Dagblaðið Vísir - DV - 21.05.2010, Side 2
STÓRFÉ LAGT INN Á ERLENDA
BANKAREIKNINGA
n Að minnsta kosti þrír lykilmenn,
sem náðu meirihlutavaldi í Spari-
sjóði Hafnarfjarðar með uppkaup-
um á stofnfjárhlutum fyrir fimm
árum, fengu hver um sig greiddar
um 100 milljónir króna inn á reikn-
inga í Sviss og Bretlandi.
Mennirnir eru Magnús Ægir Magnússon,
sem stýrði Sparisjóði Hafnarfjarðar eftir
hallarbyltinguna svonefndu sem gerð var
árið 2005 í sjóðnum, Jón Auðunn Jónsson,
lögfræðingur sparisjóðsins á þeim tíma,
og Þorlákur Ómar Einarsson fasteignasali.
Þorlákur Ómar átti og rak meðal annars
fasteignasöluna Miðborg fram til ársins
2007 ásamt lögfræðingunum Birni Þorra Viktorssyni og Karli Georg Sigur-
björnssyni hjá Lögmönnum Laugardal ehf. Samkvæmt gögnum sem DV
hefur undir höndum voru það einmitt Lögmenn Laugardals sem inntu
greiðslurnar af hendi.
„ÉG LIGG Í BLÓÐI MÍNU“
n Björgvin G. Sigurðsson, þingmaður og fyrr-
verandi ráðherra, telur sig svikinn af
forystu Samfylkingarinnar og sam-
kvæmt heimildum DV íhugar hann
alvarlega stöðu sína innan flokks-
ins. Björgvin er eini kjörni fulltrú-
inn sem stigið hefur út af vettvangi
stjórnmálanna af hálfu Samfylkingarinnar eftir
að skýrsla rannsóknarnefndar Alþingis kom
út um miðjan apríl síðastliðinn. DV er kunn-
ugt um að innan Samfylkingarinnar hafi verið
lagt að Björgvin að taka sér leyfi frá þingstörf-
um enda sé hann eini kjörni þingmaðurinn
sem sakaður er um vanrækslu í aðdraganda
bankahrunsins, þá sem viðskiptaráðherra. Þá
þyki flokknum erfitt að leita til hans í aðdraganda
sveitarstjórnakosninganna eða leggja honum lið með einhverjum hætti
NOTUÐU LÁNIN Í EINKANEYSLU
n Einhverjir af þeim starfsmönnum Kaup-
þings sem fengu lán frá bank-
anum til að kaupa hlutabréf í
honum notuðu þá fjármuni sem
þeir fengu frá bankanum vegna
lánanna til að fjármagna einka-
neyslu sína, fasteigna- og bílakaup og ann-
að slíkt. Þessi lán, sem ekki fóru í að kaupa
hlutabréf í bankanum, voru send beint til
innheimtu í Arion-banka þegar skilanefnd
Kaupþings áttaði sig á þessu. Starfsmenn-
irnir munu þurfa að greiða þessi lán til
baka að fullu.
Líkt og greint var frá í fjölmiðlum á mánu-
daginn ákvað slitastjórn Kaupþings að
rifta niðurfellingu á persónulegri ábyrgð
80 fyrrverandi starfsmanna gamla Kaupþings á lánum sem þeir fengu til
hlutabréfakaupa hjá bankanum. Stjórn Kaupþings ákvað að fella niður per-
sónulegar ábyrgðir starfsmannanna á fundi rétt fyrir hrun. Starfsmennirn-
ir fengu alls um 32 milljarða króna að láni og voru persónulegar ábyrgðir
þeirra 10 prósent af þeim lánum sem þeir fengu. Starfsmaður sem fékk 500
milljónir króna að láni á því að greiða 50 milljónir til baka til skilanefndar-
innar samkvæmt niðurstöðu mánudagsins. Skilanefndin hyggst því reyna
að innheimta um 3,2 milljarða króna til baka með þessum aðgerðum
2
3
1 MÁNUDAGUR OG ÞRIÐJUDAGUR 17. – 18. MAÍ 2010 DAGBLAÐIÐ VÍSIR 56. TBL.100. ÁRG. – VERÐ KR. 395
STRÍÐIÐ UM SPARISJÓÐ HAFNARFJARÐAR:
BÍÐUR SAKSÓKNARA
Í LÚXUSÍBÚÐINNI
n SIGURÐUR EINARSSON ENN EKKI HANDTEKINN OG EKKI Á HEIMLEIÐ
FÓLK
n FENGU 100 MILLJÓNIR HVER
Á REIKNINGA ERLENDIS
n LYKILMENN SÖFNUÐU
STOFNFJÁRBRÉFUM
n SPARISJÓÐSSTJÓRINN FÉKK BORGAÐ
n PENINGAR TIL LONDON OG SVISS
n FJÁRMÁLASTJÓRI BAUGS
Í LYKILHLUTVERKI
n ,,LÁN,“ SEGIR JÓN AUÐUNN,
LÖGMAÐUR OG ÞIGGJANDI
Í GÓÐ-
ÆRINU
FRÉTTIR
LÉTU EKKI GLEPJAST
leyni
skjö
l
STÓRFÉ
LAUMAÐ
TIL SVISS
ÚTTEKT
Kölluð efnuð
PARTÍSTELPA
SMÁHUNDUR DREPINN:
BAUÐ DRÁPS-
HUND Í
STAÐINN
FRÉTTIR
BJARKI GENGUR LAUS:
NAUÐGARI
ÓTTAST
FANGELSI
300
MILLJÓN
IR
ÓSHLÍÐARGÖNG:
Bolvík-
ingar úr
lífsháska
4 MIÐVIKUDAGUR 19. maí 2010 FRÉTTIR
Einhverjir af þeim starfsmönnum
Kaupþings sem fengu lán frá bank-
anum til að kaupa hlutabréf í hon-
um notuðu þá fjármuni sem þeir
fengu frá bankanum til hlutabréfa-
kaupanna til að fjármagna einka-
neyslu sína, fasteigna- og bílakaup
og annað slíkt. Þessi lán, sem ekki
fóru í að kaupa hlutabréf í bankan-
um, voru send beint til innheimtu í
Arion banka þegar skilanefnd Kaup-
þings áttaði sig á þessu. Starfsmenn-
irnir munu þurfa að greiða þessi lán
til baka að fullu.
Líkt og greint var frá í fjölmiðl-
um á mánudaginn ákvað slitastjórn
Kaupþings að rifta niðurfellingu
á persónulegri ábyrgð 80 fyrrver-
andi starfsmanna gamla Kaupþings
á lánum sem þeir fengu til hluta-
bréfakaupa hjá bankanum. Stjórn
Kaupþings ákvað að fella niður per-
sónulegar ábyrgðir starfsmannanna
á fundi rétt fyrir hrun. Starfsmenn-
irnir fengu alls um 32 milljarða
króna að láni og voru persónulegar
ábyrgðir þeirra 10 prósent af þeim
lánum þeir fengu. Starfsmaður sem
fékk 500 milljónir króna að láni á
því að greiða 50 milljónir til baka til
skilanefndarinnar samkvæmt nið-
urstöðu mánudagsins. Skilanefndin
hyggst því reyna að innheimta um
3,2 milljarða króna með þessum að-
gerðum.
Lán starfsmannanna sem notuð
voru til annars en hlutabréfakaupa
eru þó ekki talin með þessum lánum
þar sem skilanefnd bankans lítur á
þau eins og hver önnur lán sem inn-
heimta eigi að fullu.
Fengu meira eftir hækkun
Tæknileg útfærsla í þeim tilfellum
þar sem starfsmennirnir notuðu
hlutabréfalán sín til að fjármagna
einkaneyslu var eftirfarandi.
Starfsmaður X sem hafði fengið
100 milljóna króna lán til að kaupa
hlutabréf í bankanum ákvað að biðja
um 25 milljóna króna lán til viðbótar
þegar hann sá að hlutabréfin í bank-
anum höfðu hækkað um 25 prósent.
Eins og staðan var þýddi þessi hækk-
un að söluverðmæti hlutabréfanna
dekkaði bæði upphaflega 100 millj-
óna króna lánið sem og 25 milljóna
króna aukalánið sem tekið var eftir
að bréfin höfðu hækkað.
Starfsmaðurinn hugsaði því sem
svo: Ég get fengið meira að láni í
bankanum því væntanlegt söluverð
bréfanna verður 125 milljónir króna
og ég get því borgað bæði lánin nið-
ur, upphaflega 100 milljóna lánið og
25 milljóna króna aukalánið. Starfs-
mennirnir notuðu svo aukalánin
sem þeir fengu til að gera það sem
þá lysti, hvort sem það var að fjár-
magna kaup á bíl, sumarbústað eða
leggja peningana inn á bankareikn-
ing.
Það eru þessi aukalán, eða þekju-
lán eins og þau heita á bankamáli,
sem send hafa verið beint í inn-
heimtu til Arion banka, þar sem
skilanefndin þykist vita að þau
hafi ekki verið notuð til að kaupa
hlutabréf í bankanum. Þeir starfs-
menn sem tóku slík þekjulán fengu
því reiðufé út úr bankanum vegna
hlutabréfa sem síðar urðu einsk-
is virði þegar Kaupþing féll haustið
2008. Bréfin urðu verðlaus en þekju-
lánin sem tekin voru út á hlutabréf-
in urðu eftir í vösum þeirra starfs-
manna sem tóku þau eða í þeim
eignum sem þeir fjárfestu í.
Fengu að selja
Í einhverjum tilfellum fengu starfs-
menn Kaupþings að selja hlutabréf
þau í bankanum sem þeir höfðu
fest kaup á með lánum frá bankan-
um. Þetta gerðist skömmu fyrir hrun
bankans um haustið 2008. Yfirmenn
bankans beindu hins vegar þeim til-
mælum til starfsmannanna að þeir
seldu ekki bréfin. Í langflestum til-
vikum seldu starfsmennirnir ekki
en þó eru dæmi þess að starfsmenn-
irnir hafi selt. Skilanefnd Kaupþings
mun, samkvæmt heimildum DV,
vera með lista með nöfnum þessara
starfsmanna sem seldu bréf sín.
Reikna má með að þeir starfs-
menn sem seldu hlutabréf sín í
bankanum hafi gert upp lán sín hjá
Kaupþingi í kjölfarið. Ekki er vit-
að hversu margir af starfsmönnum
bankans seldu bréf sín en hugsan-
lega mun það skýrast á næstunni.
Lagði tíu prósent fyrir
Einn þeirra starfsmanna Kaupþings,
sem fengið hafa bréf þar sem þeim er
greint frá ákvörðun slitastjórnarinn-
ar, segir að ákvörðun nefndarinnar
hafi vitanlega fallið mjög illa í kram-
ið hjá þeim starfsmönnum bankans
sem fengu lánin og að búast megi við
málaferlum út af ákvörðuninni.
Um 50 af þeim 80 sem fengu lán-
in starfa í Arion banka, arftaka Kaup-
þings. Þeir starfsmenn sem fengu
hæstu lánin hafa hins vegar látið af
störfum í bankanum. Meðal þeirra
eru Sigurður Einarsson, Hreiðar Már
Sigurðsson, Kristján Arason og Ár-
mann Þorvaldsson.
Starfsmaðurinn fyrrverandi seg-
ist hafa gætt sín á því meðan hann
starfaði í bankanum að leggja fyrir
fé vegna tíu prósenta ábyrgðarinnar.
Hann segist því eiga fyrir ábyrgðinni
inni á bankareikningi. Starfsmað-
urinn fyrrverandi segir hins vegar
að margir af fyrrverandi samstarfs-
mönnum hans í bankanum séu ekki
svo lánsamir og muni einfaldlega
ekki geta greitt ábyrgðirnar til baka.
Aðspurður hvort hann viti til þess
að einhverjir starfsmenn hafi selt bréf
sín í bankanum skömmu fyrir hrun
segir hann að það hafi að minnsta
kosti ekki verið í miklum mæli. „Fólk
var beðið um að selja ekki,“ seg-
ir hann. Margoft hefur komið fram í
opinberri umræðu að ekki hafi þótt
vinsælt að starfsmenn íslenskra fjár-
málafyrirtækja seldu hlutabréf sín í
bönkunum – slíkt hafi jafngilt stað-
festingu á því að þeir hefðu misst trú
á fyrirtækinu.
Einhverjir hinna staðföstu, sem
einfaldlega virðast hafa glatað trú
sinni á Kaupþingi í aðdraganda
hrunsins, virðast því hafa selt bréf
sín þrátt fyrir að stjórnendur bank-
ans hafi reynt að mæla gegn því. Þess
vegna var ekki tæknilega ómögulegt
fyrir starfsmennina að selja bréf sín.
Starfsmaðurinn fyrrverandi seg-
ist vera afar ósáttur við að stjórnend-
ur Kaupþings, Sigurður Einarsson og
aðrir, hafi ekki hugsað nægilega vel
um hagsmuni starfsmanna bankans
þegar þetta hvatakerfi var innleitt
hjá bankanum og heldur ekki þegar
ákveðið var hvernig finna ætti nið-
urstöðu varðandi lánveitingarnar til
starfsmannanna.
Skilanefnd Kaupþings er með lista yfir þá starfsmenn
Kaupþings sem annaðhvort seldu bréf sín í bank-
anum eða notuðu lánin til að fjármagna annað
en hlutabréfakaup. Þeim tilmælum var beint til
starfsmannanna að þeir seldu ekki bréf sín en
einhverjir gerðu það samt. Lánin sem notuð
voru til annars en hlutabréfakaupa voru send
beint til innheimtu í Arion banka.
NOTUÐU LÁNIN
Í EINKANEYSLU
Fólk var beðið um að selja ekki.INGI F. VILHJÁLMSSON
blaðamaður skrifar: ingi@dv.is
Ósáttir við Sigurð
Einhverjir af þeim starfs-
mönnum Kaupþings sem
tóku lán hjá bankanum
til að kaupa hlutabréf í
honum eru afar ósáttir við að
stjórnendur bankans, meðal
annars Sigurður Einarsson,
hafi ekki gengið betur frá
starfsmannalánunum en
raun ber vitni. MYND VB
Ungir drengir
falsarar
Fölsun á 5.000 króna peningaseðli
og framvísun hans í verslun á Ísafirði
í gær hefur verið upplýst af lögregl-
unni á Vestfjörðum. Tveir ungir
drengir viðurkenndu verknaðinn
og hefur mál þeirra verið tilkynnt
til barnaverndaryfirvalda að því er
fram kemur á vef ísfirska fréttamið-
ilsins bb.is. Lögreglunni á Vestfjörð-
um barst tilkynning í gær um að
grunsamlegum fimm þúsund króna
seðli hefði verið framvísað í versl-
un á Ísafirði í gær en seðillinn var
greinilega falsaður.
Aska í Reykjavík
Svifryksmengun á höfuðborgar-
svæðinu fór yfir heilsuverndarmörk
á þriðjudag samkvæmt mælingum
en hálftímagildi mælistöðvarinnar á
Grensásvegi var 318 míkrógrömm á
fjórða tímanum á þriðjudag. Einnig
voru gildin há í mælistöðinni í Hafn-
arfirði. Suðaustlæg átt var ríkjandi á
Suðurlandi á þriðjudag og því barst
aska frá Eyjafjallajökli yfir höfuð-
borgarsvæðið. Viðbragðsáætlun
vegna loftgæða var yfirfarin í apríl
til að tryggja viðeigandi vöktun og
undirbúning í ljósi eldgossins í Eyja-
fjallajökli.
VG vill
borgarafundi
Borgarfulltrúar vinstri grænna lögðu
fram tillögu á borgarstjórnarfundi á
þriðjudag um árlega opna borgara-
fundi á vegum Reykjavíkurborgar
þar sem kjörnir fulltrúar sitji fyrir
svörum. Markmiðið er að bregðast
við kröfu samfélagsins um lýðræð-
islegri stjórnunarhætti, að hvetja
borgarbúa til aukinna áhrifa og þátt-
töku og að styrkja samband kjörinna
fulltrúa við umbjóðendur sína. Á
fundunum mun þannig nást beint
samtal milli borgarbúa og kjör-
inna fulltrúa að því er kemur fram í
tilkynningu vinstri grænna og dag-
skráin verður ekki fyrirfram ákveðin.
Fundirnir eiga að verða til þess að
bæta þjónustu og tryggja áhrif fólks-
ins í borginni á hana.
2 FÖSTUDAGUR 21. maí 2010 FRÉTTIR
ÞESSAR FRÉTTIR BAR HÆST Í VIKUNNI
ÞETTA HELST Tvítug stúlka fór í starfskynningu á Súfistanum á Laugavegi á dögunum. Hún segist hafa verið send beint í eldhús-
ið til að vaska upp og engin laun hafa fengið fyrir. Hana grunar
að kaffihúsið láti umsækjendur í kynningu kerfisbundið vaska
upp og nýti sér þannig ókeypis vinnuafl. Eigandi Súfistans vísar
því á bug.
HITT MÁLIÐ
www.airfree.com • www.eirberg.is • 569 3100 • Stórhöfða 25
Airfree lofthreinsitækið
• Byggir á nýrri tækni sem eyðir
ryki, frjókornum og gæludýraflösu
• Eyðir ólykt, bakteríum, vírusum, myglu og öðrum örverum
• Er hljóðlaust og viðhaldsfrítt – tilvalið í svefnherbergið og á skrifstofuna
Betra
loft
betri
líðan
VASKAÐI UPP
LAUNALAUST
„Ég var látin vaska upp í tvo tíma,
án þess að fá vott né þurrt. Ég heyrði
aldrei aftur í þeim,“ segir tvítug stúlka
sem vill ekki láta nafns síns getið.
Hún fór á dögunum í starfskynningu
á kaffihúsinu Súfistanum í bókabúð
Máls og menningar á Laugavegin-
um. Hún telur að kaffihúsið nýti sér
kerfisbundið ókeypis vinnuafl fyr-
ir skítverkin, í formi ungs fólks sem
kemur í prufu á staðnum.
Birgir Finnbogason, eigandi Súf-
istans, segir af og frá að fyrirtækið
nýti sér ókeypis vinnuafl í uppvask-
ið. Hann telur að ungt fólk komi mun
verr undirbúið á vinnumarkaðinn í
dag en fyrir 16 árum þegar hann hóf
rekstur.
Send beint í uppvaskið
„Ég sótti um og var beðin um að
koma. Ég ætlaði að vera voða fín
og vinna á kaffihúsi. Þegar ég kom
á staðinn var mér skellt í uppvask-
ið. Ég vaskaði upp í næstum því tvo
tíma, en þurrkaði af borðum í milli-
tíðinni. Og þegar það var búið sagði
konan sem stjórnaði að hún þyrfti
að skoða planið aðeins nánar en
það væri líklega enga vinnu að fá. Ég
fékk ekkert borgað fyrir þetta. Þeir
eru búnir að vera að auglýsa á job.is
í svolítinn tíma. Ég hef haft á tilfinn-
ingunni að þeir noti þessa aðferð til
að fá ókeypis vinnuafl til að sinna
störfum,“ segir stúlkan. Hún segist
hafa heyrt frá fleirum sem lent hafi í
svipaðri reynslu á kaffihúsum bæjar-
ins. „Mér var sagt að fólk væri í pruf-
um. Ég var send beint í uppvaskið, en
auglýsingin benti ekki til þess að um-
sækjendur ættu að starfa í því. Ég hef
heyrt að margir staðir stundi þetta.
Ég trúi ekki að Súfistinn auglýsi starf
svo mánuðum skiptir og að enginn
sé nógu hæfur til að hreppa starfið,“
segir stúlkan að lokum.
Kemur á eigin forsendum
Birgir Finnbogason er eigandi Súf-
istans, en kaffihúsin eru tvö, eitt á
Strandgötu í Hafnarfirði og annað á
umræddum stað á Laugaveginum.
Hann segist ekki þekkja tilvikið sem
stúlkan ræðir um. Á hinn bóginn
segir hann að æði margt ungt fólk
sæki um að vinna á Súfistanum, og
það komi venjulega í svokallað við-
horf á kaffihúsunum, þar sem eigin-
leikar þess eru metnir.
„Það er ótrúlegt hversu vel þú
sérð hvernig einstaklingarnir eru á
einungis tveimur klukkustundum,
hvort þeir valda starfinu. Það hefur
aldrei verið ætlast til að umsækjend-
ur vinni fyrir ekki neitt. En í flestum
tilfellum legg ég það upp sem svo að
fólk komi þarna á sínum eigin for-
sendum og kynni sig. Þetta hefur
verið um tveggja klukkutíma viðhorf
í flestum tilvikum,“ segir Birgir.
Ungt fólk kann lítið
Birgir segist hafa greint mikla breyt-
ingu á starfshæfileikum ungs fólks í
gegnum árin. „Það er ótrúlegt hvað
ungt fólk í dag kann bara lítið að
vinna. Það er orðinn mikill mun-
ur á tvítugu fólki í dag og fyrir sex-
tán árum, þegar við hófum að reka
þessa staði. Ungt fólk í dag sem er
alið upp í Vinnuskólanum kem-
ur á vinnumarkaðinn með mjög
litla kunnáttu. Hlutirnir hafa breyst
mikið. Sumir eru góðir í umönnun-
argeiranum og eru kannski feimn-
ir og til baka. Það kemur mjög fljótt
fram hvort þú hafir „dræfið“ sem
til þarf á bak við borðið og tala við
fólkið. Á meðan umsækjandinn er
í prufunni hefur starfsmannastjóri
staðarins auga með viðkomandi, er
ekki beint að fylgjast með honum,
en reynir að upplifa hvernig ein-
staklingur þetta er,“ segir kaffihúsa-
eigandinn.
Ábyrgð að sækja um
Birgir kannast ekki við að Súfistinn
hafi nýtt sér ókeypis vinnuafl til að
vaska upp á kaffihúsunum. „Það
er algjörlega af og frá. Það hefði
nú spurst hratt út, ef svo væri. Það
er útilokað að maður utan af götu
geti unnið slíkt starf því handtökin
eru ótrúlega mörg og það er í svo
mörg horn að líta. Við gætum ekki
farið að notfæra okkur slíkt vinnu-
afl í tvo klukkutíma. Ég er nú alls
ekki þannig karakter heldur, ég hef
unnið með ungu fólki í áratugi og
veit að það fylgir því mikil ábyrgð
að taka á móti ungu fólki sem er að
taka sín fyrstu skref á vinnumark-
aðinum. En það fylgir líka ábyrgð
því að sækja um starf og kynna
sig. Það er allt of algengt að hing-
að komi ungt fólk illa til haft og illa
til reika.“
HELGI HRAFN GUÐMUNDSSON
blaðamaður skrifar: helgihrafn@dv.is
Það er allt of al-gengt að hingað
komi fólk illa til haft og
illa til reika.
Súfistinn á Laugavegi Tvítug stúlka segist hafa vaskað upp
launalaust í tvær klukkustundir á Súfistanum. MYND SIGTRYGGUR ARI
MIÐVIKUDAGUR OG FIMMTUDAGUR 19. – 20. MAÍ 2010
DAGBLAÐIÐ VÍSIR 57. TBL.
100. ÁRG. – VERÐ KR. 395
n SKILANEFND KREFST ENDURGREIÐSLU
n FLOKKURINN LOFAÐI VINNU EFTIR AFSÖGN
n VILJA NÚ BÍÐA FRAM YFIR KOSNINGAR
n BJÖRGVIN TELUR SIG SVIKINN OG SMÁÐAN
n ÁTTA MANNA FJÖLSKYLDA ÁN FYRIRVINNU
„ÉG
LIGG Í
BLÓÐI
MÍNU“
KÚLULÁN KAUPÞINGS
FÓRU Í EINKANEYSLU
FRÉTTIR
BJÖRGVIN G. SIGURÐSSON ATVINNULAUS:
LINDSAY LOHAN:
SELFYSSING-
URINN SEM
LAGÐI KR
SIGUR
STÖÐVAR
GOSIÐ
n HERA
BJARTSÝN
Í ÓSLÓ
FÓLK
BAUGSFÉLAGIÐ GRÆDDI
EINN OG HÁLFAN MILLJARÐ
DJAMMAR
Í CANNES
SVIÐSLJÓS
SPORT
n STRÍÐIÐ UM SPARISJÓÐ HAFNARFJARÐAR FRÉTTIR
FRÉTTIRn KYRRSETTUR MEÐ LÚXUSEIGNUM
SVEITABÆR
JÓNS ÁSGEIRS
Í NIÐURNÍÐSLU
26 LEIÐIR
TIL AÐ VIÐHALDA ÁSTINNI