Frjáls verslun - 01.03.2010, Blaðsíða 47

F R J Á L S V E R S L U N • 3 . T B L . 2 0 1 0 47
B Æ K U R B Æ K U R
alt öðrum heimi, og Íslendingar væru
guðs útvalin þjóð...“
Skyldum við ekki hafa brugðist við
með sama hætti ef Schrader hefði gefið
okkur ráð um vöxt bankakerfisins
eins og einhverjir reyndu hér síðustu
mánuðina áður en allt fór á hliðina?
Þjóðrembingur Íslendinga er greinilega
langt frá því að vera nýr af nálinni.
Heilræði Schraders
Í bókinni setur Schrader fram það sem
reynst hefur honum best í viðskiptum
og hann hefur lært á sínum farsæla ferli.
Þessi heilræði eru stutt og einföld
og þýðing Steingríms Matthíassonar
(Jochumssonar) er einstök svo úr verða
eins og segir í formála „meitlaðar“
setn ingar sem einkennast samt af „létt­
leika og lipurð“. Það er engu líkara
en ráðin séu ljóðræn, svo hljómþýð er
þýðingin og falleg.
Schrader flokkar heilræðin í nokkra
kafla. Fyrst er hinum almenna starfs­
manni ráðið heilt, mikilvægi þess að
sýna frumkvæði, auka virði sitt og gera
alltaf meira en til er ætlast. Því næst eru
vinnuveitendum gefin ráð um hvernig
koma eigi fram við undirmenn og
að því loknu fjallað um hvernig eigi
að bera sig að við stofnun fyrirtækis.
Í kjölfar þess kemur kafli sem ber
heitið Kaup og sala, en þar er fjallað
um hvernig eigi að haga sér gagnvart
birgjum og viðskiptavinum til að
byggja upp traust viðskiptasambönd.
Kaup og sala ættu ef vel er á málum
haldið að leiða til hagnaðar og næsti
kafli fjallar um peninga og hvernig
eigi að umgangast þá svo vel sé. Þar
á eftir fylgja almenn heilræði og kafli
sem ber heitið Hver er sinnar hamingju
smiður. Bókinni lýkur á kafla sem ber
heitið Viðvörun þar sem höfundur
varar lesendur við að gerast þrælar
peninganna.
Viðvörun (lokakafli bókarinnar)
Í framanrituðum leiðbeiningum hef
ég reynt að sýna ungum mönnum
auðnuveginn í verzlun og viðskiftum
og hvernig þeir eigi að græða fé; en
jafnframt vil ég vara þá við að gjörast
þrælar peninganna.
Lifið eigi eingöngu fyrir þá hugsjón
að græða peninga. Þó peningar séu
þarfleg eign, verður ætíð að hafa það
hugfast, að sá maður sem lifir fyrir
peningana eingöngu, verður tilfinn­
ingalaus, smásmugulegur og illa lyntur.
Látið yður umhugað um annað meir
og hærra, en að græða fé. Peningarnir
eiga aðeins að vera meðal til að ná
tilgangi og látið takmark ykkar verða:
áhyggjulaust líf. Ef þér þá getið og
hafið vilja á að hjálpa öðrum, þá mun
það baka yður meiri gleði, heldur en
nokkurntíma að hjálpa yður sjálfum –
þ.e.a.s. ef þér gerið það skynsamlega.
Við lestur bókarinnar hvarflar
að manni sú hugsun að þrátt fyrir
heilræði Schraders hafi okkur tekist að
koma okkur í vandræði undanfarinna
ára og áratuga. Ekkert er nýtt undir
sólinni er hugsun sem leitar á oftar
en ekki við lestur bókarinnar og eins
spurningin um hvort við eigum ein­
hvern tíma eftir að læra það sem í
bók inni stendur. Eitt er víst að ef ungu
mennirnir (og konurnar) í viðskiptum
undanfarin ár hefðu haft heilræði
Schraders að leiðarljósi er líklegt að
öðruvísi hefði farið. Það er auðvelt að
vera vitur eftir á. Vonandi munum
við þó draga af þessu lærdóm og gera
heilræði Schraders að okkar til að
forðast að fari á sama veg á næstu 100
árum eða jafnvel skemmri tíma.
TIL STARFSMANNA:
Sá maður sem sér annan mann gjöra rangt og
varar hann ekki við því, er sekari en sá sem
yfirsjónina framdi.
Kannastu ætið við yfirsjónir þínar, þá slærðu
vopnin úr höndum yfirboðara þíns, sem ætíð vill
heldur heyra sannleika en lygi.
TIL VINNUVEITENDA:
Vinnuveitendur eiga að veita starfsmönnum
sínum nána athygli, og setja rétta menn á rétta
staði.
Vissasti vegur til velmegunar er eindrægni og
samúð milli yfirmanns og undirmanna.
UM STOFNUN FYRIRTÆKJA:
Byrjaðu aldrei með lánsfé. Það er betra að byrja
með litlu og færast í aukana, en að byrja með
miklu, aðeins til að fara á höfuðið.
UM KAUP OG SÖLU:
Seldu eigi hverjum, sem hafa vill, einungis til
þess að fullnægja gróðaþorsta þínum, eða í því
skyni að skaða keppinauta þína. Ef þú gjörir
það, muntu tapa fé; það getur jafnvel orðið þér
að falli.
UM PENINGA:
Vanbrúka þú aldrei lánstraust þitt. Ef þú gjörir
það, þá verðuðu þræll lángjafa þíns og uppá
hann kominn.
Það er tryggara að treysta félitlum en heiðar-
legum viðskiftamanni, heldur en þeim sem læzt
hafa fullar hefur fjár, en borgar ekki og sem að
lokum kollsiglir sig vegna óreglu og óráðvendni
í viðskiftum.
ALMENN HEILRÆÐI:
Hugsaðu ekki alltaf um peningana. Ef þú gjörir
það, þá mun viðskftavinum þínum finnast þú
vera eingöngu að sækjast eftir þeirra pen-
ingum. Mundu eftir því að peningarnir munu
streyma til þín ef þú gætir hags viðskiftavina
þinna.
NOKKUR
HEILRÆÐI
SCHRADERS
Unnur Valborg Hilmarsdóttir fjallar
um bókina Heilræði fyrir unga menn í
verzlun og viðskiftum eftir George H. F.
Schrader,