sem
ekki komu aftur voru 62,5% konur og 37,5% karlar.
Af þeim 112 sjúklingum sem komu aftur voru 77
konur (68,8%) og 35 karlar (31,2%) og var ekki
marktækur munur á kynjahlutfalli þessara hópa
(p=0,22). Alls leituðu 57 sjúklingar af 112 oftar
en tvisvar á bráðamóttöku vegna kviðverkja. Var
meðaltal endurkoma 2,1±1,7 (bil 1-10) og komu
sjúklingarnir allt frá nokkrum klukkutímum og
upp í tíu mánuðum eftir útskrift. Á mynd 2 sést
232 LÆKNAblaðið 2011/97