Morgunblaðið - 24.09.2015, Blaðsíða 42

42 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. SEPTEMBER 2015
SVIÐSLJÓS
Guðmundur Magnússon
gudmundur@mbl.is
Baldvin Jónsson var aðeins 17
ára gamall þegar hann hreifst svo
af bresku rokkhljómsveitinni Kinks
að hann skrifaði umboðsskrifstofu
hennar í London bréf og spurði
hvort strákarnir gætu ekki komið
til Íslands og haldið hljómleika.
Þetta var í febrúar 1965, fyrir
hálfri öld. Svar barst nokkrum dög-
um seinna. Hljómsveitin væri orðin
svo vinsæl að hún væri bókuð
næstu mánuði, en gæti komið til Ís-
lands í september. Og það varð úr.
Nú varð Baldvin að annast móttöku
sveitarinnar og öll hennar mál í Ís-
landsferðinni. Var samt svo ungur
að hann átti ekki einu sinni banka-
reikning og hafði aldrei áður staðið
í svona stórræðum.
Kinks kom um miðjan september
1965 og hélt næstu daga átta tón-
leika í Austurbæjarbíói, ávallt fyrir
troðfullu húsi. Miðar á fyrstu tón-
leikana seldust strax upp í forsölu.
Ungt fólk streymdi til höfuðborg-
arinnar hvaðanæva af landinu með
rútum, flugvélum og einkabílum.
Þegar flugvélin sem flutti hljóm-
sveitina lenti á Reykjavíkur-
flugvelli var þar múgur og marg-
menni aðdáenda sem vildi umvefja
rokkarana. Áttu þeir fótum fjör að
launa. Greinilegt var að „bítlaæðið“
fræga í útlöndum hafði numið land
á Ísland. Þótt þetta væru ekki
fyrstu kynni landsmanna af er-
lendri rokksveit markaði heimsókn
Kinks á vissan hátt tímamót í rokk-
menningunni sem nú hóf innreið
sína af fullum krafti hjá ungu kyn-
slóðinni.
Ljúf endurminning
Koma Kinks til Íslands er ein af
ljúfustu endurminningum Baldvins
sem undanfarin ár hefur unnið að
markaðssetningu íslenskra mat-
væla í Bandaríkjunum. Honum
fannst þetta ekkert stórmál þegar
hann stóð fyrir hljómleikunum, en
eftir á að hyggja var þetta ævin-
týri. Faðir hans varð að gangast í
ábyrgð fyrir bankaviðskiptunum og
þar sem Baldvin var ekki orðinn
fjárráða gat hann ekki fengið lán
og þurfti að selja nægilega marga
miða í forsölu til að tryggja að
hljómsveitin fengi kaupið sitt
greitt.
Austurbæjarbíó kom helst til
greina fyrir tónleikana en eigand-
inn kvaðst ekki geta lánað það
vegna bíósýninga sem voru alla
daga kl. 5, 7 og 9. „Hann var þó
tilbúinn að selja mér 7-sýninguna
og leigja húsið þegar 9-sýningunni
væri lokið. Þetta varð úr og því var
boðið upp á tvenna 45 mínútna tón-
leika hvert kvöld í stað einna 90
mínútna eins og upphaflega var
ráðgert,“ segir Baldvin í samtali
við Morgunblaðið.
Rokkið var komið til Íslands og
tónleikar voru daglegur viðburður í
Breiðfirðingabúð og gamla Sigtúni.
Nokkrar sveitir, eins og Bravó og
Tempó, höfðu getið sér gott orð og
voru fengnar til að hita upp áður en
Kinks stigu á sviðið í Austurbæj-
arbíói. Drengirnir í Bravó voru
ekki nema 12 til 13 ára gamlir, en
strákarnir í Tempó aðeins eldri.
„Ráku þeir frá sér hin ferlegustu
gól, en gestir létu sér vel líka,“
sagði eitt dagblaðanna. Ungur
maður, Ómar Ragnarsson að nafni,
var kynnir og þegar hann kom
fram á sviðið til að kynna Kinks
heyrðist ekki mannsins mál.
„Krakkarnir, sem voru frá 8-14 ára
gamlir, æptu hver í kapp við annan,
stóðu upp og veifuðu Kinks-veifum,
leðurjökkunum, tættu hár sitt,
köstuðu sér í gólfið og feitar smá-
stelpur klipu sig í framan og þeim
vöknaði um augu af sársauka,“
sagði í annarri frásögn. Tilburðir
Kinks á sviðinu vöktu mikla at-
hygli. Þeir „skriðu eftir sviðinu og
grettu sig“ sagði í einni fréttinni.
„Kinks voru orðnir frægir á
þessum tíma og ýmsir hér áttu
plötur sem þeir höfðu gefið út.
Nokkur lög þeirra höfðu slegið í
gegn,“ segir Baldvin. „En allt gerð-
ist hratt á þessum tíma og um
haustið þegar þeir komu til Íslands
má segja að þeir hafi verið orðnir
heimsfrægir.“ Hann segir að strák-
arnir fjórir sem voru á aldrinum 17
til 20 ára hafi verið hinir viðkunn-
anlegustu. Milli tónleika hafi hann
farið með þá heim til móður sinnar
sem gaf þeim að borða. Ég held að
það hafi einmitt verið heima hjá
mömmu sem Ray Davies lagði drög
að laginu sínu fræga „I’m On an
Island“.“
Þá kom bítlaæðið til Íslands
 Hálf öld frá tímamótatónleikum Kinks í Austurbæjarbíói  „Skriðu eftir sviðinu og grettu sig“
 Baldvin Jónsson var aðeins 17 ára þegar hann skipulagði rokktónleika heimsfrægrar hljómsveitar
Ljósmyndari óþekktur.
Kinks Rokksveitin var orðin heimsfræg þegar hún kom til Íslands haustið 1965. Hún hélt þá átta tónleika í Austurbæjarbíói og ávallt fyrir fullu húsi.
Auglýstir Baldvin kynnti tónleika Kinks með fjölda stórra auglýsinga blöð-
unum, einkum Morgunblaðinu, svo viðburðurinn fór ekki fram hjá neinum.
Baldvin Jóns-
son segir að
hann hafi haft
ágætar tekjur
af tónleikum
Kinks á Íslandi
1965, þótt það
hafi ekki verið
hugmyndin að
baki heldur
einlægur áhugi á rokkinu og
sveitinni. Fyrstu tvennir tónleik-
arnir borguðu laun hljómsveit-
arinnar og næstu tvennir húsa-
leiguna og flugið. Eftir voru
fernir tónleikar sem voru hrein-
ar tekjur fyrir umboðsmanninn
unga. Baldvin auglýsti tón-
leikana grimmt í Morgun-
blaðinu, blaði allra landsmanna.
Það leiddi til kynna við stjórn-
endur blaðsins sem buðu þess-
um efnilega pilti vinnu. Innan
fárra ára var hann orðinn aug-
lýsingastjóri Morgunblaðsins.
Einlægur
áhugi að baki
GÓÐAR TEKJUR AF KINKS
Baldvin Jónsson
Verslunareigendur!
Réttarhálsi 2, 110 Reykavík | www.gm.is | Sími 535 8500 | info@gm.is
Ítalskir pappírspokar
í úrvali
Flottar lausnir
til innpökkunar
allskyns vöru Eingöngu sala til fyrirtækja