Læknablaðið - 15.05.2012, Blaðsíða 41

UMFJÖLLUN O G GREINAR
Óttar Guðmundssoti inni í Lauganesi í 105 Reykjavík. Þar bjó Hallgerður langbrók um skeið og sagt er að þar sé hún grafin um það bil undir gatnamótum Laugarncsvegar og
Kleppsvegar.
og Kveld-Úlfur líka, eins og nafnið bendir
til. Egill er manískur og þunglyndur en
við megum ekki gleyma því að þetta eru
höfðingjasögur og það var ekki fínt að
vera mjög geðveikur. Egill Skalla-Gríms-
son er þó með flestar geðgreiningar allra
persóna Islendingasagnanna og af þeim
eru helstar geðhvörf, drykkjusýki og sið-
blinda. Elann er morðóður á köflum og
stórhættulegur umhverfi sínu. Hann hefði
mögulega eytt einhverjum tíma í fangelsi
á okkar tímum en hann hefði jafnframt
verið líklegur til að hljóta Nóbelsverðlaun-
in í bókmenntum, enda algjör snillingur
á því sviði. Egill er mikið ólíkindatól sem
erfitt hefði verið að hemja eða hafa ein-
hverja stjórn á."
Óttar gaf út íslensku kynlífsbókina árið
1990, sem vakti mikla athygli, og þar
leitaði hann talsvert í íslendingasögurnar.
„Ég tók ákveðin dæmi úr sögunum þegar
ég var að fjalla um tiltekna kynlífsvanda,
ýjaði að því að Gunnar og Njáll hefðu
hugsanlega verið samkynhneigðir og
skoðaði fleiri persónur á ámóta frjáls-
legan hátt. Þetta vakti athygli en það voru
margir sem gagnrýndu þessa meðferð á
sögunum og ég áttaði mig á því að þetta
var ekki vel séð. Það rann upp fyrir mér
að Islendingasögurnar eru á vissan hátt
heilagar og um þær mátti ekki fjalla nema
á ákveðinn viðurkenndan hátt. Með þess-
ari bók minni núna er ég að skora þetta
viðhorf á hólm og segja að allir megi leita
í þennan arf okkar, hvort sem þeir hafa
þreytt nám í íslensku og bókmenntum við
Háskóla íslands eða ekki. Þannig verða
sögurnar lifandi, en ég óttast að þær séu
að hverfa úr vitund almennings, um þær
er ekki lifandi umræða í samfélaginu og
þessu vil ég taka þátt í að breyta. Mér
finnst mikill styrkur að því að vinur minn
Torfi Tulinius prófessor í miðaldabók-
menntum ritar eftirmála í bókina og
við höfum rætt efni hennar í þaula. Mér
finnst að með því sé Torfi að bjóða mig
velkominn í samfélag þeirra sem fjalla
um Islendingasögurnar þó ég sé með aðra
sýn, annan bakgrunn og aðra menntun en
hefðbundnir fræðimenn á þessu sérstaka
sviði. Torfi hefur sýnt þessari bók mikinn
áhuga og áhugasvið okkar skarast veru-
lega þar sem hann er mikill áhugamaður
um kenningar Freuds og hefur beitt þeim
við bókmenntarýni sína."
Þrátt fyrir áhuga sinn á íslendingasög-
unum í áratugi segir Óttar hugmyndina
að þessari bók fremur nýtilkomna. „Ég
ætlaði upphaflega að skrifa bók um kynlíf
í íslendingasögunum og hóf lestur þeirra
að nýju fyrir nokkrum árum með það að
markmiði. Ég áttaði mig fljótt á því sem ég
í rauninni mátti vita að það er mjög lítið
sagt frá kynlífi í sögunum. Þá kviknaði
þessi hugmynd að fara inn í sögurnar
og kalla hetjur þeirra til viðtals við mig
á stofuna. Þar gefst þeim tækifæri til að
rekja raunir sínar og vandkvæði, ég greini
geðrænt ástand þeirra samkvæmt nútíma-
staðli geðlæknisfræðinnar og velti fyrir
mér hvar persónurnar væru staddar í dag í
okkar samfélagi. Hugsanlega sjá lesendur
einhverjar hliðstæður við helstu hetjur og
skúrka samtímans en það er meðfram til-
gangurinn að sýna fram á tímaleysi þess-
ara stórkostlegu sagna."
LÆKNAblaðið 2012/98 301