Són - 01.01.2008, Qupperneq 87

Són - 01.01.2008, Qupperneq 87
Á MÖRKUM LAUSAMÁLS 87 orðahrynjandi (þar sem fjöldi áhersluatkvæða er fastur en fjöldi áherslulausra breytilegur), og kafla með jambískri hrynjandi, þar sem bæði fjöldi atkvæða og áhersla skiptir máli. Inn á milli séu grá svæði þar sem skáldið kemst hvað næst fríljóðum: „the transitional passages often having no underlying pattern that is at all easily analysable ... it is in these passages that Eliot comes closest to writing real free verse.“19 Í stað þess að sleppa bragarháttum alveg sækir hann innblást- ur til fortíðarinnar og veitir sjálfum sér frelsi til að blanda saman mis- munandi tegundum af hrynjandi, allt eftir þörfum textans. Hluti af töfrum Eliots er lipurt málfar og leikur hans að bragnum með fyrirvaralitlum breytingum í háttum og hrynjandi. Skáldið lætur hrynjandi tungunnar leiða sig á milli skírskotana til ýmissa bragar- hátta. Hættirnir eru sjálfir tílvísanir í hefðina,20 en skáldið eigrar um þá á svipaðan hátt og hann leiðir saman tilvitnanir úr ýmsum áttum. Þegar endarím kemur fyrir á það á mörgum stöðum að hljóma „tilviljunarkennt“, eins og þegar mælandi verður allt í einu var við, að það sem hann segir, rímar. Eliot hefur lýst hlutverki þess sem hann kallar „auditory imagination“ eða hljóðrænt hugmyndaflug skáldsins sem „penetrating far below the conscious levels of thought and feel- ing, invigorating every word“21 en þessi lýsing á vel við hlutverk hljóðmunstra í ljóðum Eliots sjálfs.22 „Hálfbundið“ mál Eliots er sérstök áskorun fyrir þýðanda. Ríkj- andi venja á Íslandi er að þýða bundið mál „bragrétt“ að viðbættum ljóðstöfum (en prósaþýðingar njóta meiri vinsælda í Bandaríkjunum, a.m.k. hjá fræðimönnum). Þýðandi sem á annað borð ætlar að herma eftir bragfræðilegu formi verksins neyðist til að ákveða hvenær t.d. rím „skiptir máli“ þegar hann þýðir. Íslenska ljóðstafahefðin – þar sem ljóðstafir eru enn „skyldubundnir“ í bundnu máli23 – bætir enn einni áskoruninni við þær bragfræðilegu ákvarðanir sem þýðandi verður að taka. Sverrir leitast við að hafa þýðingarnar á mörkum bundins máls og lausamáls eins og frumtextinn er. Hér bætist ljóðstafavíddin við hrynj- andi og endarím sem merki um bundið mál. „Breyturnar“ fara stund- um saman en geta einnig sýnt tilbrigði hver fyrir sig. Samkvæmt flokkun Nigels Fabb tilheyrir endarím „expressed form“ (tjáðri mynd) 19 Bäckman (1993:186). 20 Sbr. umfjöllun Grünthal (1993) um finnska ljóðið Balladi eftir Tuomas Anhava. 21 Eliot (1933:118); tilvitnað eftir Bäckman (1993:182). 22 Bäckman (1993:182-183). 23 Sbr. Willson (2008).
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160

x

Són

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Són
https://timarit.is/publication/1139

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.