Tímarit Máls og menningar - 01.05.1944, Page 94
84
TIMARIT MALS OG M ENNINGAR
Um kosti heilhveitis og rúgmjöls framyfir hvítt hveiti og sigtað mjöl eru nú
flestir oriVnir sammála, shr. t. d. kaflann, Leiðbeiningar um mataræði, í bók-
inni, Heilsurækt og mannamein, sem nú er nýkomin út. Það er nú orðið öll-
um ljóst, að sterkjan ein úr korninu er ekki nægileg til matar. Mikið af
hýðinu verður að fylgja með, hæði vegna þeirra vítamína, sem það hefur að
geyma, og þeirra áhrifa, sem það hefur til örvunar meltingunni.
Um hollustu ávaxtanna geta víst allir verið sammála Waerland. Þó að
undanskildum þeim mönnum, sem undanfarið hafa ráðið innflutningi hér til
landsins og bannað hafa að flytja inn ávexti.
Eitt af því, sem Waerland vekur athygli á í bók sinni og það með réttu,
er notkun eldsins, eða öllu heldur misnotkun hans, við suðu ýmsra matvæla.
Það er nú viðurkennd staðreynd, að mörg af þeim næringarefnum, sem
manninum eru ómissandi, spillast við suðu eða þola hana jafnvel ekki. Ó-
neitanlega gerir suða mörg matvæli auðmeltari og lostætari, en hitt er líka
mjög algengt, að matvæli séu eyðilögð með of mikilli suðu. Það getur ekki
talizt sennilegt að náttúran hafi ætlað manninum að lifa á soðnum mat. Er
því hyggilegast að gæta hófs við notkun eldsins við matreiðsluna.
Það er enginn vafi á því, að malarval og matargerð er eitt þýðingarmesta
atriðið fyrir uppeldi og heilsu hverrar þjóðar. Verðskuldar Náttúrulækninga-
félag Islands þakkir fyrir starfsemi sína í þá átt að bæta mataræði þjóðar-
innar og kenna fólki að sækja heilbrigðina í skaut náttúrunnar, til hins ferska
gróðurs, út í ljósið og hreina loftið. En öfgar eru varasamar, hér eins og
annars staðar, en að þeim kveður of mikið í ritum Waerlands.
Waerland er kappgjarn baráttumaður og hefur óbifanlega trú á því, að
hans reynsla eigi við alla aðra og mataræði hans sé allra meina bót. í þess-
um trúarhita fleygir han fram furðulegustu staðhæfingum, eins og þessum:
„Matarsalt er flestum dýrum hættulegt eitur“. „Kjötát lokar leiðinni til full-
kominnar heilbrigði". „Yfirleitt má segja, að fiskur, sé.staklega saltfiskur,
sé ein aðalorsök krahbameins". Auk þessara staðhæfinga, sem lítil eða engin
rök eru fyrir og fólk ætti ekki að taka alvarlega, gætir víða í bókinni mik-
illar þykkju og jafnvel h'tilsvirðingar í garð „háskólalæknisfræðinnar“, sem
svo er nefnd. Þetta hvorttveggja spillir bókinni og gerir höfundinn tortryggi-
legan. Náttúrulækningafélagið ætti því að reyna að finna einhvern gætnari
höfund, þegar það næst gefur út bók málefni sínu til stuðnings.
Sigurður Pétursson.
Veikar stoðir
Sir Wilima Bcveridge: TRAUSTIR HORN-
STEINAR. Benedikt Tómasson íslenzkaði.
M. F. A., Reykjavík 1943.
Þegar maður les ritgerðir Beveridges um félagslegt öryggi og „hið nýja
Bretland", sem hann svo kallar, þar sem almannatryggingar eiga að vera næst-