Frjáls verslun


Frjáls verslun - 01.05.2012, Qupperneq 146

Frjáls verslun - 01.05.2012, Qupperneq 146
146 FRJÁLS VERSLUN 5. TBL. 2012 Mér finnst reyndar áhugavert að Lincoln virðist ekki hafa lesið ævisögur – að minnsta kosti eru ekki til neinar heimildir um að hann hafi lesið ævisögur fyrstu Bandaríkjaforsetanna Washingtons og Jeffersons, en lífshlaup þeirra hefði átt að vera afar áhugavert fyrir hann. En hann virðist hafa haft meiri áhuga á orð ­ um þeirra sjálfra. Það var skjalfesting sögu Bandaríkjanna – stjórnarskráin og sjálfstæðisyfirlýsingin – sem urðu honum innblástur. Hann sagðist sjálfur aldrei hafa fengið hugmynd sem ekki átti rætur að rekja til sjálfstæðisyfirlýsingarinnar. Ef Lincoln er fyrirmynd Obama ætti hann að lesa þessar tvær yfirlýsingar vel og vandlega. Ég held að hver sá sem kynnir sér þær og skilur loforðin sem þær bera í sér öðlist dýpri skilning á því hvað þjóðin þarf á erfiðum tímum, sem er einfaldlega vonin. Ert þú vongóð um að úr rætist nú þegar allt virðist vera á fallanda fæti í kringum okkur? Já, mjög vongóð. Á átakatímum getur það gerst sem ekki virðist mögulegt annars. Stjórnkerfi Bandaríkjanna er sett upp með fjölda varnagla og reglugerða svo að djúpstæðir erfiðleikar eru oft það eina sem dugir til að knýja fram nauðsynlegar breyt ingar á því. Sögulegar stundir, þar sem grundvallarbreytingar á stjórnskipan eða hugarfari eru mögulegar, koma sjaldan. Roosevelt fékk sitt tækifæri í heims krepp ­ unni; Lincoln í borgarastríðinu. Obama hefur samskonar tækifæri núna. Þær áskoranir sem bandaríska þjóðin stendur nú frammi fyrir gefa honum færi á að þjappa þjóðinni saman á nýjan hátt, teygja sig yfir flokkslínur og hefðir og skapa nýja samstöðu. Sagnfræðin gefur líka ágætis yfirsýn, því það er sama hversu illa horfir, einhvern tíma var það svartara í sögunni og Bandaríkin stóðu það af sér. Ástandið í dag er ekki jafnslæmt og það var í heimskreppunni á þriðja áratugnum, að ekki sé minnst á borgarastyrjöldina sem Lincoln þurfti að takast á við. Roosevelt flutti ræðu árið 1942 sem er í miklu uppá­ haldi hjá mér og hún minnir um margt á sigurræðu Obama í Chicago. Í þessari ræðu varar Roosevelt hlustendur sína við því að mörg mistök verði gerð og margt muni tapast áður en sigur vinnist í seinni heimsstyrjöldinni. En hann minnir jafnframt á að Bandaríkin hafi horfst í augu við erfiðleika áður og komist í gegn ­ um þá. Þessi ræða vakti þvílíkan hug í brjóstum Bandaríkjamanna að þúsundir símskeyta bárust í Hvíta húsið þar sem tekið var undir þessi orð og þau lofuð. Vissulega er fín lína milli óraunhæfrar bjartsýni og þeirrar trúar að það sé eitthvað í grunninum á bandarískri þjóðarsál sem mun hjálpa þjóðinni að yfirstíga allar hindra nir. En Roosevelt sagði einhvern tíma að hæfustu stjórnvöld gætu aldrei náð sama árangri og frjálst orkuflæði frjálsra ein staklinga í lýðræðisríki. Ég held að hann hafi haft á réttu að standa – og að þetta gildi ekki bara fyrir Bandaríkin heldur öll lýð ræðis ríki heimsins. Þú hefur rannsakað og skrifað um fjölmarga stjórnmálamenn – Kennedy, Fitzgerald, Roosevelt, Lyndon B. Johnson og Lincoln – með hverjum þeirra langar þig helst að eyða kvöldstund? Lincoln, ekki spurning. Ég var tíu ár að skrifa ævisöguna hans og hann var ein staklega skemmtilegur félagi allan tím ann. En ég myndi ekki yfirheyra hann um stjórnmál og það sem brennur á sagn fræðingum, sem er hvernig hann hafði hugsað sér að sameina þjóðina eftir sigurinn í borgarastríðinu, hefði hann lifað. Ég myndi bara biðja hann að segja mér sögur. Allir sem hann hitti minnt ust á leiftrandi skopskyn hans og ein staka frásagnarhæfileika. Enda sagði hann sjálfur að góð saga væri betri en viskítár. Ég myndi fá hann til að setjast við eldhús­ borðið og segja mér sögur allt kvöld ið og fá þannig mynd af honum eins og hann raunverulega var. HUGmYNDIN í HNOtskUrN: Snilld Abrahams Lincolns var fólgin í því að ná stjórn á metnaði og sjálfsáliti keppi­ nauta sinna til að búa til sterka liðs heild. Hæfileikar hans til að búa til slíka liðsheild lágu helst í óvenjuríkri til finn ingagreind. Hann lærði af mistökum sínum, tók á sig ábyrgð með öðrum á mis tökum þeirra og fór ekki í fýlu. Reynsla Lincolns, eins og margra leiðtoga á erfiðum tím um, gefur von um að efnahagskerfi heims ins muni komast yfir þá erfiðleika sem þau standa nú frammi fyrir. (Þessi grein birtist í Harvard Business Review í Apríl 2009.) Doris Kearns Goodwin hefur skrifað bækur um Abraham Lincoln, Franklin Roosevelt, John F. Kennedy og Lindon B. Johnson. Goodwin er kenn­ ari við Harvardskóla og pulitzerverðlaunahafi. Doris Kearns Goodwin fæddist í Brooklyn árið 1943 og er með doktorspróf í stjórnmálasögu frá Harvardháskóla. Hún var lærlingur í Hvíta húsinu í stjórnartíð Lyndons B. Johnsons sem bauð henni stöðu aðstoðarmanns síns árið 1967 þrátt fyrir að hún hefði skrifað harðorða grein í tímarit þar sem hún lagði til að Johnson segði af sér vegna afskipta af Víetnamstríðinu. Doris þáði ekki stöðuna en að­ stoðaði Johnson seinna við að skrá endurminning ar sínar meðfram kennslu við Harvardháskóla. Fyrsta bók hennar, Lyndon Johnson and the American Dream (Lyndon Johnson og ameríski draumurinn), sem byggð­ ist á samtölum hennar við forsetann fyrr verandi, kom út árið 1977 og varð metsölubók. Good win hlaut Pulitzer­verðlaunin árið 1995 fyrirbók sína No Ordinary Time, um Franklin og Eleanor Roose­ velt, og Lincoln­verðlaunin fyrir bókina Team of rivals. Goodwin vinnur nú að næstu bók sinni sem fjallar um Theodore Roosevelt og hið svokallaða framfara­ skeið (Progressive Era) í upphafi tuttugustu aldar í Bandaríkjunum. Doris Kearns Goodwin var fyrsta konan sem fékk að fara inn í búningsklefa hafnaboltaliðsins Red Sox. Hún er mikil áhugamanneskja um hafnabolta og hef ur skrifað lærðar greinar um leikinn og tekið þátt í gerð heimildamyndar um hann. Hún segir að áhugi sinn á sagnfræði hafi kviknað þegar pabbi hennar fékk hana til að skrásetja hafnaboltaleiki í útvarpinu og fara svo með þá fyrir sig þegar hann kom heim úr vinnunni. Hún er fastagestur í sjónvarpsþáttum eins og Meet the press og Charlie Rose en hefur einnig ver­ ið gestkomandi í sjónvarpsþætti Opruh Winfrey. Eigin maður Goodwin er rithöfundurinn Richard N. Goodwin sem starfaði fyrir Bandaríkjaforsetana John F. Kennedy og Lyndon Johnson í Hvíta húsinu á sjöunda áratugnum. Hann fletti einnig ofan af hneyksli varðandi spurningakeppnir í sjónvarpi á sjötta áratugn­ um og er kvikmyndin Quiz Show byggð á reynslu hans en hún var tilnefnd til Óskarsverð launa árið 1994. Þau eiga þrjá syni. Bíómynd: Kvikmynd eftir bókinni Team of rivals er væntanleg í lok ársins. Það er Steven Spielberg sem leikstýrir en með hlutverk Abrahams Lincolns og konu hans Mary Ann Lincoln fara Daniel Day­Lewis og Sally Field. Aðrir leikarar sem orðaðir hafa verið við mynd ina eru Tommy Lee Jones, Joseph Gordon­Levitt, Hal Hol brook, James Spader og John Hawkes sem munu fara með hlutverk hinna ólíku en sterku persónu leika í ríkisstjórn Lincolns. Myndin var tekin í Richmond í Virginíu ríki og fjallar að stærstum hluta um síðustu fjóra mánuðina í lífi Lincolns. Um Doris Kearns Goodwin Abraham Lincoln sagði að byssukúlan mætti aldrei koma í stað kjör­ seðils ins. Fundir, ráðstefnur, veislur, spennandi matarupplifun í kraftmiklu umhverfi A N T O N & B E R G U R www.bluelagoon.is
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164

x

Frjáls verslun

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Frjáls verslun
https://timarit.is/publication/282

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.