Læknablaðið - 15.02.2012, Blaðsíða 22

RANNSÓKN
Legutíminn í fyrri rannsókninni var að meðaltal 14 dagar6 en
var nú fjórir dagar. Styttri legutími tengist eflaust aukinni þekk-
ingu á sjúkdómnum og þar með bættri og skjótari meðferð. Þar að
auki er börnum sem greinast með sjúkdóminn á íslandi nú fylgt
eftir á göngudeild með ómskoðun á hjarta og blóðprufum, sem
flýtir fyrir útskrift. Oft er eftirfylgdin í nokkra mánuði og jafnvel
ár. Amerísku hjartasamtökin mæla með því að hjartaómskoðun
fari fram við greiningu, eftir tvær vikur og 6-8 vikum eftir upp-
haf veikindanna.4 Legutími á barnadeildum á Islandi hefur verið
að styttast á síðastliðnum árum og þetta er í samræmi við þá al-
mennu þróun.
Alvarleiki Kawasaki-sjúkdóms felst einkum í þeim hjartakvill-
um sem hann getur leitt til,5 svo sem kransæðagúlum, segamynd-
un og blóðþurrð í hjarta!3 Ómskoðun í bráðu veikindunum var
eðlileg hjá aðeins einum þriðja í okkar rannsókn. Mjög breytilegt
var milli sjúklinga hvað var afbrigðilegt við ómunina. Ómríki eða
merki um bólgubreytingar kringum kransæðar var vægasta og
algengasta breytingin. Það vekur nokkra athygli hve margir sjúk-
lingar hafa einhverjar ómbreytingar við ómskoðun á hjarta í sam-
anburði við aðrar rannsóknir!6, 26,27 A Barnaspítala Hringsins er
gott aðgengi að góðum tækjabúnaði sem gæti skipt máli. Ómríki
kringum kransæðar byggir þó einnig á huglægu mati þess sem
gerir ómskoðunina, og má velta fyrir sér hvort slíkar breytingar
hafi verið ofmetnar þegar hjartaómað var með sérstöku tilliti til
hugsanlegs Kawasaki-sjúkdóms. Fimm sjúklingar (17%) voru með
víkkun á kransæðum og af þeim voru tveir (7%) með kransæðagúla.
I samanburði við aðrar faraldsfræðilegar rannsóknir sem gerðar
hafa verið á síðustu árum er hlutfallið hins vegar nokkuð hátt.
í Japan fengu 1,46% kransæðagúla á árunum 2007-200816 í kjölfar
sjúkdómsins og í Danmörku 2,3% þeirra sem greindust á árunum
1981-2004!7 Hlutfall þeirra sem voru aðeins með víkkun (10%)
er hins vegar nokkuð svipað og í öðrum rannsóknum!6'28 Vegna
þess hve fá börn greinast með Kawasaki-sjúkdóm hér ber að túlka
þennan mun varlega.
Þegar sjúklingahópurinn sem greindist með víkkun eða krans-
æðagúla er skoðaður sérstaklega er tvennt athyglisvert. Þessir
sjúklingar voru marktækt yngri og það leið lengri tími frá upp-
hafi veikinda til mótefnagjafar þó sá munur væri ekki marktækur.
Undirstrikar þetta mikilvægi skjótrar meðferðar og samræmist
fyrri athugunum þar sem ungur aldur er einn af áhættuþáttum
hjartakvilla!'28
Athygli vekur að míturlokuleki var margfalt algengari í þessari
rannsókn en aðrar rannsóknir hafa sýnt!3'16'28 í okkar rannsókn
voru 23% með míturlokuleka í bráðu veikindunum. í rannsókn á
langvarandi fylgikvillum Kawasaki-sjúkdóms í Japan voru aðeins
0,5% með varanlegar breytingar á míturlokunni!3 í okkar rann-
sókn voru 6 börn af 23 (26%) með míturlokuleka við endurkomu.
Okkur er ekki kunnugt um að aðrar rannsóknir hafi sýnt svipaða
niðurstöðu.
Gott aðgengi að hjartasérfræðingum á Barnaspítala Hringsins
sem geta greint væga leka með ómskoðun og lita-Doppler gæti haft
eitthvað að segja. Míturlokuleki er því ef til vill raunverulegt og
nokkuð algengt vandamál í kjölfar Kawasaki-sjúkdóms, sem hugs-
anlega er víða vangreindur. Míturlokulekinn var í öllum tilvikum
vægur, en krefst engu að síður eftirfylgni, þar sem langtímahorfur
míturlokuleka eftir Kawasaki-sjúkdóm liggja ekki fyrir. Annað
sem vekur athygli er að af þeim 6 sem voru með míturlokuleka
við endurkomu voru aðeins þrjú með greindan míturlokuleka í
upphafi. Þar gæti spilað inn í að það var ekki alltaf sami læknir
sem ómaði, einnig gæti bólga í æðaþeli lokanna valdið breytingum
á lokunum sem seinna veldur lokuleka, leka sem kemur þá ekki
fram fyrr en síðar.
Þau börn sem voru án allra ómbreytingar á kransæðum við
upphaflegu veikindin voru einnig án þeirra við endurkomu.
Eftirstöðvar Kawasaki-sjúkdóms í hjarta, fjórum til 13 árum eftir
veikindin, eru því almennt vægar samkvæmt okkar niðurstöðum.
Fáeinar rannsóknir hafa bent til mögulegra langtímaáhrifa á
kransæðar!4-29 Okkar rannsóknir eru gerðar á ungum einstakling-
um og verða langtímaáhrif varla metin af þeim niðurstöðum, en
áhugavert væri að fylgja þessum börnum eftir til frekari glöggv-
unar.
Alyktanir sem við getum dregið af þessari rannsókn eru að
nýgengi og kynjahlutfall er sambærilegt við fyrri íslenska rann-
sókn og rannsóknir frá hinum Norðurlöndunum. Fá börn greinast
með kransæðabreytingar í bráðafasanum, þær breytingar sem
greindust í okkar rannsókn gengu til baka hjá öllum nema tveim-
ur og engir alvarlegir bráðir fylgikvillar urðu af þeirra völdum.
Athygli vekur þó algengi míturlokuleka. Með viðeigandi meðferð
eru horfur barna sem greinast með Kawasaki-sjúkdóm á íslandi
góðar. Nauðsynlegt er að þekkja sjúkdóminn vel til að greiningin
sé skjót og meðferðin markviss. Það er von okkar að rannsóknin
auki þekkingu á Kawasaki-sjúkdómnum.
Höfundar þakka þátttakendum fyrir framlag þeirra til rannsókn-
arinnar og til aukinnar þekkingar á sjúkdómnum. Einnig viljum
við þakka riturum Barnaspítala Hringsins og starfsfólki sjúkra-
skrárgeymslu Landspítala og Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri
fyrir aðstoðina.
Þakkarorð
94 LÆKNAblaðið 2012/98