Læknablaðið - 15.06.2013, Blaðsíða 37

UMFJÖLLUN O G GREINAR
Óður um himbrimann
og aðra fugla
Um Innsævi, Ijóðabók Ferdinands Jónssonar
Það er ekki daglegt brauð að heyra af nýjum
ljóðabókum á markaði, en þegar ein ný birtist
við sjónarrönd frá bókaforlaginu Veröld og
höfundurinn reynist vera læknir, kviknar fyrst
fyrir alvöru á perunni hjá Læknablaðinu.
Alla jafna eru ljóðabækur knappar, snotrar
og mikið í þær lagt. Innsævi slær allt þetta
langt út með sín 37 ljóð, bókin er beinlínis
fögur hvar sem á hana er litið, og efniviðurinn
er lifandi og litríkur, en jafnframt tregafullur.
Ferdinand yrkir inn í hefð íslenskra náttúru-
skáld, - hann mærir náttúruna og sam-
samar sig henni, vorið boðar gott og felur í sér
væntingar, haustið felur í sér sorg og trega,
og veturinn algjöra harðneskju og dauða.
Bragarhátturinn er frjáls en þó meitlaður og
bundinn með ljóðstöfum eftir tálguðum línum.
Mýktin er alls ráðandi í ljóðmálinu, leikur á
sérhljóðum og ósamsettum einföldum orðum.
Ljóðheimurinn er uppi á heiðum, Madríd,
Þingvellir, Kleifarvatn, Þjórsárbakkar og sjálfur
geirfuglinn, alca impennis, sem er „horfinn í
sæhúmið", - „fuglinn sem fórst".
Það er vísað í aðra texta: apríl harðastur
mánaða, núna er ástin nautanna, og mildar
líkingar sem minna á málverk: kvíðarökkur,
sumartjöld, huldusker, lynginu blæðir bláu
og rauðu. Einfaldleikinn er samt alls ráðandi
í ytra búnaði en orðin miðla mjög sterkri
vitund og stemmningu. Staðsetningin er utan
alfaraleiðar, óháð nútímanum og Evrópusam-
bandinu, hruni, aflandskrónum og lifibrauði -
það er veðrið og árstíminn sem ræður, eftirsjá,
söknuður, á kreiki er stöku fugl, og náttúran
ríkir ein.
Innlönd
utan vega
hulin þoku
lengst inni á heiðinni
í grænum mosa
við vatnaskil
allra átta
vakir
í tæru vatni
tilfinning
um þig
Fram hefur komið að helsta áhugamál
skáldsins sé fuglaskoðun og bókin ber þess
vitni, fuglar eru í forgrunni í mörgum
ljóðum bókarinnar. Maður sér ekki í anda
ljóð um golf eða hlaup eða fótbolta sem
myndu ná slíkri dýpt, ekki einu sinni ljóð
um bridds gætu miðlað svona heitum
tilfinningum. Þessi fókus á fugla gerir
ljóðin heiðari og fjaðurmagnaðri en þegar við-
fangsefnin eru af efnislegri toga. Fuglar eru
sá hluti sköpunarverksins sem er nálægur og
sýnilegur mannfólkinu en þó hreint ekki undir
herradóm mannsins settur, þeir eru algjörlega
á eigin vegum og við horfum alltaf á eftir þeim
með aðdáun og allri þeirri óendanlegu frels-
isþrá sem í okkur býr.
Vonandi á Ferdinand eftir að gleðja lesendur
sína með enn fleiri fuglum og enn fleiri ljóðum
á næstum árum þótt ljóst sé að geðlæknirinn
muni ekki snúa sér alveg að yrkingum. Það er
erfitt að gera upp á milli ljóðanna í bókinni en
ég held að þetta sé mitt uppáhalds núna:
-VS
Himbrimi
á djúpu
vatni
fjallsins
bláa
fjarlægur
söngur
dimmur
fagur
sumar
nætur
hljóðar
lofar
lífið
góða
snertir
landið
hreina
Ferdinand Jónsson.
LÆKNAblaðið 2013/99 309