Frjáls verslun


Frjáls verslun - 01.05.2012, Síða 98

Frjáls verslun - 01.05.2012, Síða 98
98 FRJÁLS VERSLUN 5. TBL. 2012 til þess að markmiðum laganna verði náð innan tilskilins tímaramma. Samkvæmt lögunum um kynjakvóta skulu hlutföll kynjanna í stjórn og varastjórn vera sem jöfnust og náist kynjahlutfall ekki með hefðbundinni kosningu væri hægt að leysa þetta með ákvæði í samþykktum félags­ ins um einhvers konar fléttustjórn. Önnur leið væri að nota tilnefningarnefndir, sem myndu við val sitt á stjórnarmönnum huga að samsetningu stjórnar félagsins út frá kyni. Þessi leið er orðin algengari í Noregi eftir að ákvæði um kynjakvóta tók gildi í norsk um hlutafélögum. forsendur framboðs í stjórnum Skilyrði margra fyrirtækja víða um heim við val á stjórnarmönnum er að þeir hafi reynslu af framkvæmdastjórn annarra fyrir tækja eða reynslu af stjórnunarstörfum ásamt ákveðinni menntun. Sú skoðun virðist útbreidd að konur uppfylli ekki þessi skilyrði nema í takmörkuðum mæli og standi það í vegi fyrir því að fleiri konur veljist til setu í stjórnum. Rannsókn á nýjum stjórnarmönn­ um í stærstu fyrirtækjum Bretlands, FTSE 100, hafnar þessari tilgátu og kemst að því að í þessum stjórnum séu konur líklegri en karlar til að hafa háskólagráðu í viðskipta­ fræðum og meiri reynslu af stjórnarstörfum í minni fyrirtækjum. Aftur á móti hafi þær minni reynslu sem æðstu stjórnendur stór­ fyrirtækja. framboð og eftirspurn Oft er spurt hvers vegna markaðurinn jafni ekki kynjahlutföllin í stjórnum fyrirtækja svo ekki þurfi að koma til lagasetningar. Þetta er gild spurning. Konur eru í meirihluta þeirra sem útskrifast úr háskólum í Evrópu og Bandaríkjunum og því blasir við að með því að líta framhjá konum sé farið á mis við mannauð og hæfa einstaklinga. Hér á landi er menntun, þekking og reynsla kvenna af stjórnun fyrir hendi þar sem kon ur hafa verið í miklum meirihluta þeirra sem útskrifast úr háskólum á undanförnum árum og á það sérstaklega við um greinar eins og viðskipta­, lög­ og verkfræði sem virðist vera algengasta menntunin meðal stjórnarmanna. Ekkert vantar því upp á framboðið og hin eðlilega spurning hlýtur að vera hvers vegna eftirspurnin innan fyrir tækja eftir jafnara kynjahlutfalli hafi ekki verið meiri. Nokkrar rannsóknir styðja þá kenningu að konur sem eru í stjórnum veki athygli á öðrum konum til stjórnarstarfa eða hvetji aðrar konur til þátttöku í sömu fyrirtækjum og þannig fjölgi konum í þessum stjórn­ um. Í Noregi gildir almennt að fyrirtæki í meirihluta eigu stofnanafjárfesta eða ríkis eru líklegri til að auka hlut kvenna í stjórn­ um. Í Bandaríkjunum benda rannsóknir til að stofnanafjárfestar, s.s. lífeyrissjóðir sem hafa fjölda kvenna sem sjóðsfélaga, geri frekar kröfur til þess að konum fjölgi í stjórnum fyrirtækja. Almennt virðist sem að í löndum þar sem rík hefð er fyrir mikilli þátttöku kvenna í stjórnmálum og launajafn­ rétti tiltölulega mikið sé hlutfall kvenna í stjórnum fyrirtækja hærra. Viðskiptavinirnir eru helsta eign fyrirtækja og þess vegna hafa þau sjónarmið fylgi að stjórnir eigi að endurspegla viðskiptavini fyrirtækjanna og skilji þarfir þeirra. Það leiði til betri og upplýstari ákvarðana sem aftur ættu að leiða til aukins árangurs fyrir fyrirtækin. Breytir þá engu af hvoru kyni stjórnarmenn eru. Samkvæmt þessu ættu fyrirtæki sem eru með fjölda kvenna í vinnu eða selja vörur og þjónustu sem ætluð eru konum að vera undir þrýstingi um að þær komi frekar að stjórnum og stjórnun slíkra fyrirtækja. stærð fyrirtækja og stjórna skiptir máli Erlendar rannsóknir benda til jákvæðs sambands milli stærðar fyrirtækja og fjölda kvenna í stjórnum þeirra. Stór fyrirtæki hafi fleiri konur í stjórn. Benda má á að í stærri fyrirtækjum eru að jafnaði fleiri stjórnarsæti í boðI og þannig aukast líkurnar á að kona sé á meðal stjórnarmanna. Almennt er talið að stærri fyrirtæki hafi meiri hvata til að hafa fjölbreytni í stjórnarháttum í ljósi þess að þau eru meira í sviðsljósi almennings. Það er ennfremur athyglisvert að svo virðist sem konur sækist frekar eftir stjórnarsetu í stórum fyrirtækjum. Rannsóknir sýna að þau fyrirtæki þar sem konur sitja í stjórn skila betri rekstrarárangri. En er árangurinn stjórnarmönnum að þakka eða starfsmönnu fyrirtækisins? Mjög erfitt er að einangra áhrif stjórna á frammistöðu fyrirtækja. Hvað er stjórnarinnar og hvað er stjórnendanna? Vissulega er þetta liðsheild þar sem markmiðin eru sameiginleg. Kenn­ ingarnar eru því þær að það eitt og sér að fjölga konum í stjórnum fyrirtækja þurfi ekki að skila bættum árangri í rekstri. Til þess sé orsakasambandið á milli mönnunar stjórna og árangurs of flókið og að kynjakvóti leiði að minnsta kosti ekki sjálfkrafa til bætts rekstrarárangurs. Ennfremur hefur verið spurt hvort arðsamari fyrirtæki séu líklegri til að sækjast eftir að fá konur til sín í stjórn (eftirspurnaráhrif) eða hvort konurnar sjálfar (framboðsáhrif) sækist eftir stjórnarsetu í fyrir tækjum með góðan rekstur. staðan víða um heim Á síðustu tíu árum hefur áherslunni í reglum um góða stjórnhætti fyrirtækja verið beint að því að skoða hlut kvenna í stjórnum fyrirtækja. Löndum hefur fjölgað sem gera kröfu um upplýsingaskyldu fyrirtækja til að Síðustu ár hafa 70% stjórna á Íslandi verið eingöngu skip uð karlmönnum, 14,5% báð um kynjum og 14,8% ein göngu konum. Kjörtímabil stjórnar getur, samkvæmt hlutafélaga­ lög um, verið allt að fjögur ár og verði stjórn kjörin á aðalfundi á árinu 2013 til fjögurra ára getur hlutafé­ lagaskrá ekki aðhafst neitt fyrr en að fjórum árum liðnum.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164

x

Frjáls verslun

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Frjáls verslun
https://timarit.is/publication/282

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.