Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1991, Page 113

MÚLAÞING
111
Síra Jón hefur verið prestur næst á undan síra Sturlu Ormssyni og
verið orðinn prestur á Valþjófstöðum um 1360.
í ártíðaskrá sem talin er komin frá Eyri í Skutulsfirði getur andláts
„jons prests olafssonar“98 við 8.maí. í skránni er getið ártíða ýmissa
Vestlendinga af Skarðsætt, en á annarri skrá sem líka er talin frá Eyri
eru ártíðir Eyfirðinga. Ekkert er sem sannar að síra Jón á Valþjófs-
stöðum sé sá sami og í ártíðaskránni, en þeir eru uppi um svipað leyti
og gætu sem best verið sami maður. Lengra er ekki ástæða að fara í
vangaveltum um uppruna Ólafs Jónssonar.
Þeir bræður, síra Páll, síra Guðmundur og Ormur, eru augljóslega
af austfirskum stóreignamönnum komnir og hafa í fórum sínum stóran
hluta þeirra eigna sem voru undirstaða eigna Svínfellinga á 13. öld,
hinn hluta eignanna er að finna í eigu Eiða-Páls Þorvarðarsonar. Tím-
ans vegna gætu þeir verið bræðrasynir Eiða-Páll og þeir Þorsteinssynir.
Líkur eru á að faðir Eiða-Páls hafi verið Þorvarður Pálsson, sem
vitnað er til í vitnisburði um rekamörk milli Húseyjarsands og Sleð-
brjótssands fyrir Héraðsflóa99. Vitnisburðurinn er tekinn af síra Páli
Þorsteinssyni. Þá er það víst að það er faðir Eiða-Páls sem getið er í
Eiðamáldaga Vilchins100. Þá er það líklega sami maður sem Vallanes-
ártíðaskrá segir að hafi dáið 3. mars101. Útgefandi ártíðaskránna getur
þess til, að Ragnhildur Karlsdóttir, sem Vallanesártíðaskrá segir að
hafi dáið 21. september102, hafi verið móðir Eiða-Páls, kona Þorvarð-
ar. Ef sú tilgáta er rétt liggur beint við að telja Ragnhildi dóttur Karls
Arnórssonar, sem búið hefur á Eiðum næst á undan Þorvarði Pálssyni.
Ég tel líklegt að Ragnhildur hafi borið nafn Ragnhildar seinni konu
Þorvarðar Þórarinssonar og að Karlsnafnið, sem var fátítt á íslandi en
algengara í Noregi og Svíþjóð, hafi verið úr ætt Ragnhildar sem var
norsk að uppruna.
Karl Arnórsson hefur verið af ætt Þorvarðar Þórarinssonar og Ragn-
hildar frá Hvoli. Karl gæti verið barnabarn þeirra fæddur á fyrstu árum
fjórtándu aldar.
í máldaga Hoffellskirkju, sem talinn er frá 1343103, segir: „Mariu-
kirkia j hofsfelli a halt heimaland med ollum gognum oc giædum. utan
pall bondi a þar j omagavist er hann keypti af magnusi bonda i skal firir
xij c“. Þessir góðbændur eru ekki kunnir af öðrum viðskiptum en þeim
sem hér er getið. Máldaginn getur verið eldri en frá 1343, en tæpast
yngri.
Mér þykir sennilegt að Páll í Hoffelli sé faðir Þorvarðar á Eiðum og.
að annar sonur hans hafi heitið Þorsteinn faðir síra Páls og þeirra