Læknablaðið - 15.07.2012, Blaðsíða 32

UMFJÖLLUN OG GREINAR
kosti eina heimsókn á spítalann til eftirlits.
Það minnkar líkurnar á endurinnlögn."
Speglun í beinni útsendingu
I lok þings norrænu meltingarlæknanna
er ástæða til að líta um öxl og spyrja Einar
hvort hann sé sáttur við framkvæmdina
eftir að hafa verið með hugann við þetta
verkefni síðastliðin tvö ár. „Ég er sáttur,
hugmynd sem margir höfðu litla trú á að
myndi ganga upp varð að veruleika. Það
var bein útsending á þremur speglunum
frá Landspítala niður á Grand Hótel,
sem var boðið upp á sem hluta af „post-
graduate" námskeiði fyrsta dag þingsins.
Þetta verkefni var búið að valda mér og
öðrum mikilli streitu, margt getur farið
úrskeiðis, því það er ekkert einfalt mál að
spegla þrjá sjúklinga í beinni útsendingu,
en þetta gekk vel, bæði tæknilega og af
hálfu læknanna sem sáu um speglanirnar.
Þetta atriði hafði mikið aðdráttarafl og ég
ákvað að vera á ráðstefnustað á meðan á
útsendingu stæði til að geta verið skot-
spónn, ef illa gengi. En allt gekk vel og
meðferð á ungum sjúklingi í þriðju spegl-
uninni var til dæmis mjög vel heppnuð.
Svona lagað hefur ekki verið gert áður á
íslandi og ég er feginn að allt gekk upp."
Auk þessa atriðis var Einar með erindi
undir nokkrum dagskrárliðum og ekki
að sjá á honum að álagið væri jafn mikið
og raun bar vitni. En hann kannast við að
það hafi verið allnokkurt: „Mig dreymdi í
nótt að ég væri að fara að halda fyrirlestur,
glærurnar voru allar í rugli og ekkert
virtist ganga upp."
Miklir möguleikar til rannsókna á íslandi
Gæði erinda íslensku læknanna á ráð-
stefnunni vöktu athygli, er Island „komið
á kortið" í rannsóknum á þessu sviði?
„Við eigum mikla möguleika hér á landi.
Við getum unnið með vel afmarkað þýði
þar sem sjúkdómssaga er tiltölulega auð-
rekjanleg. Skorpulifur, briskirtilsvandamál
og krabbamein í meltingarvegi eru allt
sjúkdómar sem við erum að skilgreina og
kortleggja hér á spítalanum og lítum þá
meðal annars á arfgerð sem Islensk erfða-
greining hefur staðið fyrir rannsóknum
á í samstarfi við íslenska lækna. Svipgerð
sjúkdóms, á hvaða hátt hann kemur fram,
er þáttur sem ég hef mikinn áhuga á. Við
getum gert mismunandi lýðgrundaðar
rannsóknir, til dæmis í lyf-faraldsfræði.
Þetta verður sífellt auðveldara eftir því
sem lyfjagagnagrunnur landlæknisemb-
ættisins verður betri. Þá er hægt að fylgj-
ast með áhrifum lyfja til lengri tíma, bæði
til góðs og ills. Við getum rakið sjaldgæfar
aukaverkanir, hversu margir eru í áhættu
og annað slíkt, sem er mun erfiðara er-
lendis en hér, þar sem upplýsingarnar eru
á einni hendi. Þetta veitir okkur til dæmis
góða möguleika á að skoða lifrarskaða út
frá lyfjum sem sjúklingarnir taka."
Seretide Diskus
(Flútíkasón og salmeteról) ATC flokkur: R03AK06.
Hver skammtur af Seretide Diskus gefur: 50 mlkróg af salmeteróli
(sem salmeterólxínafóat) og 100,250 eða 500 míkróg af flútíkasón-
própíónati. Ábendingar: Aslmi: Seretide Diskus er ætlað til
samfelldrar meðferðar gegn astma, þar sem samsett meðferð
(langverkandi berkjuvíkkandi lyfs og barkstera til innöndunar) á
við: þegar ekki næst nægileg stjórn á sjúkdómnum með notkun
barkstera til innöndunar og stuttverkandi berkjuvikkandi (beta-2-
örvandi) lyfja eða þegar viðunandi stjórn á sjúkdómnum næst með
notkun barkstera til innöndunar og langverkandi berkjuvíkkandi
(beta-2-örvandi) lyfja. Athugið: Seretide Diskus 50/100 mikróg
styrkleikinn hæfir hvorki fullorðnum sjúklingum né börnum með
slæman astma. Langvinn lungnaleppa: Seretide Diskus er ætlað til
meðferðar á einkennum hjá sjúklingum með langvinna lungnateppu
með FEV, < 60% af áætluðu eðlilegu gildi (fyrir gjöf berkjuvíkkandi
lyfs) sem hafa umtalsverð einkenni þrátt fyrir reglulega meðferð
með berkjuvíkkandi iyfjum og sögu um endurtekna versnun.
Skammtar og lyfjagjöf Seretide Diskus er eingöngu ætlað til
innöndunar. Gera þarf sjúklingum Ijóst að Seretide Diskus verður
að nota daglega til að ná hámarksárangri, jafnvel þótt einkenni
séu ekki til staðar. Finna þarf lægsta skammt sem nær að halda
einkennum niðri. Þegar hægt er að halda einkennum niðri með
lægsta styrkleika samsettu meðferðarinnar, tvisvar á dag, gæti
næsta skref falist í að prófa eingöngu barkstera til innöndunar.
Einnig væri hægt að finna hæfilegan skammt af Seretide Diskus,
til notkunar einu sinni á dag, fyrir sjúklinga sem þarfnast langvirks
berkjuvíkkandi lyfs ef læknirinn telur það nægja til þess að halda
sjúkdómnum i skefjum. Ef lyfið er notað einu sinni á dag og
sjúklingurinn hefur haft nætureinkenni gæti hann notað lyfið á
kvöldin en ef sjúklingurinn hefur aðallega haft einkenni á daginn
gæti hann notað lyfið á morgnana. Ef sjúklingur þarf á skömmtum
að halda sem liggja utan ráðlagðra skammtastærða, ætti að ávísa
viðeigandi skömmtum af berkjuvíkkandi lyfi og/eða barkstera.
Ráðlagðir skammtar: Aslmi: Fullorðnir og unglingar 12 ára og
eldri: Einn skammtur með 50 mlkróg salmeteról og 100 míkróg
flútikasónprópiónat, tvisvar sinnum á dag eða einn skammtur með
50 mikróg salmeteról og 250 mikróg flútíkasónprópiónat, tvisvar
sinnum á dag eða einn skammtur með 50 mikróg salmeteról og
500 mikróg flútikasónprópiónat, tvisvar sinnum á dag. Börn 4 ára
og eldri: Einn skammtur með 50 mikróg salmeteról og 100 mlkróg
flútíkasónprópiónat, tvisvar sinnum á dag. Hámarksskammtur af
flútikasónprópiónati i Seretide Diskus, sem skráður er fyrir börn,
er 100 mikróg tvisvar á dag. Upplýsingar varðandi notkun Seretide
Diskus hjá börnum yngri en 4 ára, liggja ekki fy'rir. Langvinn
lungnaleppa: fuWorimr. Einn skammtur með 50 míkróg salmeteról
og 500 míkróg flútikasónprópíónat, tvísvar sinnum á dag. Sérslakir
sjúklingahópar: Ekki þarf að breyta skömmtum hjá öldruðum
eða sjúklingum með skerta nýrnastarfsemi. Það liggja ekki fyrir
upplýsingar um notkun Seretide Diskus hjá sjúklingum með skerta
lifrarstarfsemi. Notkun Diskus-tækisíns: Tækið er opnað og hlaðið
með þar til gerðri sveif. Munnstykkið er síðan sett i munninn og það
umlukið með vörunum. Þá er hægt að anda skammtinum að sér og
síðan er tækinu lokað. Frábendingar Seretide Diskus er ekki ætlað
sjúklingum með ofnæmi fyrir virku efnunum eða hjálparefninu.
Sérstök varnaðarorð og varúðarreglur við notkun Meðferð á astma
ætti venjulega að fylgja áfangaáætlun og svörun sjúklings ætti að
meta útfrá klínískum einkennum og lungnaprófum. Seretide Diskus
er ekki ætlað til meðhöndlunar á bráðum astmaeinkennum sem
þarfnast skjót- og stuttverkandi berkjuvikkandi lyfja. Ráðleggja ætti
sjúklingum að hafa lyf við bráðum astmaköstum ávallt við höndina.
Önnur sérstök varnaðarorð og varúðarreglur við notkun (sjá nánar
sérlyfjaskrártexta). Milliverkanir Forðast ber notkun bæði sérhæfðra
og ósérhæfðra beta-blokka nema þörfin fyrir þá sé mjög brýn.
Samtímis notkun annarra beta-adrenvirkra lyfja getur hugsanlega
valdið aukinni verkun. Undir eðlilegum kringumstæðum fæst mjög
lág þéttni flútíkasónprópiónats f plasma eftir innöndun lyfsins,
vegna verulegra umbrota við fyrstu umferð um lifur og mikillar
úthreinsunar fyrir tilstilli cýtókróms P450 3A4 I meltingarvegi
og lifur. Því er ólíklegt að klíniskt mikilvægar milliverkanir við
flútikasónprópiónat komi fram. Meðganga og brjóstagjöf Ekki
liggja fyrir nægjanlegar upplýsingar varðandi notkun á salmeteróli
og flútíkasónprópíónati á meðgöngu og við brjóstagjöf hjá
konum, til þess að meta hugsanleg skaðleg áhrif. Notkun Seretide
Diskus á meðgöngu ætti einungis að Ihuga þegar væntanlegur
ávinningur fyrir móður er meiri en hugsanleg áhætta fyrir fóstur.
Við meðferð hjá þunguðum konum ætti að nota lægsta skammt
af flútfkasónprópíónati sem nægir til að halda astmaeinkennum
I skefjum. Aukaverkanir Þar sem Seretide Diskus inniheldur
salmeteról og flútíkasónprópíónat má búast við aukaverkunum
af sömu gerð og vægi og af hvoru lyfinu fyrir sig. Ekki eru nein
tilfelli frekari aukaverkana þegar lyfin eru gefin samtimis. Mjög
algengar (2:1/10), höfuðverkur, skjálftl. Algengar (21/100 og <1/10)
hjartsláttarónot, erting I hálsi, hæsi/raddtruflanir, vöðvakrampar.
Sjaldgæfar (£1/1000 og <1/100) Ofnæmisviðbrögð I húð, hraður
hjartsláttur.Lyfjafræðilegar aukaverkanir beta-2-örvandi efna, svo
sem skjálfti, hjartsláttarónot og höfuðverkur hafa komið fram,
en hafa yfirleitt verið timabundnar og minnkað við reglubundna
meðferð. Vegna flútikasónprópíónatþátfarins geta hæsi og
sveppasýking i munni og hálsi komið fram hjá sumum sjúklingum.
Hægt er að draga úr bæði hæsi og tíðni sveppasýkinga með því
að skola munninn með vatni, eftir notkun lyfsins. Hugsanlegar
almennar aukaverkanir eru m.a. Cushingssjúkdómur, einkenni sem
líkjast Cushingssjúkdómi, bæling á nýrnahettustarfsemi, seinkun
á vextí hjá börnum og unglingum, beinþynning, drer i auga og
gláka. Örsjaldan hefur verið greint frá hækkun blóðsykurs. Eins
og á við um önnur innöndunarlyf getur óvæntur berkjusamdráttur
komið fyrir. HANDHAFI MARKAÐSLEYFIS GlaxoSmithKline ehf.
Þverholti 14,105 Reykjavík
PAKKNINGAR OG VERÐ (mars 2012)
Seretide Diskus 50/100 mikróg/skammt innöndunarduft,
60 afmældir skammtar. Kr. 6.640 - Greiðsluþáttaka B merkt
Seretide Diskus 50/250 mikróg/skammt innöndunardufl,
60 afmældir skammtar. Kr. 10.376 - Greiðsluþáttaka 0 merkt
Seretide Diskus 50/500 mikróg/skammt innöndunarduft,
60 afmældir skammtar. Kr. 13.978 - Greiðsluþáttaka 0 merkt
Seretide innúðalyf 25/50 mikróg/skammt
120 skammtar. Kr. 6.640 - Greiðsluþáttaka B merkt
Seretide innúðalyf 25/125 míkróg/skammt
120skammtar. Kr. 11.498 - Greiðsluþáttaka 0 merkt
Seretide innúðalyf 25/250 míkróg/skamml
120 skammtar. Kr. 15.784 - Greiðsluþáttaka 0 merkt
Heimildir:
1. Anthonisen NR et al. JAMA1994; 272:1497-1505.
2. IRF. Reanalyse af TORCH. November 2009. www.irf.dk
3. Calverley Petal. New Engi J Med. 2007; 356:775-789.
4. Celli BR et al. Am J Respir Crit Care Med. 2008; 178:332-338.
420 LÆKNAblaðið 2012/98