Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2015, Blaðsíða 26
Tímarit hjúkrunarfræðinga – 1. tbl. 91. árg. 201522
Pistil þennan skrifaði óþekktur höfundur og birtist hann í Tímariti Fjelags íslenskra
hjúkrunarkvenna í júlí 1927. Hvað er líkt og hvað er ólíkt á næturvöktum tæpum
90 árum seinna? Lesa má þetta sem innlegg í vinnutímaumræðuna í aðdraganda
kjarasamninga 2015.
Næturvakt í fjórtán nætur samfleytt á ég
fyrir höndum. Þetta er fyrsta nóttin, hún
er alltaf erfiðust, en svo batnar þegar
fram í sækir, að breyta degi í nótt.
Ég fór af deildinni í dag um tvöleytið og
varð að mæta til næturvaktar kl. 6.30
um kvöldið. Þó ég eigi manna best
með að sofa á daginn, varð mér samt
lítið úr svefni þetta skiftið, ýmsir þankar
steðjuðu að í huga mínum og umhverfis
mig var heldur ekki alltaf jafn hljótt.
Það er komið fram yfir miðnætti, alt er
kyrt og þögult, allir virðast sofa. Það
eru fjórir klukkutímar síðan ég slökkti á
stóra lampanum, kveikti á nátttýrunni
og bauð góða nótt. Margir eru búnir
að sofa vænan blund, en sumum hefir
varla komið dúr á auga, nýuppskorni
maðurinn, í innsta rúminu, hefir kvalist
af þorsta, þó hefir hann við og við
fengið að drekka eins og fyrir var lagt.
Slasaði pilturinn, sem „Falck“ kom með
seint í gærkvöldi, hefir alveg verið frá
af kvölum, þrátt fyrir deyfandi lyf, sem
hjúkrunarkonan hafði gefið honum, áður
en hún fór af deildinni, einnig hefi ég
reynt að hagræða honum eftir mætti.
Ég geng fram hjá barnastofunni, það er
stór salur með tólf drengjum. Þeir virðast
allir sofa vært, andardráttur þeirra, djúpur
og reglulegur, heyrist fram á gang, hurðin
stendur í hálfa gátt. Ég gríp sjálfa mig í
að öfunda blessuð börnin, að þau skuli
mega sofa, og segi við sjálfa mig: „Já,
svona ertu innrætt.“ Fyrsta vökunóttin er
mér altaf svo erfið.
Ég sný við og sest við borðið á miðjum
ganginum, borðlampi, með grænum
skerm, varpar daufri birtu út frá sér,
rétt nægilegri til að sauma við eða lesa.
Fyrir miðnætti var ég búin að fara yfir
öll dagblöðin. Á borðinu liggja bæði
„reyfarar“ og „klassikarar“ og tek ég
þann fyrri, því ég er á líkri skoðun og
félagar mínir, hinir nemarnir, þær segja,
að „reyfarar“ og kaffi sé það einasta,
sem geti haldið manni vakandi, en þurrir
„klassikarar“ og hjúkrunarfræði sé á
næturvakt á við svefnskamt! Og eitt er
það, að tíminn líður svo prýðilega fljótt,
þegar maður hefir eitthvert léttmeti til
aflesturs að næturlagi.
Ég verð að gæta að tímanum og ganga
um á stofunum, svo ég að morgni geti
gefið fullnægjandi upplýsingar um líðan
sjúklinganna, og ekki dugar heldur að slá
slöku við, segir samviskan. Nú er farið
að birta af degi, fyrstu fuglarnir byrja að
syngja í trjánum, smásaman bætast fleiri
og fleiri við, það er samhangandi kliður
þegar ég opna gluggann og læt hlýja
morgungoluna leika um mig.
Ég lýk við morgunverkin frammivið, fer
svo inn til sjúklinganna, þvæ þeim, mæli
og tel púls, hagræði þeim sem best ég
get, um allflesta þurfa tvær að búa um.
Klukkan slær sjö og hjúkrunarkonan
og nemarnir koma inn. Þá er búið um
sjúklingana og herbergið ræstað. Allir
gluggar eru opnaðir og blómaangan
leggur inn úr spítalagarðinum. Þegar ég
hefi matað veikustu sjúklingana og skýrt
hjúkrunarkonunni frá, hvað gerst hafi
um nóttina, er ég laus allra mála, legg
leið mína í baðherbergið og þaðan til
herbergis míns.
Þegar ég hefi lagt mig til hvíldar líður mér
vel. Ég þarf ekki að bíða lengi, því áður
en varir er ég komin til draumalandsins
og sný sjaldan við þaðan, fyr en klukkan
hringir og tilkynnir mér, að nú sé dagur á
enda og tími til að rísa úr rekkju, því nú
kalla störfin að – og ný nótt byrjar.
Gamlar perlur
FRÁ NÁMSÁRUNUM – NÆTURVAKT