Dagblaðið Vísir - DV - 16.08.2013, Blaðsíða 42

42 Lífsstíll 16.–18. ágúst 2013 Helgarblað
Á ferð um
Frakkland
fyrir nokkrum
árum keypti
ég franska
matreiðslu­
bók, Savoir
tout faire en
cuisine, sem
er 1.000 síðna
bók um nánast allt í franska eld­
húsinu. Bókin lá svo uppi í hillu
og safnaði ryki þar til nýlega. Þökk
sé Google Translate var rykið
dustað af henni. Hér er ein einföld
og bragðgóð uppskrift úr bókinni
góðu sem krefst ekki mikillar elda­
mennsku – sem sagt fullkomin
máltíð fyrir miðja vinnuviku.
Épinards en barbouillade
Fyrir 4. Undirbúningur: 10 mín.
Eldunartími: 40 mín.
n 1 kg ferskt spínat
n 1 stór gulur laukur
n 3 msk. ólífuolía
n 500 gr kartöflur
n 2 stk. stjörnuanís
n 1–2 hvítlauksgeirar
n 4 egg
n Brauðsneiðar
n Salt og pipar
Aðferð
Hitið ofninn í
180°C. Hitið
vatn í potti og
saltið. Hreins­
ið spínatið og
sjóðið í smá­
stund í vatninu. Hitið olíuna
í pönnu sem þolir ofn. Saxið
laukinn og svissið á pönnunni.
Passið að sjóða ekki spínatið of
lengi, hellið því í sigti og geymið.
Skrælið kartöflurnar og sker­
ið í sneiðar. Bætið pressuðum
hvítlauk og kartöflunum við á
pönnuna með lauknum, saltið
og piprið auk þess að bæta við
tveimur stjörnuanís. Blandið vel.
Saxið spínatið gróflega og setjið
yfir kartöflurnar. Hellið sjóðandi
vatni yfir þannig að það hylji
kartöflurnar og setjið inn í ofn í
30–40 mín. eða þar til kartöflurn­
ar eru eldaðar í gegn. Takið úr
ofninum og brjótið fjögur egg yfir
spínatréttinn og setjið aftur í ofn­
inn til að hita. Alls ekki of lengi,
því eggin eiga að vera linsoðin.
Ristið 1–2 brauðsneiðar á
mann og setjið á disk. Setjið rétt­
inn með einu eggi ofan á brauð­
sneiðarnar.
Bókin góða leggur til mat­
seðil. Að byrja á einföldu laukpæi
(pissaladière) og ljúka máltíðinni
með ferskum ávöxtum og
hunangi. Það má spara tíma og
kaupa smjördeigið (375 gr), sér­
staklega í miðri viku. Skerið 3
stóra lauka í þunnar sneiðar og
eldið á pönnu í 20 mínútur þar til
þeir eru orðnir ljósbrúnir, hrærið
oft. Kryddið með smá timjan eða
hvítlauk. Fletjið út deigið, deifið
lauknum og kryddi yfir. Bakið í
20–30 mín í 180°C þar til deigið
er gullið og hefur lyft sér.
Verði ykkur að góðu.
Eygló Þóra Harðardóttir
félags- og húsnæðismálaráðherra
Dustaði rykið
af franskri
matreiðslubók
Matgæðingurinn
N
ú er sveppatíminn að ganga í
garð og því er tilvalið að gera
sér ferð út í náttúruna með
körfu og hníf og tína dýrindis
matsveppi.
Ása Margrét Ásgrímsdóttir er mikil
áhugakona um matsveppi og sveppa­
tínslu en hún er höfundur bókanna
Villtir matsveppir á Íslandi og Mat­
sveppir í náttúru Íslands.
Blaðamaður DV ræddi við Ásu um
sveppatínsluna og hvað byrjendur
þurfi að hafa í huga áður en lagt er af
stað í slíkan leiðangur.
Hitastig og raki skipta máli
„Það er best að tína sveppi í ágúst.
Það er besti og öruggasti tíminn en
stundum er hægt að byrja um miðjan
júlí, þegar fyrstu sveppirnir eru farn­
ir að láta sjá sig,“ segir Ása og bætir
við tínslan geti farið fram alveg þar til
frysta tekur.
„Fyrstu tvær vikurnar í september
geta verið góðar líka en það fer svo­
lítið eftir veðurfari. En eftir að frostið
er komið þá er þetta oftast nær búið.“
Ása segir tínsluna ganga misvel
eftir árum.
„Hiti og raki eru hagstæð skilyrði
fyrir sveppina til að vaxa svo þetta
fer mikið eftir veðurfari og hitastigi. Í
fyrrasumar var til dæmis mikill þurrk­
ur og þá komu þeir mjög seint.“
Skóglendi er best
Ása segir best að tína sveppi í
skóglendi enda sé flesta matsveppi að
finna þar.
„Einstaka sveppir vaxa reynd­
ar á grasi, en í skóglendi, til dæmis
skógræktarsvæðum á vegum ríkisins
sem eru opin almenningi, þar er best
að leita eftir matsveppum,“ segir hún
og nefnir Skorradal og Heiðmörk sem
dæmi um góða staði til sveppatínslu.
Sjálf fer hún í Heiðmörk á hverju ári að
tína en segir marga aðra góða staði að
finna um landið.
„Ég kíki líka oft upp í Borgarfjörð,
til dæmis Skorradal, og svo ef ég er á
ferð um landið þá finn ég stundum
nýja skógræktarreiti því mér finnst
mjög gaman að fara á nýja staði.“
Óvissan spennandi
Ása segir spennuna við að vita ekki
hvort einhverjir sveppir verði á vegi
manns stóran hluta sveppatínsluferða.
„Það sem er spennandi við þetta
er að þú veist ekki hvort þú finn­
ur eitthvað eða hvort þú finnur jafn­
vel eitthvað nýtt. Það er alveg partur
af ævintýrinu því þetta væri ekki eins
skemmtilegt ef maður þyrfti ekkert að
hafa fyrir þessu.“
Ása segir áhuga Íslendinga á
sveppatínslu hafa færst mikið í vöxt
undanfarin ár.
„Það eru miklu fleiri farnir að tína
en fyrir tíu til tuttugu árum. Skógar
hafa líka stækkað svo það er orðið
meira framboð af sveppum og það
eykur áhuga fólks á að fara út í náttúr­
una og finna sér matsveppi.“
Skemmtileg útivera
„Maður á helst að fara í þurru veðri,
ekki þegar blautt er því þá verður
allt svo subbulegt,“ segir Ása, spurð
hvernig maður eigi að bera sig að við
tínsluna.
„Svo þarf maður að vera með
körfu, hníf og bursta, eða sveppahníf
sem er með bursta á. Ekki tína í plast­
poka því þá klessast sveppirnir all­
ir saman og rakinn í þeim veldur því
að ef það er eitthvað um lirfur í svepp­
unum þá eykst vöxtur þeirra. Best er
að láta lofta um þá með því að tína í
pappakassa, körfu eða eitthvað slíkt.“
Eins segir Ása mikilvægt að hafa
nesti með sér í sveppatínsluferðir,
enda geti þær dregist mikið á langinn.
„Þetta er svo skemmtileg útivera að
maður gengur um og getur gleymt sér
alveg í þessu tímunum saman.“
Frágangurinn mikilvægur
Ása segir helstu vinnuna oft liggja í því
að ganga frá sveppunum þegar heim
er komið.
„Ef maður finnur eitthvað af viti
getur verið svolítil vinna að ganga frá
sveppnum. Maður þarf að hreinsa þá
vel og það er best að hreinsa moldina
frá með hnífnum um leið og maður
tínir þá. Eins þarf að athuga hvort það
sé maðkur í þeim því það eru til flugur
sem verpa í sveppi og þá getur komið
maðkur sem étur sveppinn upp,“ segir
hún og bætir við að best sé að tína
unga og nýsprottna sveppi.
„Þegar þeir eru orðnir stórir og
vatnsríkir er best að láta þá bara eiga
sig úti í náttúrunni. Maður getur líka
þekkt þá í sundur þannig að þessir
ungu og nýsprottnu eru hvelfdari og
stinnari.“ n
Sveppatínslan
er góð útivera
n Óvissan er spennandi n Vinnan liggur í fráganginum
Hörn Heiðarsdóttir
blaðamaður skrifar horn@dv.is
Ása Margrét
Ásgrímsdóttir Ása
er sérfræðingur á sviði
sveppatínslu og með-
höndlun matsveppa.
Myndir: Sigtryggur Ari JÓHAnnSSon
Sveppakarfa Ekki má tína sveppi í plastpoka, betur hentar að nota körfu.
Sveppatínslubúnaður Sá sem tínir sveppi
ætti að hafa meðferðis körfu, hníf og bursta
til að hreinsa sveppina um leið og tínt er.
„Maður
getur
gleymt sér í þessu
tímunum saman