Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1982, Page 90

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1982, Page 90
Edward P. Thompson Frelsið og sprengjan Þau tvö bréf sem hér fara á eftir, birtust upphaflega i breska tímaritinu NewStatesman 24. apríl 1981 — og hefur það blað hvorki fyrr né síðar fórnað jafnmörgum dálksentímetr- um undir eina grein. Tilefni þessara skoðanaskipta var ferð Thompson-hjónanna, sem bæði eru sagnfræðingar, til Prag í hitteðfyrra. Þar ætluðu þau aö ræða við tékkneska vini sína um málefni friðarhreyfinga, en komu víða að lokuðum dyrum. Tékkneskur and- ófsmaður, sem búsettur er i heimalandi sinu, skrifaði Thompson opið bréf undir dul- nefninu Václav Racek til þess að skýra fyrir honum hvers vegna erindi hans í Prag var tekið af slíku tómlæti. Þess má geta að sjónarmið Raceks í garð vestrænna friðarhreyf- inga minna um margt á gagnrýni ýmissa andófsmanna í Sovétrikjunum (t.d. Andrei Sakarofs) og Austur-Evrópu á slökunarstefnuna. Þá er og rétt að taka fram að vafasamt er að telja Racek samnefnara fyrir skoðanir austur-evrópskra baráttumanna fyrir mann- réttindum á friðarhreyfingum; þannig mun t.d. hafa ríkt fremur jákvæður andi í garð þessara hreyfinga á ráðstefnu landflótta andófsmanna í París síðastliðið haust. Breski sagnfræðingurinn Edward P. Thompson er fæddur 1924 og menntaðist við háskólann í Cambridge. Hann varð snemma róttækur og var í forystusveit lýðræðisafla í kommúnistaflokknum breska fram að 1956, þá skildu leiðir og Thompson varð einn af brautryðjendum „nýja vinstrisins“ (New Left) og einn af ritstjórum New Left Review sem margir kannast við. E.P. Thompson hefur verið mikilvirkur rithöfundur á sviði sagnfræði og pólitíkur og virtur i sínu heimalandi. Stærsta sagnfræðiverk hans til þessa er saga enskrar alþýðu, The Making of the English Working Class (1963) en meðal annarra verka hans eru William Morris, Romantic to Revolutionary (endursk. útgáfa 1977) og Whigs and Hunters. Origin of the Black Act (1975). Hann hefur einnig verið afkastamikill greinahöfundur á ólikum sviðum og dregið þær helstu saman í greinasafnið The Poverty of Theory (1978). Þá eru ótaldar fjölmargar útgáfur sem hann hefur staðið að, ýmist einn eða í félagi við þekkta breska marxista á borð við Raymond Williams. A síðastliðnu ári var Thompson boðið að halda hinn árlega Dimbleby fyrirlestur í BBC, bresku útvarpsstöðinni, en þegar til kastanna kom bannaði yfirstjórn útvarps- stöðvarinnar fyrirlestrahaldið án þess að færa rök fyrir banninu. Nú er þessi fyrirlestur kominn á prent og hefur þegar vakið athygli i Englandi. A meginlandi Evrópu er Thompson samt þekktastur fyrir störf sín í þágu friðar- hreyfingarinnar og hingað til lands kemur hann í endaðan marsmánuð í boði íslenskra herstöðvaandstæðinga. Jafnframt því sem hann stappar í þá stálinu flytur hann fyrir- lestur um sagnfræðileg efni við heimspekideild Háskóla Islands. 80
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.