Þjóðlíf - 01.02.1989, Síða 14

INNLENT
ákveðnum vaxtafrádrætti. Pessi frádrátturer
ákveðið hlutfall af þeim vöxtum sem við-
komandi hefur greitt vegna lána sem tekin
eru til öflunar á eigin húsnæði. Fólk þarf ekki
að sækja sérstaklega um þennan vaxtafrá-
drátt heldur er þar til gerður reitur í skatt-
framtölum þar sem fólk færir vaxtakostnað-
inn inn. Síðan munu skattstjóri og hans
menn að meta það hvort umræddir vextir séu
í raun vegna húsnæðiskaupa eða hvort þurfi
að krefjast frekari gagna af framteljanda.
Parna geta menn sem sagt fengið vaxtaafslátt
sem að kemur reyndar ekki beint til útborg-
unar heldur reiknast hann til lækkunar á
álagningu. Hugsanlega á viðkomandi inni
hjá skattinum ofgreiddan staðgreiðsluskatt,
sem hann fengi þá endurgreiddan.
Barnabætur ársfjórðungslega
— Fyrsta greiðsla á barnabótum kemur
nú í byrjun febrúar og síðan á þriggja mán-
uða fresti. Þær greiðast eftir því hve mörg
börn eru á framfærslu viðkomandi framtelj-
anda, aldri þeirra og hjúskaparstöðu for-
eldra. Þær eru greiddar óháð tekjum.
Grunntalan fyrir hvert barn er 21.568 krónur
á ári hjá hjónum. Síðan hækkar upphæðin
um helming ef barn er yngra en 7 ára. Einnig
hækkar upphæðin ef um einstætt foreldri er
að ræða og er lægsta ársgreiðslan sem ein-
stætt foreldri fær 64.705 kr. Hjón með 2 börn
undir sjó ára aldri fá 24.264 kr. ársfjórðungs-
lega, eða 12.132 á hvort foreldri.
Barnabótaauki fylgir bótum
— Barnabótaaukinn er greiddur um leið
og barnabætur en er tekju— og eignatengd-
ur. Á fyrri hluta ársins, fram að álagningunni
í júlí, mun fólk fá samtlas greitt 60% af þeim
barnabótauka sem það fékk greitt á árinu
1988. Reyndar verða ógreidd þinggjöld dreg-
in frá áður. Við álagninguna verður barna-
bótaaukinn leiðréttur á grundvelli tekna og
eigna viðkomandi foreldris. Grunnupphæð-
in í barnabótaaukanum er 51.224 kr. með
hverju barni yfir árið, en það skerðist síðan
með hækkandi tekjum. Hjá einstæðu for-
eldri byrjar barnabótaaukinn að skerðast við
árstekjur upp á 550.000 kr.
Á fólk von á meiri glaðning frá skattstof-
unni á árinu?
— Auk þessa glaðninga frá skattstofunni
er náttúrulega hugsanlegt að fólk fái ein-
hverja endurgreiðslu á oftekinni stað-
greiðslu. Þetta er hins vegar allt saman mjög
flókið mál, því á ofgreidda skatta reiknast
verðbætur. Við skulum bara vona að þetta
gangi allt saman upp hjá okkur og að við
getum greitt þetta í byrjun ágúst, þó svo að
ég sé engan veginn bjartsýnn á að það gangi
vel, sagði skattstjórinn í Reykjavík, Gestur
Steinþórsson að lokum í samtali við Þjóðlíf.
Kristján Ari
Áttu vannýttan
persónufrádrátt?
Kemur til greiðslu í byrjun ágúst
Við álagningu opinberra gjalda í júlí næst
komandi munu allir skattgreiðendur njóta
fulls persónufrádráttar.
Eftir að álagningu opinberra gjalda líkur í
júlí næstkomandi mun umtalsverður fjöldi
fólks sem ekki hefur nýtt sér að fullu per-
sónufrádrátt sinn á árinu 1988 fá endur-
greiðslu á ofgoldnum staðgreiðsluskatti.
Persónufrádráttur heimavinnandi maka
mun einnig nýtast við álagninguna. Endur-
greiðslan mun líkast til eiga sér stað í byrjun
ágúst með verðbótum.
Að sögn Ester Sigurðardóttur upplýsinga-
fulltrúa Ríkisskattstjóra munu þó ekki allir
sem eiga inni vannýttan persónuafslátt fá
slíkan glaðning frá skattinum, því margir
skulda líka skattinum.
Þjóðlíf tók Ester tali og forvitnaðist um
hvernig að endurgreiðslu oftekins stað-
greiðsluskatts væri háttað.
— Við höfum rekist á það í gegnum skrif-
borðsvinnuna hjá okkur að nokkur hópur,
þó lítill sé, hefur borgað of lítinn skatt og það
fólk kemur að sjálfsögðu ekki til með að fá
endurgreitt. Það er hinsvegar nokkur hópur
fólks, sem af ýmsum ástæðum hefur borgað
fullan skatt án þess að nýta sér persónufrá-
drátt, eins og t.d. farandverkafólk.
íslcnskir mannvinir úr Flokki Mannsins fjöl-
menntu til Flórens á Ítalíu í byrjun janúar og
stofnuðu ásamt fulltrúum 46 landa alþjóða-
samtök mannvina („húmanista"). Alls fóru
76 íslenskir mannvinir á stofnfundinn sem
setinn var af 9.431 einstaklingum.
í skýrslu undirbúningsnefndar að stofnun
samtakanna segir af upprisu mannvina-
flokka víðs vegar um heim; „Tilkoma þess-
ara flokka var með nokkuð öðrurn hætti en
yfirleitt gerist með stofnun nýrra flokka. Þeir
spruttu ekki upp úr verkalýðssamtökum eða
samtökum stúdenta. Þeir voru ekki heldur
klofningar úr öðrum pólitískum flokkum eða
mynduðust í kringum leiðtoga sem að komu
úr öðrum pólitískum samtökum. Upphaf
þessara flokka má miklu frekar rekja til
menningarlegra stofnana sem höfðu aðal-
Að sögn Ester er nokkuð um það að maki
nýti sér persónufrádrátt hins aðilans að hluta
eða öllu leyti. Hinsvegar nýtist persónuaf-
sláttur makans viðkomandi ekki nema að
80% leyti í staðgreiðsukerfinu. „Við álagn-
inguna í júlí mun þetta hins vegar verða leið-
rétt og persónufrádrátturinn nýtast til fulls.“
Að sögn Ester mun álagningin fara fram á
grundvelli þeirra skattframtala sem fólk skil-
ar inn nú í byrjun febrúar. Laun hvers og eins
skattframteljanda á árinu 1988 verða reiknuð
saman og á þau lögð 35% skattur. Hver og
einn er látinn njóta fulls persónuafsláttar og
er hann dreginn frá þessum skatti. Ef við-
komandi hefur greitt meiri skatt heldur en
sem persónuafslættinum nemur, þá er það
skattur sem að viðkomandi á að greiða. Hafi
viðkomandi hins vegar greitt minni skatt
heldur en persónuafslættinum nemur, þá fær
maki að nýta þann hluta persónuafsláttarins
sem eftir er. Eigi annaðhvort hjóna eftir
ónýttan persónuafslátt þá munu þau fá end-
urgreidda skatta að jafnhárri upphæð og ón-
ýtta persónuafsláttinum nemur. Þannig nýt-
ist persónuafslátturinn jafnt einstaklingum
sem hjónum 100% við álagningu.
Aðspurð sagði Ester að þó svo að launþeg-
ar fengju ekki að nýta nema 80% af persónu-
frádrætti í staðgreiðslukerfinu, þá yrði slíkt
leiðrétt við álagninguna. „Ef fólk er skuld-
laust við það opinbera þá er þetta greitt út
með verðbótum, samkvæmt lánskjaravísi-
tölu, frá 1. júlí 1988 til 1. júlí 1989. Þetta á því
að vera að fullu verðbætt", sagði Ester Sig-
urðardóttir að lokum.
Kristján Ari.
lega áhuga á því að rannsaka þróun manns-
ins og félagslegt ferli hans.“
Alfonso Argiolas, leiðtogi mannvina á ítal-
íu, var kjörinn forseti Samtakanna, en Pétur
Guðjónsson, leiðtogi Flokks mannsins á ís-
landi, var kjörinn einn nokkurra varafor-
seta.
Samkvæmt heimildum Þjóðlífs hefur á
ýmsu gengið hjá Flokki mannsins á íslandi
að undanförnu og nokkur ágreiningur risið
upp. Engu að síður virðst Flokkur mannsins
hafa vakið mikla athygli á stofnfundi al-
þjóðasamtakanna í Flórens. Einn varafor-
seta Samtakanna, Lana Rodrigues frá Chile,
hyggst feta í fótspor Sigrúnar Þorsteinsdótt-
ur, og bjóða sig fram til forseta þar í landi
síðar á þessu ári.
KAA/—
„Mannvinaflokkar" allra
landa sameinast
14