Læknablaðið - 15.05.2011, Síða 40

UMFJÖLLUN O G GREINAR
Frummælendur og þátttakendur í pallborðsumræðum að loknum erindum á málþinginu um stunguslys.
Ef það er ekki skráð, þá gerðist það ekki!
■ ■ ■ Hávar Sigurjónsson
Árlegt þing skurðlækna, svæfingalækna og fæðinga- og kvensjúkdómalækna dagana 1. og 2. apríl hófst
með fjölsóttu málþingi um stunguslys og var öllum ljóst að tilefnið var að skurðlæknir á Landspítala
sýktist af lifrarbólgu C í árslok 2009 og var frá vinnu í sjö mánuði meðan hann gekkst undir meðferð við
sjúkdómnum. Það var greinilegt að efnið er læknum hugleikið enda málið alvarlegt. Fundarstjórar voru
Tómas Guðbjartsson og Kári Hreinsson.
Ólafur Guðlaugsson smitsjúkdómalæknir
Landspítala fór yfir tíðni stunguslysa
og helstu orsakir blóðsmits og sagði
að á heimsvísu væri áætlað að af um
35 milljónum heilbrigðisstarfsmanna
smituðust árlega um 16.000 starfsmenn
af lifrarbólgu C, 66.000 af lifrarbólgu B og
um 1000 af HIV. í Bandaríkjunum einum
er tilkynnt um 600-800.000 stunguóhöpp
árlega.
Á Landspítala var tilkynnt um 245
stunguóhöpp eða líkamsvessasmit
árið 2010 en flest urðu þau 266 árið
2008. Af þessum óhöppum hentu 39%
hjúkrunarfræðinga og ljósmæður en 18%
lækna. Allar starfsstéttir spítalans hafa
tilkynnt stunguóhöpp þó í minna mæli
sé. Aðeins eitt staðfest smit hefur orðið
vegna þessara óhappa. í ljósi umræðunnar
um smit skurðlæknisins sagði Ólafur að
skráning óhapps væri lykilatriði. „Ef það er
ekki skráð, þá gerðist það ekki!"
Um tildrög stunguóhappa sagði
Ólafur að þau væru fjölbreytileg og sum
væru hreinlega algerlega óásættanleg.
Nefndi hann að starfsmenn væru að
stinga sig á óhreinum nálum við að koma
nálum fyrir í fullu nálaboxi, starfsmenn
þvottahúss hefðu stungið sig á nálum í
óhreinum fatnaði og nú væri svo komið
að allur þvottur væri gegnumlýstur til að
fyrirbyggja stunguóhöpp.
Sagði Ólafur að allir starfsmenn
Landspítala ættu að vera bólusettir við
þeim sjúkdómum sem hægt væri að
bólusetja við en hvað aðra smitsjúkdóma
áhrærði yrði að meðhöndla viðkomandi
strax eftir óhapp og síðan með viðeigandi
meðferð ef sýking kæmi upp. Umræðan
væri hvað mest um lifrarbólgu B og C
og HIV en ýmsir aðrir sjúkdómar væru
einnig inni í myndinni sem þyrfti að vera á
varðbergi gagnvart.
Starfsmaður njóti vafans
Dögg Pálsdóttir lögfræðingur Læknafélags
íslands var einn frummælenda á
málþinginu og sagði meðal annars:
„Málþing þetta er sprottið af þeirri
staðreynd að á síðasta ári sýktist
heilbrigðisstarfsmaður, læknir, af
lifrarbólgu C án þess að nokkur önnur
skýring sé á þeirri sýkingu nema að hann
hafi smitast í aðgerð, en læknirinn er
skurðlæknir. Landspítali, atvinnurekandi
læknisins, telur að um slíka sýkingu hafi
verið að ræða þó ekki hafi tekist að finna
hvaða sjúklingur sem læknirinn skar hafi
verið smitberinn. Landspítali greiddi
lækninum laun meðan á meðferð hans stóð.
Sem betur fer náði læknirinn fullum bata.
Eftir stendur lögfræðilegur ágreiningur
milli spítalans og Sjúkratrygginga
íslands (SÍ), sem annast framkvæmd
slysatrygginga almannatrygginga, um
það hvort smit læknisins falli undir kafla
laganna um slysatryggingar. SI hafnaði
strax bótaskyldu og taldi ósannað að um
smit í vinnu hafi verið um að ræða, bæði
væri slysatburðurinn óþekktur sem og
smitleiðin. Landspítali hefur ákveðið að
láta á þetta reyna og kærði ákvörðun SI til
úrskurðarnefndar almannatrygginga."
Kjaminn í málflutningi Landspítala á
máli læknisins gegn SÍ er að hann fái að
njóta vafans.
„Af greinargerð SÍ til úrskurðarnefndar
almannatrygginga er eftirfarandi ljóst:
SÍ heldur því fram að ekkert megi vera
óljóst varðandi slys til að það geti fallið
vmdir ákvæði laga um almannatryggingar.
Landspítali bendir á hinn bóginn á að
úrskurðarnefnd almannatrygginga hafi
í fjölmörgum úrskurðum sínum bent
á það að félagslegt eðli og tilgangur
almannatryggingalöggjafar geti leitt til
þess að slakað verði á sönnunarkröfum.
Landspítali telur að horfa beri til sérstakra
sjónarmiða varðandi heilbrigðisstarfsmenn.
320 LÆKNAblaðið 2011/97