Læknablaðið : fylgirit - 15.04.2008, Blaðsíða 22

VISINDI A VORDOGUM
FYLGIRIT 56
V-32 Stöðluð skráning í sjúkraþjálfun: Réttmætis- og
áreiðanleikaprófun á orðasafni meðferða og vörpun þess í
Metathesaurus
Arna Harðardóttir1, María Heimisdóttir1, Alan Aronsson2, Valgerður
Gunnarsdóttir3
'Hag- og upplýsingasvið Landspítala, 2National Library of Medicine, NIH
Bethesda, 3Heilsugæsla höfuðborgarsvæðisins
arnah<Blandspitali.is
Markmið: A Landspítala er til nýtt orðasafn, 141 orð, sem lýsir
meðferðum sjúkraþjálfara spítalans. Rartnsókn þessi fjallar um
eftirfarandi rannsóknarspumingar: 1. Inniheldur orðasafnið öll
meðferðarform sem sjúkraþjálfarar á LSH veita? 2. Er orðasafnið
áreiðanlegt í klínískri virtnu á LSH? 3. Er hægt að varpa orðasafn-
inu yfir í flokkunar- og kóðxmarkerfi í UMLS, Metathesaurus?
Aðferðir: Orðasafnið var þýtt yfir á ensku, bakþýtt og metið af
klínískum sérfræðingum í sjúkraþjálfun. Þýðingin er grunnur
þriðju rannsóknarspurningarinnar. Spurningarlisti, á íslensku
og ensku, var lagður fyrir alla sjúkraþjálfara (N=69) LSH með
fjögurra vikna millibili. Sjúkraþjálfarar voru beðnir að meta
hversu oft þeir notuðu meðferðina, sem orðið lýsti, síðustu tvær
vikurnar (7 punkta raðkvarða). Einnig var óskað eftir viðbótum
ef einhver meðferðarorð vantaði. Orðasafninu var varpað, með
MetaMap, yfir í 2006AC útgáfu af Metathesaurus að viðbættum
fjórðu útgáfu Nursing Intervention Classification (NIC) og 3.
útgáfu Nursing Outcome Classification (NOC). Notast var við
SPSS, útgáfu 11.0 við greiningu gagna.
Niðurstöður: Þýðingin er réttmæt og áreiðanleiki mældist hár
og mjög hár (p<0,001).
Svörun var 72,5%. Engin orð voru tekin út úr orðasafninu og
sex orðum var bætt við. Innihald orðasafnsins (alls 147 orð) er
réttmætt. Áreiðanleiki orðasafnsins mældist hár og mjög hár
(p<0,001). MetaMap fann nákvæmlega eins orð í 40% af flokk-
unar- og kóðunarkerfum í Metathesaurus og flest orð, 37%,
vörpuðust yfir í SNOMED CT í Metathesaurus.
Orðasafnið hefur verið kóðað og er þegar í notkun í Sögu sjúkra-
skrárkerfi Landspítala.
V-33 Innri áreiðanleiki og réttmæti DASS samkvæmt MINI
Baldur Heiðar Sigurðsson, Hafrún Kristjánsdóttir, Jón Friðrik Sigurðsson,
Sigurður J. Grétarsson
Geðsviði Landspítala, læknadeild, sálfræðiskor HÍ
baldurhs@landspitali.is
Inngangur: DASS-listinn er stuttur og handhægur sjálfsmats-
kvarði sem metur einkenni þunglyndis, kvíða og streitu og var
hann upprunalega hannaður í þeim tilgangi að geta greint betur
á milli þunglyndis og kvíða en hægt hefur verið með öðrum
kvörðum. Niðurstöður rannsókna höfunda listans hafa stutt
samleitandi og aðgreinandi réttmæti listans og hafa þær niður-
stöður verið studdar í endurteknum rannsóknum erlendis. Innri
áreiðanleiki kvarðanna þriggja hefur einnig hlotið endurtekinn
stuðning í erlendum rannsóknum. Rannsóknin var liður í loka-
verkefni Baldurs Heiðars Sigurðssonar til Cand. Psych. prófs við
Háskóla íslands.
Markmið: Að meta áreiðanleika undirkvarða íslenskrar þýð-
ingar DASS-listans og kanna samleitandi réttmæti þeirra
með samanburði við greiningarviðtalið Mini International
Neuropsyciatric Interview í úrtaki íslenskra sjúklinga á geð-
deildum Landspítala.
Aðferð: 37 sjálfboðaliðar, allir sjúklingar á geðsviði Landspítala,
tóku þátt í rannsókninni. Úrtakið var því valið af hentugleika og
fengu þátttakendur ekkert greitt fyrir þátttökuna. Upplýsingum
um þátttakendur var aflað frá þeim sjálfum með MINI grein-
ingarviðtalinu og DASS listanum. Þátttakendur voru beðnir um
að koma á Prófamiðstöð geðsviðs í greiningarviðtal, þar sem
þeir skrifuðu einnig undir upplýst samþykki og svöruðu spum-
ingalistum.
Niðurstöður: Innri áreiðanleiki allra undirkvarða var mjög
góður. ROC-greining leiddi í ljós að DASS spáir vel fyrir um
greiningu MINI á þunglyndi og gefur góða vísbendingu um
kvíðaröskun. Þeir sem greindust með almenna kvíðaröskun
skoruðu hærra á streitukvarðanum en þeir sem ekki greinast
með almenna kvíðaröskun.
Ályktun: íslensk þýðing Dass-listans er áreiðanlegur sjálfs-
matskvarði sem gefur góða vísbendingu um hvort svarandi
greinist með þunglyndi og kvíða. Sé einkunn hærri en við-
miðsgildið á kvíða má líta sérstaklega á streitukvarðann, en há
einkunn þar gefur tilefni til að hafa sérstaklega í huga þrálátan
kvíðaþátt í þunglyndismeðferð eða jafnvel að grennslast frekar
fyrir um hvort um almenna kvíðaröskun sé að ræða.
V-34 Innleiðing klínískra gæðavísa/útkomumælinga á
bráða- og ferlideild geðsviðs: Könnun á afdrifum og árangri
meðferðar hjá sjúklingum með algengar geðraskanir á
bráða- og ferlideild geðsviðs við Hringbraut með CORE
árangursmatslistanum
Baldur Heiðar Sigurðsson, Jón Friðrik Sigurðsson, Halldóra Ólafsdóttir,
Pétur Tyrfingsson, Unnur Jakobsdóttir Smári, Kristín Gyða Jónsdóttir,
Guðrún Úlfhildur Grímsdóttir
Geðsviði Landspítala
baldurhsBlandspitali. is
Inngangur: Mikil þörf er fyrir hentugt tæki til að samræma
mat á árangri geðmeðferðar hjá sjúklingum. CORE-OM listinn
(Clinical Outcomes in Routine Evaluation-Outcome Measure)
hefur verið sartnprófaður í Bretlandi á geðdeildum og í heilsu-
gæslu. Hann er næmur fyrir breytingum á líðan sjúklinga með
algengar geðraskanir og greinir vel á milli klínískra hópa og
almennings.
Markmið: Að meta árangur geðmeðferðar hjá sjúklingum með
algengar geðraskanir á bráða- og ferlideild geðsviðs með það í
huga að þeir fái meðferð sem skilar árangri og er sambærileg við
það sem best gerist erlendis.
Aðferð: CORE-OM listinn var lagður fyrir 520 sjúklinga sem
komu í inntökuviðtöl á göngudeild bráða- og ferliþjónustu
geðsviðs. Sjúklingar svöruðu síðan styttri útgáfu listans í hverj-
um meðferðartíma. í inntökuviðtali var geðgreiningarviðtal
samkvæmt greiningarviðmiðum DSM-IV lagt fyrir sjúkling og
hann svaraði spurningalistum sem mæla þunglyndis-, kvíða
22 LÆKNAblaðið 2008/94