Frjáls verslun - 01.04.2005, Blaðsíða 47

F R J Á L S V E R S L U N • 4 . T B L . 2 0 0 5 47
Svör fengust frá 216 fyrirtækjum. Aðeins eitt fyrirtæki neitaði
þátttöku. Svarhlutfall könnunarinnar var því 72%. Afföllin má meðal
annars rekja til samruna fyrirtækja, mikilla breytinga fyrirtækjanna
á listanum eða þess að viðkomandi voru ekki við vinnu á þeim tíma
sem könnunin var lögð fyrir. Svarhlutfallið er vel ásættanlegt til að
draga megi af því ályktanir.
Hlutfall fyrirtækja með markaðsdeild og markaðsstjóra
Rétt ríflega helmingur fyrirtækjanna sem svöruðu könnuninni eru
með markaðsdeild eða 52% þeirra. Nokkur meirihluti fyrirtækjanna
hefur þó starfandi markaðsstjóra innan sinna raða eða um 60%
þeirra fyrirtækja sem svöruðu könnuninni.
Í þeim fyrirtækjum sem ekki höfðu starfandi markaðsstjóra voru
það aðrir vel menntaðir og þjálfaðir aðilar sem sinntu þeim mála-
flokki. Þar var um að ræða í flestum tilfellum yfir- og millistjórn-
endur á borð við framkvæmdastjóra, starfsmannastjóra, skrifstofu-
stjóra, fjármálastjóra og sölustjóra svo dæmi séu
tekin.
Menntun þeirra sem stýra markaðsstarfinu
Ef allir þeir sem stýra markaðsstarfi fyrirtækj-
anna í könnuninni eru skoðaðir þá eru 81% þeirra
með háskólamenntun. Þar af eru 55% þeirra með
fyrsta stigs háskólamenntun og 26% með fram-
haldsnám á háskólastigi. Aðeins 9% þeirra sem
svöruðu könnuninni eru með stúdentspróf sem
hæstu menntun.
Það kom höfundi nokkuð á óvart hversu hátt
menntunarstig er meðal þeirra sem stýra markaðsstarfi íslenskra
fyrirtækja, en 81% þeirra eru með háskólamenntun. Þessar niður-
stöður hljóta að vera jákvæðar og ber að túlka sem mikið fram-
faraskref í íslensku atvinnulífi. Það má því segja að markaðsmál
íslenskra fyrirtækja séu í höndum vel menntaðra og hæfra einstak-
linga ef gert er ráð fyrir beinum tengslum þarna á milli.
Hlutfall kynjanna
Þegar litið er til kynjaskiptingu þeirra sem stýra markaðsstarfi
íslenskra fyrirtækja þá eru karlar þar í miklum meirihluta eða í 72%
tilfella. Ekki var skoðuð dreifing kynjanna eftir atvinnugreinum í
þessu sambandi. Ef litið er til menntunar þeirra sem stýra markaðs-
starfi fyrirtækjanna eftir kyni, kemur í ljós að 83% karla í þessum
flokki eru háskólamenntaðir, en 76% kvenna.
Þarna er ekki gerður greinarmunur á fyrsta stigs háskóla-
menntun og framhaldsmenntun á háskólastigi. Þegar framhaldsnám
á háskólastigi er skoðað í þessu samhengi, kemur í ljós að 20%
þeirra karla sem stýra markaðsstarfi sinna fyrirtækja eru í þeim
hópi. Konur eru hins vegar tvöfalt fleiri í þessum hópi eða 40% þeirra
sem stýra markaðsstarfi sinna fyrirtækja.
Tengsl menntunar og launa
Þegar laun þeirra aðila sem stýra markaðsstarfi íslenskra fyrirtækja
eru skoðuð, koma tengsl háskólamenntunar og hærri launa í ljós.
Um 63% þeirra sem svöruðu og eru með meira
en 400 þúsund krónur að meðaltali í laun á
mánuði, eru háskólamenntaðir einstaklingar.
Það skal tekið fram að 76% þeirra sem spurðir
voru um meðallaun á mánuði í könnuninni
svöruðu spurningunni og miðast allar niður-
stöður við það.
Rúmlega tvöfalt fleiri eru með fyrsta stigs
háskólamenntun í hæsta launaflokknum. Eins
og komið var inn á hér að framan, þá eru tvö-
falt fleiri konur en karlar með framhaldsnám á
háskólastigi af þeim sem svöruðu könnuninni.
Það virðist því vera að ósanngjarn launamunur kynjanna fyrir sams
konar störf gæti verið skýringin á því af hverju lengra háskólanám
kvenna skilar sér ekki með beinum hætti í hæsta launaflokkinn í
þessu tilviki.
Stefnumótun í markaðsstarfi
Einn af þeim þáttum sem skoðaðir voru í rannsókninni, var hvort
markaðsstarf fyrirtækjanna væri hluti af stefnumótun þeirra og
gæti þá flokkast ásamt öðrum lykilþáttum undir faglegt markaðs-
starf. Með faglegu markaðsstarfi er t.d. átt við að markaðsstarf
viðkomandi fyrirtækja sé unnið með skipulögðum hætti, sé hluti af
stefnumótun þeirra og sá sem stýrir því hafi fengið til þess tilskilda
menntun og þjálfun.
Mikill meirihluti þeirra fyrirtækja, sem svöruðu könnuninni,
skipuleggur markaðsstarf sitt sem hluta af stefnumótun eða tæp-
lega 84%. Þetta má að einhverju leyti útskýra með því að fleiri og
fleiri fyrirtæki hafa nýlega farið í gengum stefnumótun einhvers
M A R K A Ð S M Á L
MARKAÐSSTARF 300 STÆR STU FYRIRTÆKJA Á ÍSLANDI
Athyglisverð rannsókn hefur verið gerð á markaðsstarfi 300 stærstu fyrirtækja
landsins. Það vekur athygli að um helmingur þeirra er með markaðsdeild
og 60% þeirra hafa sérstaka markaðsstjóra og þar eru karlar í meirihluta.
Athugað var hvort
fyrirtækin starfræktu
markaðsdeild, hverjir stýrðu
markaðsstarfinu, hver væri
menntun viðkomandi og
hvort fyrirtækin skipulegðu
markaðsstarf sitt sem hluta
af stefnumótun sinni.