Dagblaðið Vísir - DV - 16.08.2013, Blaðsíða 14
14 Fréttir 16.–18. ágúst 2013 Helgarblað
L
eiguverð á stúdentaíbúðum
á Ásbrú í Reykjanesbæ, þar
sem áður var bandarísk her-
stöð, hefur rokið upp en
mýmörg dæmi eru um að
myglusveppur hafi tekið sér bólfestu
í íbúðum fólks. Íbúðirnar eru leigð-
ar út til nemenda frumgreina- og
háskólans Keilis og eru í eigu einka-
hlutafélagsins Háskólagarða. DV
hefur rætt við á annan tug nemenda
og leigutaka sem ýmist ráða ekki
við hina stórauknu greiðslubyrði
og/eða hafa misst heilsuna vegna
myglusveppsins. Þeir eru veru-
lega ósáttir við framgöngu forsvars-
manna Háskólagarða og segja þá
hvorki veita skýringar á hækkandi
leiguverði, né bætur vegna myglu-
sveppsins skæða.
Hækkuð leiga
„Leigan er búin að hækka um helm-
ing frá árinu 2009,“ segir Helgi
Kristinn Jakobsson sem býr á Ás-
brú ásamt kærustu sinni, Guðrúnu
Jónu Guðbjartsdóttur. Hann sýnir
blaðamanni greiðsluseðla, annars
vegar frá ágúst 2009 og hins vegar
frá ágúst 2013, staðhæfingu sinni
til sönnunar. „Við fáum engar skýr-
ingar frá Háskólagörðum. Þetta er
stórundarleg hækkun og langt um-
fram verðlagsvísitöluhækkun,“ segir
Helgi. Af greiðsluseðlunum tveim-
ur má sjá að árið 2009 greiddu þau
98.997 krónur í leigu, ásamt hita
og rafmagni, en í dag greiða þau
145.478 krónur, ásamt hita og raf-
magni og er það í kringum 50 pró-
senta hækkun eins og Helgi bendir
á. Á sama tíma hefur vísitala neyslu-
verðs, sem leiguverð er gjarnan
tengt við, hækkað um 19,5 prósent.
Þau er fráleitt þau einu sem eru
ósátt við hækkanirnar. Þorgeir Þor-
bjarnarson flutti á Ásbrú árið 2009
og segist þá hafa verið að greiða
rúmlega 80 þúsund í leigu. Í dag
stendur leigan í 131 þúsund krón-
um, og námslán hans rétt duga fyrir
húsaleigunni. Þorgeir hafði, ásamt
konu sinni og fjórum börnum, búið
í Reykjavík í íbúð sem fjölskyldan
fékk í gegnum félagslega íbúðakerf-
ið en flutti síðar til Reykjanesbæjar,
meðal annars út af hagstæðari leigu
á Ásbrú. Fjölskyldunni finnst þessi
gífurlega hækkun vera ákveðinn
forsendubrestur. „Þetta hefur hækk-
að ansi mikið og það er ekki eins og
innkoman hafi hækkað á móti. Þetta
er svolítið þungur baggi, sérstak-
lega ef þetta heldur áfram að hækka
svona – bara eitthvað út í loftið.“
Bæta ekki mygluskemmdir
En það er ekki bara hækkandi leigu-
verð sem kemur illa við íbúa Ás-
brúar. Myglusveppur hefur hreiðrað
um sig fjölmörgum íbúðum, eink-
um á svokölluðu 1200 svæði. DV
hefur áður fjallað um myglu á Ás-
brú. Árið 2010 flutti Bettý Díana
Combs á svæðið en þurfti að flytja
út tveimur mánuðum síðar vegna
myglusvepps. Bettý, sem var barns-
hafandi á þessum tíma, var sífellt
veik þessa tvo mánuði og dvaldi
mikið á sjúkrahúsi. Hún fékk ítrekað
sýkingar í legið og að lokum kom
gat á belginn hjá henni. Barnsfaðir
hennar varð einnig oft veikur. Af
þessum sökum segist hún hafa til-
kynnt leigusalanum að hún þyrfti að
flytja út úr íbúðinni, og taldi hún
sig þar með hafa sagt upp leigunni.
Annað kom á daginn. Þrátt fyrir að
hafa aðeins búið í íbúðinni í tvo
mánuði var Bettý rukkuð um leigu
fyrir fimm mánuði. Ágreiningur-
inn fór fyrir Héraðsdóm Reykjaness,
sem komst að þeirri niðurstöðu að
Bettý þyrfti ekki að greiða upphæð-
ina.
Svaf og svaf
Nú, rúmlega tveimur árum síðar,
standa menn enn í stappi við Há-
skólagarða vegna myglusvepps-
faraldursins. „Í íbúðinni hjá okk-
ur greindust tvær þrjár tegundir
af myglu, sem flokkast undir lífs-
hættulega myglu, og eftir það flutt-
um við út úr íbúðinni og alveg út
af svæðinu. Við vildum bara ekki
taka áhættuna á því að búa hérna,“
segir Eiríkur Sigurðsson, sem hafði
búið á Ásbrú í tvö ár ásamt konu
sinni og syni. Grunsemdir um að í
íbúð þeirra væri myglusveppur fóru
að vakna þegar sonur þeirra fór að
glíma við krónísk veikindi. „Sonur
okkar var alltaf veikur og máttlaus
og svaf rosalega mikið. Við vorum
alltaf að fara með hann til lækna en
þeir vissu aldrei hvað þetta var. Síð-
an benti einn læknir okkur á að það
gæti verið mygla í íbúðinni hjá okk-
ur,“ segir Eiríkur sem lét sérfræðing í
kjölfarið rannsaka íbúðina. Þá kom
kom sveppurinn í ljós. „Þegar við
vorum loksins komin út úr íbúð-
inni þá lifnaði sonur minn bara við.
Hann lifnaði við; fór að borða, leika
sér, vaka lengur og svo framvegis.“
Óvenju oft veik
Leikskólakennari á leikskóla svæð-
isins, sem vildi ekki láta nafns síns
getið, segir að börnin á leikskólan-
um séu óvenjulega oft veik. „Ég hef
unnið í mörgum öðrum leikskólum,
og það er alltaf mikið um veikindi,
en þau eru talsvert tíðari þarna;
mér finnst þau alltaf vera veik,“ segir
hann.
Eins og áður greinir fengu Eirík-
ur og kona hans myglusérfræðing
til að skoða íbúðina. Sá mælti með
að þau skildu alla búslóðina eft-
ir í íbúðinni, til þess að þau flyttu
mygluna ekki í nýju húsakynnin.
Háskólagarðar hafa hvorki viljað
endurgreiða fjölskyldunni hluta af
greiddri leigu né veita bætur vegna
búslóðarmissisins. „Þeir sögðu bara
þetta væri eitthvað væl í okkur; að
þetta væri ekki þeirra mál heldur
okkar.“ Hjónin hafa nú ráðið sér
lögmann, Gunnar Inga Jóhanns-
son, til að ná fram rétti sínum. „Þeir
telja þetta vera smámál, sem það
er alls ekki,“ segir Gunnar og bætir
við: „Við gerum þá kröfu að innbúið
verði bætt. Ég tel að það sé eðli-
leg krafa svona í ljósi þess að þeim
var leigt húsnæði sem heilbrigðis-
eftirlit Suðurnesja úrskurðaði síðar
óíbúðarhæft.
Enginn starfsmaður Keilis gat
tjáð sig um málið, þegar eftir því var
leitað, en blaðamanni var vísað á
Háskólagarða ehf.
Auðmaður meðal eigenda
Háskólagarðar ehf. er í eigu Há-
skólavalla ehf., sem aftur er í eigu
fimm mismunandi félaga: Klasa
ehf., Sparisjóðs Keflavíkur, Fjár-
festingarfélagsins Teigs ehf., Mið-
engis ehf. og VBS Fjárfestingabanka.
Sem kunnugt er yfirtók Landsbank-
inn Sparisjóð Keflavíkur.
Einkahlutafélögin Háskóla-
garðar, Háskólavellir og Klasi eru
öll skráð til heimilis á sama stað,
Bíldshöfða 9, og hafa sama fram-
kvæmdastjóra, Ingva Jónasson.
Samkvæmt síðast ársreikningi Há-
skólavalla á Klasi stærstan hluta
í félaginu. Eigendur Klasa eru, í
gegnum önnur einkahlutafélög,
auðkýfingurinn Finnur Reyr Stef-
ánsson og Tómas Kristjánsson. Í út-
tekt sem Viðskiptablaðið vann árið
2012 kom fram að Finnur Reyr, og
kona hans, Steinunn Jónsdóttir,
væru í þriðja sæti yfir mesta eigna-
fólk landsins. Þau áttu þá 4,7 millj-
arða í hreina eign.
„Ekkert ósanngjarnt“
Blaðamaður sló á þráðinn til Ingva
Jónassonar. Hann gerir lítið úr bæði
húsaleiguhækkuninni og myglu-
málinu. Aðspurður um leiguhækk-
unina segir Ingvi: „Hún byrjaði
mjög lágt og hefur hækkað eitt-
hvað umfram verðlagsvísitöluna,
það er rétt. En hún er ennþá mjög
lág í saman burði við margt annað.“
Inntur svara við því, hvort helm-
ingshækkun sé réttlætanleg, sem er
langt umfram hækkun neysluvísi-
tölu segir Ingvi: „Eins og ég segi þá
hefur verðlag hækkað og svo hef-
ur leigan hækkað umfram verðlag
síðustu ár. Hins vegar er það gert
við endurnýjun samninga; þegar
samningar eru lausir. Ég get ekki út-
skýrt þetta sérstaka dæmi.“
Ingvi bendir blaðamanni á að
Háskólagarðar séu einkafyrirtæki
sem ráði sinni verðskrá. „Ég skil ekki
alveg hvert þú ert að fara. Við erum
bara fyriræki, einkafyrirtæki, og við
ráðum okkar verðskrá. Við byrjuð-
um með mjög hagkvæm kjör og svo
hefur þetta þróast í gegnum tíðina.
Í sjálfu sér er ekkert meira um það
að segja,“ segir Ingvi og bætir við
aðspurður að honum þyki helm-
ings hækkun ekki ósanngjörn. „Nei,
leigan hækkaði bara við endurnýjun
samnings; það er ekkert ósanngjarnt
við það. Fólk verslar vöru; okkar
vöru. Hún er í boði á þessu verði.
Hún mun alveg örugglega hækka
enn frekar á næstu misserum.“
Minnið bregst
„Það koma alveg upp slík mál í okk-
ar eignum eins og annars staðar,
eins og gengur og gerist,“ segir Ingvi
um myglusveppinn. Hann man ekki
hvort þeir hafi boðið afslátt eða bæt-
ur vegna þessa. „Það getur vel verið
að það hafi einhvern tíma gerst. Ég
bara man það ekki.“ Manstu það
ekki? „Nei, það getur vel verið að
það hafi gerst. Ég bara man það
ekki,“ segir Ingvi en bætir við að fólki
standi alltaf til boða að flytja út. n
n Námsmenn ósáttir við Háskólagarða n Leiga hækkað um helming frá árinu 2009
Mygla í íbúðum og
leiguverð hækkar
Baldur Eiríksson
blaðamaður skrifar baldure@dv.is
Greiðsluseðlar Helga Hér sést,
svart á hvítu, hversu mikið leigan
hefur hækkað frá árinu 2009.
Bettý Díana Combs Bettý er í hópi þeirra
sem leigðu íbúð sem mygla var í.
Ingvi Jónasson Ingvi er framkvæmdastjóri Háskólagarða, Háskólavalla og Klasa.
Halldór Eyjólfsson er þróunarstjóri.
Gamla herstöðin Þar sem áður bjuggu banda-
rískir hermenn búa nú íslenskir nemar. Þeir eru
ósáttir við hækkun leigu og óbætt myglutjón.