Tímarit Máls og menningar - 01.04.1959, Síða 44
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
Kína. Það var eins og margar aldir væru á milli. Eigi að síður hefur þessi
sveitaiSnaSur ómetanlega þýSingu, ekki aSeins fyrir sveitirnar sjálfar, heldur
fyrir þjóSarbúskap Kínverja í heild. Af slíkum ofnum hafa veriS hyggSar
þúsundir, og þegar þeir hafa allir veriS teknir í notkun framleiða þeir árlega
miljónir lesta af járni. A árinu 1958 var gert ráð fyrir að alls yrðu byggðir
í Kína 13.000 litlir járnbræðsluofnar, sem mundu geta framleitt 20 miljónir
lesta árlega, ef þeir ynnu allir með fullum afköstum.
Ur járninu vinna þeir sjálfir landbúnaðarverkfæri. Meðal annars sá ég litla
traktora, sem þeir höfðu í smíðum og vantaði aðeins vélina.
Aburðinn framleiða þeir líka sjálfir með allfrumlegum hætti. Þeir nota
jarðefni, rikt af gróðurefnum, og blanda það með gerlagróÖri, sem jieir rækta
sjálfir. Að þessu vinna ungir menn, sem sendir hafa verið á námskeið til borg-
anna til þess að læra þetta, og virðast kunna vel til verks. Að minnsta kosti
reyndist áburðurinn vel.
Það er ekki minnsti vafi á því, að jiarna eru þeir konmir vel á veg með að
útrýma mismuninum milli sveita og borga. Eftir nokkur ár verður Jiarna ekki
um venjulega sveit og sveitastörf að ræða, né heldur verður þetta borg. Það
verður um algerlega nýja lífshætti að ræða, jiað verður hvorki sveit né borg í
hinum gamla skilningi. Það gengur enn betur að afmá aðgreininguna milli
líkpmlegrar og andlegrar vinnu. Það má heita að Jiarna séu allir í skóla eða
að læra og allir vinna líkamlega vinnu. Að þessu er raunar unnið af miklu
kappi alls staðar í Kína og ég mun víkja nánar að Jiví.
Eftir er ])á að athuga ])á spurningu, sem flestir munu hafa hug á að fá svar
við og er raunar eitt merkilegasta viðfangsefni sósíalismans eins og sakir
standa: Tekst ])eim að koma á konnnúnisku þjóðskipulagi eftir Jressum leið-
um?
Forstöðumenn kommúnunnar, sem við heimsóttum, efuðust ekki um ])að.
Ég spurði þá hvort það drægi ekki úr áhuga manna að lífsgæöunum væri ekki
úthlutað eftir afköstum. Þeir sögðu að svo væri ekki, því færi fjarri. Við höf-
um annan og miklu betri og fullkomnari aflvaka til þess að glæða áhugann,
sögðu þeir, og ])að er félagsþroski fólksins, hin samfélagslega vitund þess og
siðferðisstyrkur. Og þeir bættu því við, að í rauninni litu þeir allir á sig sem
hermenn.
Ég ræddi síðar allýtarlega um þetta við Jung Lung-kvei, forstjóra hagfræði-
deildar áætlunarnefndar ríkisins, en hann gaf mér ýmsar verðmætar upplýs-
ingar og frá honum hef ég ýmsar þær tölur, sem ég hef nefnt hér. Hann var
miklu efagjarnari, og ég sá það oft í blöðum og tímaritum að það var varað
34