Þjóðlíf - 01.05.1987, Page 44

KOSNINGAÚRSLITIN
■ Svavar Gestsson: Leiöin hefur legift
niftur á vift.
a Þorsteinn Pálsson: Einnlg niftur á vift.
fyrirhyggja7
GÓÐUR
UNDIRBÚNINGUR
OGRÉTTUR
AÐDRAGANDI
eru forsendur þess að íbúðar-
kaup eða -byggingar heppnist til
hlítar. Vandaðu vel allan undir-
búning svo nýja lánakerfið komi
þér að sem bestum notum.
Mundu, að vel skal það vanda,
sem lengi á að standa.
^ HúsnæÖisstofnun
ríkisins
ildum Þjóðlífs innan Alþýðubandalagsins
kostaði stutt auglýsing frambjóðenda
flokksins á Reykjanesi sem birt var fjórum
sinnum á Stöð 2, alls 200 þúsund krónur.
Menn geta þá gert því skóna að auglýsinga-
flóð Framsóknar hafi kostað hann nokkrar
milljónir.
Það eru engar ákveðnar reglur til um
fjárreiður stjórnmálaflokka, þeir eru ekki
framtalsskyldir en talið er að uppi muni
verða kröfur um ákveðið skipulag í þessum
efnum nú þegar nær taumlaus auglýsinga-
mennska hefur haldið innreið sína í íslenska
stjórnmálabaráttu. Athuganir sem gerðar
hafa verið í Félagsvísindadeild Háskólans á
áhrifum auglýsinga á gengi einstakra fram-
bjóðenda í prófkjörum flokkanna benda til
að árangurinn á því sviði sé samt minni en
oft er haldið fram. Fyrir flokk geta auglýs-
ingar þó verið vænlegar eins og flokksmenn
Framsóknar fundu þegar skoðanakannanir
sneru spáðu fylgishruni við á síðustu vikum
kosningabaráttunnar, samfara látlausum
auglýsingum á formanni og forystu-
mönnum.
„Það fór fram ómálefnaleg kosningabar-
átta!“ Persónulegt skítkast!" „Hömlulaust
auglýsingaskrum!“ Þessi ummæli voru höfð
eftir ýmsum frambjóðendum í kosningun-
um. Það var einkennandi að frambjóðendur
beittu nú mjög nýjum stílbrigðum og auglýs-
ingatækni í kosningabaráttunni. Lítið var
vikið að afmörkuðum málefnum nema þeim
einum sem snerta stóran hóp fólks — mörg
atkvæði. Dæmi: Lánamál námsmanna, hús-
næðismál, ójafnrétti á landsbyggðinni, og
svo skattamál og efnahagsmál í mjög víðu
en oftast óljósu og yfirborðskenndu sam-
hengi. Kosningaslagorð hafa aldrei verið
eins áberandi: „Flokkur með framtíð!" „Ör-
yggi gegn upplausn!“ „Góðærið til fólksins!"
„18 rauðar rósir á þing!“. Öll sjónvarps-
framkoma helstu leiðtoga flokkanna var
slípuð og þaulæfð. Fyrir fáum árum sátu
frambjóðendur með töflur og blöð fyrir
framan sig í sjónvarpskappræðum og pár-
uðu látlaust á blað. Nú þykir enginn fram-
bjóðandi gæfulegur til fulltrúastarfa í stjórn-
málum nema hann svari hiklaust fyrir sig,
mæli blaðalaust og komi óaðfinnanlega fyrir
í fjölmiðlinum.
KVENNASIGUR. Kvennalistinn tvöfald-
aði þingfylgi sitt og fékk athygli í
heimspressunni fyrir bragðið. Kvennalista-
konur túlkuðu sigurinn sem skilaboð fólks
um nýjar áherslur í íslenskum stjórnmálum.
„Það vill nýja vídd í íslensk stjórnmál,“ var
haft eftir Kristínu Einarsdóttur, sem er ein
hinna nýju þingkvenna flokksins. Kvenna-
listinn á sitt fylgi að langstærstum hluta
meðal kvenna, þetta staðfesti könnun
Félagsvísindastofnunar um miðjan apríl.
Aðeins Alþýðubandalagið á meira fylgi
meðal kvenna en karla í hópi hinna flokk-
anna. Þingkonum fjölgaði nú í 13 en sú
aukning er nær eingöngu vegna vaxtar
Kvennalistans. Hann er tvímælalaust talinn
hafa grætt á litlu framboði kvenna í örugg-
um sætum hinna flokkanna.Þetta staðfestir
a Stefán Valgeirsson, einn af sigurveg-
urum kosninganna: Lætur málefnin
ráfta.
að gömlu flokkarnir þurfa að taka innri mál
sín og starfshætti til endurskoðunar eins og
flokksmenn Alþýðubandalags og Sjálfstæð-
isflokks hafa viðurkennt eftir kosningaó-
sigur sinn. Þetta má hafa til marks um hve
aðlögunarhæfni gömlu fjórflokkanna að
breyttum hugmyndum og aðstæðum í stjórn-
málum hefur dalað og á sinn þátt í hruni
gamla flokkakerfisins.
Konum fjölgaði stórlega í sveitarstjórnum
í kosningunum á síðasta ári á vegum gömlu
flokkanna — þá tapaði Kvennalistinn, fékk
inn einn fulltrúa á Selfossi og einn í Reykja-
vík en missti rúmlega tvö prósent fylgi í
borginni frá kosningunum 1982.
FORMENN í FALLHÆTTU. Fyrir
réttum tíu árum síðan var ungur og skel-
eggur ritstjóri á Þjóðviljanum, Svavar nokk-
ur Gestsson. Á sama tíma var annar ungur
og ákveðinn lögfræðingur ritstjóri á Vísi,
Þorsteinn Pálsson. Það átti eftir að liggja
fyrir þessum upprennandi stjórnmála-
mönnum að leiða höfuðandstæðinga
stjórnmálanna, Alþýðubandalag og Sjálf-
stæðisflokk, á braut nýrra stjórnmála eftir
endurnýjun í forystuliði flokkanna.
Svavar, sem er 42 ára, varð Alþingismað-
ur Reykvíkinga 1978, tók þá sæti í ríkis-
stjórn Ólafs Jóhannessonar og vakti þegar
athygli fyrir skörulega tilburði í stjórnmál-
um og skarpan málflutning. Hann leiddi
Alþýðubandalagið í stjórnarmyndunarvið-
ræðunum 1980 og varð formaður flokksins
sama ár. Hann kom raunar fram með nýrri
kynslóð sem tók við stjórnartaumum <
flokknum 1978 þegar hann vann stórsigur í
borgarstjórnarkosningunum og fékk 14
þingmenn og 22.9% fylgi í Alþingiskosning-
unum. Á þessum tæpu tíu árum hefur leiðin
legið niður á við. Ósigurinn nú sýnir að
flokkurinn hefur tapað um tíu prósentuni
frá þeirri styrku stöðu sem flokkurinn hafði
þegar ungu forystumennirnir tóku við 1978.
44