Dagblaðið Vísir - DV - 16.08.2013, Blaðsíða 17

Yfirlýsingagleði stjórnarliða, bæði
ráðherra og óbreyttra þingmanna, hefur
bakað ríkisstjórninni vandræði. Oftar
en einu sinni hafa ráðherrar talað hver í
kross við annan og neyðst til að leiðrétta
yfirlýsingar samherja sinna. Haft var eftir
Sigurði Inga Jóhannssyni, varaformanni
Framsóknarflokksins og ráðherra
umhverfis-, auðlinda-, landbúnaðar- og
sjávarútvegsmála, í byrjun júnímánaðar
að vel kæmi til greina að leggja um-
hverfisráðuneytið niður. Skömmu áður
hafði Sigmundur Davíð fullyrt á vefsíðu
sinni að það stæði ekki til og neyddist
Sigurður til að draga ummæli sín til baka.
Að sama skapi fullyrti Sigurður Ingi í
viðtali í Bændablaðinu að ekki stæði
til að halda þjóðaratkvæðagreiðslu
um framhald aðildarviðræðna við
Evrópusambandið eins og ríkisstjórnin
hafði gefið til kynna að yrði gert. Daginn
eftir sagði Sigmundur Davíð í viðtali við
fréttastofu RÚV að engin stefnubreyting
hefði verið tekin í málinu.
Fréttir 17Helgarblað 16.–18. ágúst 2013
22. maí Formenn Framsóknarflokksins
og Sjálfstæðisflokksins kynna stjórnar-
sáttmála nýrrar ríkisstjórnar í Héraðs-
skólanum á Laugarvatni. Tilkynnt er um
ráðherraskipan um kvöldið og tvennt vekur
sérstaka athygli: annars vegar að einungis
þrjár konur fá ráðherrastól og hins vegar
að einn og sami maðurinn gegnir stöðu
sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra og
umhverfis- og auðlindaráðherra.
23. maí Ný ríkisstjórn tekur formlega
við stjórnartaumunum á ríkisráðsfundi á
Bessastöðum.
28. maí Fjöldi fólks safnast saman
fyrir utan forsætisráðuneytið og skorar á
forsætisráðherra og umhverfisráðherra að
vernda náttúruna. Mótmælin eru haldin
á fjórða embættisdegi ríkisstjórnarinnar
en tilefnið er ummæli Sigmundar Davíðs
um að megnið af athugasemdunum sem
bárust við lög um rammaáætlun hafi verið
ein og sama athugasemdin.
29. maí Gunnar Bragi Sveinsson, nýr
utanríkisráðherra, stöðvar alla vinnu í
ráðuneytinu sem tengist umsókninni um
aðild að Evrópusambandinu.
31. maí Fram kemur í kvöldfréttum RÚV
að ekki standi til að afgreiða skuldaniður-
fellingar á sumarþingi.
4. júní Sigmundur Davíð segir í viðtali við-
Reuters að niðurfelling skulda sé möguleg
fyrir árslok.
6. júní Sumarþing hefst.
10. júní Forsætisráðherra flytur stefnu-
ræðu sína við eldhúsdagsumræðum og er
gagnrýndur fyrir að vera á harðahlaupum
undan kosningaloforðum sínum. „Því
sjáum við hér engar efndir, bara nefndir,“
segir Katrín Júlíusdóttir, þingkona Sam-
fylkingarinnar, í umræðunum.
11. júní Illugi Gunnarsson, mennta- og
menningarmálaráðherra, boðar breytingar
á lögum um Ríkisútvarpið og vill færa
Alþingi aftur vald til að skipa í stjórn þess.
12. júní Sigmundur Davíð og Bjarni Bene-
diktsson halda sérstakan blaðamanna-
fund til að lýsa slæmri stöðu ríkissjóðs. Um
leið boða þeir niðurskurð í ríkisrekstrinum.
Sama kvöld leggur landbúnaðar- og
sjávarútvegsráðherra fram frumvarp
um lækkun sérstaka veiðigjaldsins. Mun
ríkissjóður verða af milljörðum á næsta
fjárlagaári vegna lækkunarinnar.
13. júní DV greinir frá því að ládeyða ríki á
fasteignamarkaðinum vegna óvissunnar
um efndir ríkisstjórnarinnar. Gunnar Bragi
ræðir við stækkunarstjóra Evrópusam-
bandsins og formleg tilkynning er gefin
út um að gert hafi verið hlé á aðildarvið-
ræðunum.
14. júní Illugi Gunnarsson skipar Jónas
Fr. Jónsson sem stjórnarformann LÍN. DV
rifjar upp að Jónas var ávíttur í skýrslu
rannsóknarnefndar og Jónas bregst við
með yfirlýsingu um að rannsóknarskýrslan
hafi verið „stemmningsskýrsla“. Sama
dag gagnrýnir Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn
áform stjórnvalda um að lækka sérstaka
veiðigjaldið og ráðast í skuldaniðurfell-
ingar.
17. júní Sigmundur Davíð heldur þjóð-
hátíðarræðu sem einkennist af þjóðernis-
orðræðu og andúð í garð þeirra erlendu
stofnana sem gagnrýnt hafa áform
ríkisstjórnarinnar.
20. júní DV tekur viðtal við nýkjör-
inn þingmann Sjálfstæðisflokksins,
Vilhjálm Árnason, sem er fyrrverandi
lögreglumaður og hvetur til rafbyssu-
notkunar lögreglunnar á Íslandi. Fram
kemur að talsverður áhugi er á þessu
meðal stjórnar liða. Annar þingmaður
Sjálfstæðis flokksins ratar í fjölmiðla
þegar hann leggur í bílastæði fyrir fatlaða
og það nást myndir af því.
21. júní Forsvarsmenn undirskriftasöfn-
unar gegn lækkun veiðigjaldsins eru
boðaðir á fund til landbúnaðar- og sjávar-
útvegsráðherra. Uppi verður fótur og fit
þegar yfirmanni annars þeirra er sent afrit
af bréfinu. Sama dag ákveður ráðherrann
að endurskoða friðun Þjórsárvera og
hætta við að skrifa undir friðlýsingarskil-
málana. Send höfðu verið út boðskort þar
sem undirskriftin var tilkynnt.
24. júní DV greinir frá því að skorið verði
niður um 1,5 prósent hjá Lánasjóði íslenskra
námsmanna og brugðist við hagræðingar-
kröfunni með því að herða lánaskilmála og
hækka lágmarkseiningafjölda lánþega.
25. júní 34 þúsund undirskriftir hafa safn-
ast gegn lækkun veiðigjaldsins. Sigmundur
Davíð skrifar grein í Morgunblaðið þar sem
hann sakar fjölmiðla og stjórnarandstöðuna
um loftárásir gegn sér og ríkisstjórninni.
Alþingi samþykkir að afturkalla ákvörðun
fyrri ríkisstjórnar um hækkun gistinátta-
skattsins.
26. júní Fjármálaráðherra boðar flatan
niðurskurð til allra ráðuneyta upp á 1,5 pró-
sent. Í ljósi þess að mennta- og menningar-
málaráðuneytið og velferðarráðuneytið eru
þau ráðuneyti sem mest útgjöld fara til er
niðurskurðurinn að sama skapi mestur hjá
þeim. Samkvæmt skoðanakönnun MMR
hefur stuðningur við ríkisstjórnina dregist
saman.
28. júní OECD leggst gegn áformum
ríkisstjórnarinnar um skuldaniðurfellingar.
„Hvað hins vegar OECD varðar, og Alþjóða-
gjaldeyrissjóðinn og allar þessar stofnanir
þá hef ég ekki miklar áhyggjur af því hvað
hinum og þessum skammstöfunum finnst
um þetta frumvarp,“ segir Sigmundur Davíð
í kvöldfréttum RÚV.
29. júní Bjarni Benediktsson tilkynnir að
ríkisstjórnin hyggist leggja niður landsdóm.
Eygló Harðardóttir leggur fram frumvarp
um breytingar á lögum um almanna-
tryggingar. Í ljós kemur að tugþúsundir
aldraðra og öryrkja fá engar hækkanir bóta
þvert á það sem lofað var fyrir kosningar.
2. júlí Skýrsla rannsóknarnefndar Alþingis
um Íbúðalánasjóð er kynnt á blaðamanna-
fundi. Þar eru fyrrverandi stjórnendur
sjóðsins gagnrýndir fyrir vanhæfni og
eftirlits- og valdastofnanir snupraðar
vegna pólitískra ráðninga og sinnuleysis.
Sama dag segist Páll Jóhann Pálsson, nýr
þingmaður Framsóknarflokksins og einn af
eigendum Vísis hf., líta á sig sem sérstakan
fulltrúa sjávarútvegarins og útgerðarinnar á
Alþingi. Áður hafði komið fram í DV að Vísir
er annað af þeim tveimur útgerðarfélögum
sem græða hlutfallslega mest á lækkun
veiðigjaldsins.
3. júlí Alþingi samþykkir frumvarpið um
Ríkisútvarpið.
4. júlí Alþingi samþykkir frumvarpið um
lækkun sérstaka veiðigjaldsins.
5. júlí Bjarni Benediktsson fundar með
fyrrverandi fjármálaráðherrum Sjálfstæðis-
flokksins í fjármálaráðuneytinu. Um kvöldið
er frumvarp landbúnaðar- og sjávarút-
vegsráðherra um lækkun veiðigjaldsins
samþykkt.
6. júlí Forsvarsmenn undirskriftalista gegn
lækkun veiðigjaldsins afhenda forseta
Íslands 35 þúsund undirskriftir.
8. júlí Skipaður er sérstakur hagræðingar-
hópur sem hefur það hlutverk að leggja
fram tillögur að niðurskurði og betri
forgangsröðun í rekstri ríkisstofnana. Ás-
mundur Einar Daðason er formaður hópsins
og með honum starfa Vigdís Hauksdóttir,
formaður fjárlaganefndar, Guðlaugur Þór
Þórðarson og Unnur Brá Konráðsdóttir.
9. júlí Forseti Íslands skrifar undir veiði-
gjaldslögin.
10. júlí Sigmundur Davíð boðar starfshóp
sem mun leiðrétta villur í rannsóknarskýrsl-
unni um Íbúðalánasjóð.
12. júlí Framsóknarflokkurinn hefur misst
töluvert fylgi samkvæmt könnun MMR og er
kominn niður í 16,7 prósent.
14. júlí Kristján Þór Júlíusson heilbrigðis-
ráðherra fullyrðir í viðtali í þættinum
Sprengisandi á Bylgjunni að ríkið sé ekki
best til þess fallið að annast heilbrigðis-
þjónustu.
16. júlí Heildarlaun forstjóra og fram-
kvæmdastjóra hjá ríkinu hækka um allt
að 287 þúsund krónur samkvæmt úrskurði
kjararáðs.
25. júlí Ríkisstjórnin ákveður að styrkja
hlaupadrottninguna Anítu Hinriksdóttur um
fjórar milljónir króna.
26. júlí Matsfyrirtækið Standard and
Poor‘s tilkynnir um neikvæðar lánshæfis-
horfur íslenska ríkisins. Vigdís kallar
tilkynninguna hótun.
7. ágúst Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn fagna
stofnun hagræðingarhópsins.
10. ágúst Skrúfað er fyrir IPA-styrki
Evrópusambandsins til Íslands vegna
þeirrar ákvörðunar ríkisstjórnarinnar að
stöðva viðræðurnar.
14. ágúst Vigdís Hauksdóttir hótar
fréttastofu Ríkisútvarpsins niðurskurði
vegna meintrar vinstrislagsíðu. Fjöldi
fólks skorar á hana að segja sig úr hag-
ræðingarnefnd stjórnvalda.
Loforð á eindaga
n Skuldarar að missa vonina n Ríkisstjórnin lofaði kjarabótum fyrir heimilin í sumar n Hagsmunir stórútgerðarinnar nutu forgangs
Tímalína ríkis-
stjórnarinnar
Veiðigjaldið lækkað Ríkisstjórnin gerði lækkun sérstaka veiðigjaldsins að forgangsmáli í
sumar. Um leið voru skuldamál heimilanna sett í nefndir.
Kátir formenn
Sigmundur Davíð og Bjarni
Benediktsson voru bjart-
sýnir á kosningavökunni og
hefur eflaust hlakkað til að
taka til óspilltra málanna.
Talað í kross
Þingmennirnir Brynjar Níelsson og
Vigdís Hauksdóttir hafa valdið talsverðu
fjaðrafoki. Brynjar er þekktur fyrir að
segja skoðanir sínar umbúðalaust. Mörg-
um blöskraði þegar haft var eftir honum
að nokkrir dauðir fiskar í Lagarfljóti væru
ekkert tiltökumál og betra væri ef ekki
sætu margir vinstrimenn í stjórn Ríkisút-
varpsins. Nú síðast gekk hneykslunaralda
yfir netheima þegar Vigdís hvatti til
niðurskurðar hjá RÚV í beinu framhaldi
af því að hafa gagnrýnt fréttastofuna
og sakað hana um vinstrislagsíðu. Illugi
Gunnarsson, mennta- og menningar-
málaráðherra, mælti sérstaklega gegn því
í viðtali við Ríkisútvarpið að umræðunni
um fréttamennsku og fjárveitingar til
stofnunarinnar væri blandað saman með
þessum hætti. Um leið og yfirlýsingar
á borð við þessar valda ríkisstjórninni
vandræðum gagnast þær henni. Yfirlýs-
ingaglaðir þingmenn bægja athygli og
reiði almennings frá ríkisstjórninni sjálfri
og aðgerðum og aðgerðaleysi hennar.
Þingmenn rugga bátnum
Forgangsröðun og
fórnarkostnaður
Með því að lækka veiðigjaldið tókst
nýrri ríkisstjórn að gera að engu eitt
helsta forgangsmál fyrri ríkisstjórnar,
baráttumál sem tók hana rúm þrjú
ár að keyra í gegnum þingið. Þannig
vann ríkisstjórn Sjálfstæðisflokksins
og Framsóknarflokksins pólitískan
sigur, en um leið beið hún málefna-
legan ósigur. Þúsundir Íslendinga
settu nafn sitt á undirskriftalista gegn
lækkun veiðigjaldsins og mótbyrinn
úr röðum fræðimanna, alþjóðastofn-
ana og hagsmunasamtaka gerði það
að verkum að ríkisstjórnin varð undir
í þjóðmálaumræðunni.
Með lækkun veiðigjaldsins voru
andstæðingum ríkisstjórnarinnar
færð spil í hendur sem þeir munu lík-
lega nýta sér á kjörtímabilinu. Ætla
má að hvers kyns kjaraskerðingar
gagnvart almenningi verði túlkaðar
sem fórnarkostnaður ívilnana fyrir
sérhagsmunaöflin. Fjárlögin í haust
verða afdrifarík fyrir ríkisstjórnina,
enda munu þau gefa almenningi
skýra mynd af forgangsröðun hennar.
Hvort ríkisstjórninni tekst að efna
stærstu kosningaloforðin mun fram-
tíðin leiða í ljós. Takist henni það
ekki þurfa stjórnaliðar að halda vel á
spilunum hvað varðar kynningarmál
og almannatengsl. Ella gætu kjós-
endur refsað Framsóknarflokknum
og Sjálfstæðisflokknum í næstu
þingkosningum – rétt eins og flokk-
ar Jóhönnu og Steingríms fengu að
kynnast. n