Bændablaðið - 13.05.2015, Síða 30
30 Bændablaðið | Miðvikudagur 13. maí 2015
Útflutningur – Verðmætasköpun og ný tækifæri
Sæmark:
Útflutningur á ferskum fiski til Bandaríkjanna
alltaf að aukast
Sölu- og markaðsfyrirtækið
Sæmark flytur út um átta þúsund
tonn af ferskum og frystum fiski á
ári til Evrópu og Bandaríkjanna.
Allir fiskur sem fyrirtækið selur
til Bandaríkjanna er ferskur og
sendur með flugi og er kominn
til dreifingaraðila þar tveimur
sólarhringum eftir að hann er
veiddur.
Svavar Þ. Guðmundsson,
framkvæmdastjóri Sæmark ehf.,
segir að fyrirtækið sé 30 ára
gamalt og með þeim fyrstu sem
fóru að selja ferskan fisk úr landi.
„Með tímanum hafa þróast traust
sambönd í viðskiptalöndum okkar
og í dag er svæðið í kringum Boston
í Bandaríkjunum einn af okkar stærstu
ferskfiskmörkuðum og eftirspurn eftir
ferskum íslenskum fiski mikil þar.“
Ferskleiki og afhendingaröryggi
Svavar segir að þjónustukerfi
Icelandair veiti útflytjendum á
ferskum fiski frá Íslandi forskot á
samkeppnisaðila í öðrum löndum þar
sem fiskurinn frá Íslandi geti verið
eingöngu eins sólarhrings gamall
þegar hann berst til dreifingaraðila í
Bandaríkjunum. „Þrátt fyrir að ferskur
flugfiskur frá Íslandi sé álitinn dýr
kostur vegur upp á móti að hann er
góður, ferskur og afhendingaröryggið
er tryggt og það kunna okkar
viðskiptavinir að meta.
Við getum svo ekki litið framhjá
því að meðferð hráefnisins hefur líka
batnað gríðarlega hér heima frá því
sem áður var. Í dag er fiskurinn kældur
um leið og hann kemur um borð og
honum haldið kældum í gegnum allt
ferlið og það eykur gæði og lengir
líftíma vörunnar.“
Leigðum flugvél
„Fyrst þegar við fórum að flytja út
ferskan fisk var framkvæmdin mjög
þung í sniðum. Við þurftum til dæmis
að leigja okkur flugvél og hlaða
þær sjálfir með 20 til 30 tonnum af
afurðum í miklu stressi. Með tímanum
hefur flutningakerfið breyst mikið til
batnaðar og nú sér Icelandair um
flutningana með miklum sóma og er
órjúfandi hluti af okkar markaðs- og
þjónustukerfi.“
Vaxandi markaður
fyrir ferskan fisk
Markaður fyrir ferskan fisk
er vaxandi segir Svavar og
hefur þróast úr því að vera
smáútflutningur yfir í að vera stór
iðnaður í dag sem er að flytja út
verðmætustu sjávarafurðirnar.
„Ég er ekki í neinum vafa um að
eftirspurn eftir ferskum fiski frá
Íslandi til Bandaríkjanna eigi eftir
að aukast á næstu árum. Helsti
flöskuhálsinn hvað það varðar að
mínu mati er flutningsgetan en
þar sem Icelandair ætlar að taka
stærri vélar í notkun fljótlega horfir
það til betri vegar. Horfurnar á
Bandaríkjamarkaði eru því góðar.“
/VH
Svavar Þ. Guðmundsson, fram-
kvæmda stjóri Sæmark ehf.
Eva Sæland, sölu- og markaðsstjóri Foss distillery:
Hugmyndin fæddist á Dill Restaurant
Foss distillery framleiðir Björk
líkjör og Birki snaps, vörur unnar
úr íslensku birki og birkisafa,
ásamt því að þróa og framleiða
fleiri vörur sem verða unnar úr
hráefni úr íslenskri náttúru.
Saga Foss distillery hefst á Dill
restaurant í Norræna húsinu árið
2009 þar sem félagarnir Gunnar
Karl Gíslason kokkur og Ólafur Örn
Ólafsson barþjónn voru að feta sig
áfram í nýnorrænni matarmenningu
og leika sér með hráefni úr íslenskri
náttúru í mat og drykk. Fyrir tilviljun,
þar sem birkigreinar gleymast í
vodka, verður Björk líkjör til en
svo strax í framhaldinu Birkir snaps.
Eva Sæland, sölu- og
markaðsstjóri Foss distillery, segir
að árið 2010 hafi Jakob S. Bjarnason
mjólkurtæknifræðingur komið inn í
myndina. Foss distillery ehf. er þá
stofnað og tekur Jakob yfir þróun
á vörunum til að koma þeim á
almennan markað. Fyrstu flöskur
af Björk og Birki eru svo framleiddar
og settar í sölu haustið 2011.
„Salan hefur svo aukist að
meðaltali um 80–100 prósent ár frá
ári síðan þá. Við erum einstaklega
stolt af þeirri þróun,“ segir Eva.
„Samstarf við Skógrækt ríkisins,
Matís, Háskóla Íslands og fleiri aðila
hefur leitt af sér verðmætasköpun
þar sem bæði eru miklir möguleikar
á að skapa fleiri störf og einnig erum
við að nýta íslenskt hráefni við
vinnslu og þróun á vörum frá Foss
distillery sem ekki hefur áður verið
gert í þessum tilgangi.
Þegar fyrirtæki eru orðin jafn stór
og við erum í dag er mikilvægt að
stýra öllum þáttum framleiðslu og
pökkunar sjálf og það hefur verið
stærsti hjallinn að komast yfir. Það
er gríðarlega mikilvægt að geta
skaffað vöru miðað við eftirspurn
og þegar einhver hluti framleiðslu
og pökkunar er í höndum annarra og
magnið orðið svona mikið er erfitt
að vera upp á aðra komin. En í dag
erum við stolt að segja frá því að
stefnt sé að því öll þróun, framleiðsla
og pökkun á okkar vörum muni
fara fram í okkar eigin húsnæði í
Mosfellsbæ í nánustu framtíð.“
Helstu þröskuldar
að ná réttum samböndum
„Á Íslandi er varan komin inn á
alla helstu bari og veitingahús
í Reykjavík og víðar um land.
Erlendir ferðamenn vilja smakka
eitthvað séríslenskt og hefur okkar
vara fallið alveg sérstaklega vel
þar að. Á innanlandsmarkaði eru
erlendir ferðamenn langstærstu
neytendurnir og selst um 75 prósent
af okkar vöru í „Duty Free“ á
Keflavíkurflugvelli og um borð í
flugvélum Icelandair.
Að koma vörunni okkar á erlenda
markaði krefst mikillar vinnu
og hafa okkar helstu þröskuldar
verið að ná samböndum við rétta
samstarfsaðila erlendis. Það er
þolinmæðisvinna og tekur marga
mánuði og upp í nokkur ár í hverju
landi. En við erum þolimóð. Salan
á Keflavíkurflugvelli og um borð í
flugvélum Icelandair hjálpar okkur
mikið við erlenda markaðssetningu.
Bæði þar sem neytandinn fer með
vöruna beint úr landi og kynnir
hana fyrir ættingjum og vinum og
einnig þar sem við getum betur
greint hvaðan áhuginn erlendis frá
kemur. Þannig kortleggjum við hvar
áhuginn fyrir okkar vörum liggur og
sækjum stífar að þeim löndum.
Lykillinn að velgengni Foss
distillery er fyrst og fremst vel
heppnuð vöruþróun – en margir
koma að því verkefni. En að
sjálfsögðu spilar dugnaður,
þolimæði og þrautseigja stórt
hlutverk,“ segir Eva Sæland. /smh
„Omnom ehf. var stofnað haustið
2013, áður vorum við búnir að
vera heima í eldhúsi að gera
tilraunir,“ segir Óskar Þórðarson,
framkvæmdastjóri og stofnandi
súkkulaðigerðarinnar Omnom.
„Í september 2013 hefst
framleiðslan á Austurströnd 7 og var
ákveðið að koma með fimm tegundir á
markað; Dirty Blonde (hvítt), Milk of
Madagascar 45% (mjólkursúkkulaði),
Dark milk + Burned Sugar 55% (dökkt
mjólkursúkklaði), Madagascar 66%
(upprunasúkkulaði) og Papua New
Guinea 70% (upprunasúkklaði).
Í nóvember sama ár hófst sala á
Reykjavík Roasters við Kárastíg sömu
helgi og Iceland Airwaves-hátíðin
var haldin, sem skilaði okkur mikilli
athygli á samfélagsmiðlum og þá fór
boltinn að rúlla. Fyrr en varði vorum
við komnir með sölu í nokkrum búðum
hér heima; meðal annars í Duty free.
Einnig tókum við þátt í Matarmarkaði
Búrsins í Hörpunni sem vakti mikla
lukku, við náðum að framleiða og
selja 5.000 súkkulaðiplötur 2013,“
segir Óskar um þróun vörulínunnar
í upphafi.
Árið 2014 hófst með vélakaupum
hjá Omnom til að auka framleiðsluna.
„Í febrúar komum við með á
markaðinn Sea salted almonds +
milk 45% (mjólkursúkkulaði með
ristuðum möndlum) og í maí 2014
með Lakkrís + sea salt (hvítt súkkulaði
með lakkrísrót), fyrir jólin kom svo
Milk + Cookies (mjólkursúkkulaði
með möndlukryddköku) og Dark Nibs
+ Raspberries (Dökkt súkkulaði með
nibbum og hindberjum).
Í lok árs voru útsölustaðir og
viðskiptavinir um 150 – þar af 100
erlendir og við náðum að framleiða og
selja hundrað þúsund plötur á síðasta
ári,“ segir Óskar.
Tæknileg vandamál
Að sögn Óskars fer 2015 mjög vel
af stað. „Dreifing og sala gengur
vel en augljóst er að auka þarf
framleiðslugetu og bæta aðstöðu til að
hafa við aukningu sem er fram undan.
Omnom framleiðir súkkulaði frá
grunni sem þýðir að við kaupum inn
kakóbaunir frá ólíkum landsvæðum og
blöndum fáum hráefnum saman við til
að búa til bragð sem okkur finnst gott.
Síðan setjum við súkkulaðið í umbúðir
sem okkur finnst flottar.
Helstu þröskuldar eru vélatengdir,
því hráefni og vélar tala ekki alltaf vel
saman. Markaðsstarfið felst í því að
bjóða góða þjónustu til viðskiptavina,
heiðarlegum samskiptum við
neytendur, notkun á samfélagsmiðlum
og matarmarkaðir.
Lykillinn að velgengni okkar er að
við vitum af hverju við erum í þessu,
nefnilega að skapa góða upplifun. Þá
skiptir máli að hafa gott starfsfólk
og góða tilfinningu fyrir þeim
ákvörðunum sem eru teknar.“ /smh
Sköpum góða upplifun