Þjóðmál - 01.12.2008, Qupperneq 16

14 Þjóðmál VETUR 2008
hún málstað Baugs og gaf sterklega til kynna
að málefnalegar ástæður lægju ekki að baki
rannsókn lögreglu- og skattayfirvalda á fyrir-
tækinu .
Hinn 1 . mars 2003 birtist fjögurra dálka
for síðufyrirsögn í Fréttablaðinu: „Óttuðust
af skipti forsætisráðherra .“ Reynir Traustason
blaða maður var skráður fyrir fréttinni .
Í opnufrétt inni í blaðinu er sagt að
Davíð Oddsson hafi vitað um Jón Gerald
Sullenberger áður en hann kærði Baug og
gefið til kynna að Davíð hafi staðið á bakvið
aðför yfirvalda að fyrirtækinu . Tölvupóstar
á milli yfirmanna Baugs og ljósrit úr
fundargerðum birtust á síðum Fréttablaðsins
til að renna stoðum undir fréttina . Fundur
Hreins Loftssonar og Davíðs í London árið
áður var kallaður „leynifundur“ til að blása
saknæmi í fréttina . Vitnað var í Jón Ásgeir
og var hann eina munnlega heimildin sem
getið var um í fréttinni . „Jón Ásgeir sagði við
Fréttablaðið að hann gæti staðfest það eitt
að Hreinn hefði gert stjórn Baugs grein fyrir
fundinum með Davíð þar sem Jón Gerald
Sullenberger hefði borið á góma .“
Orðalagið „staðfest það eitt“ átti að gefa
til kynna að Jón Ásgeir hefði mest lítið kom-
ið nálægt vinnslu fréttarinnar og hann væri
aðeins heimildarmaður út í bæ . Til að blekkja
les endur enn frekar stóð í niðurlagi frétt ar inn ar
að „Hreinn Loftsson vildi í samtali við Frétta-
blaðið í gær ekkert tjá sig um þessi mál“ .
Jón Ásgeir er eini maðurinn sem hafði
aðgang að gögnum Baugs og átti beina aðild
að fréttinni með því að til hans var vitnað .
Síðar kom í ljós, í hádegisfréttum RÚV 4 .
mars 2003, að Hreinn Loftsson var einnig
heim ildarmaður blaðsins .
Tveir stjórnarmenn í almennings hluta fél -
aginu Baugi, Þorgeir Baldursson og Guð-
finna Bjarnadóttir, sögðu í fjölmiðlum að
trúnaðarbrestur hefði orðið og sögðu sig úr
stjórninni . Með afsögn sinni sendu þau skýr
skilaboð um að Jón Ásgeir bæri ábyrgð á
trúnaðarbrestinum .
Í Fréttablaðinu 2 . maí 2003 var loks tilkynnt
hverjir væru eigendur útgáfufélagsins . Auk
lepp anna tveggja, Gunnars Smára ritstjóra
og Ragnars Tómassonar, áttu félagið Jón Ás-
geir, konan hans Ingibjörg Pálmadóttir og
Jóhannes faðir hans, Árni Hauksson og
viðskiptafélaginn Pálmi Haraldsson . Það var
engin tilviljun að eignarhaldið var upplýst
skömmu eftir að Baugur var afskráður sem
almenningshlutafélag .
Vorið 2004 lagði ríkisstjórnin fram frum-varp sem miðaði að því að takmarka
sam þjöpp un á eignarhaldi fjölmiðla enda svo
komið að hvergi á Vesturlöndum var viðlíka
samþjöpp un á eignarhaldi fjölmiðla og á
Íslandi .
Meðferðin sem Davíð Oddsson forsætis-
ráðherra fékk hjá fjölmiðlum Baugs hefur
væntanlega ekki dregið úr áhuga hans á að
setja lög um fjölmiðla . Einmitt vegna þess að
Baugs miðlar höfðu hamast á forsætisráðherra
varð það þeim auðvelt að draga upp þá mynd
að fyrirhuguð lagasetning væri hefnd Davíðs .
Grundvöllur frumvarpsins var nefndarstarf
undir formennsku Davíðs Þórs Björgvinssonar
prófessors í lagadeild Háskólans í Reykjavík .
Í nefndaráliti stóð m .a . að það væri skoðun
nefndarinnar „að það hljóti að teljast afar
æskilegt að löggjafinn bregðist við þessu með
lagasetningu, einkum þannig að settar verði
reglur sem miði að því að hamla gegn óæski-
legum áhrifum samþjöppunar sem þegar er
til staðar á fjölmiðlamarkaði og einnig til að
hamla frekari samþjöppun á þessum markaði
í framtíðinni“ .
Baugur beitti fjölmiðlum sínum kerfisbund-
ið gegn frumvarpinu . Þar sem Baugur stjórn-
aði þrem ritstjórnum (Fréttablaðið, DV og
Stöð 2/Bylgjan) af sex sem daglega fluttu
fréttir (hinar þrjár voru Morgunblaðið, Ríkis-
útvarpið og Sjónvarpið) var yfirþyrmandi
slag síða á fréttaflutningi af frumvarpinu .
Til burðir þeirra miðla sem ekki voru í eigu
Baugs til að fjalla á hlutlægan og sanngjarnan
hátt um fjölmiðlafrumvarpið voru kaffærðir í
einsleitum málflutningi Baugsmiðla .