Þjóðmál - 01.06.2013, Page 96
Þjóðmál SUmAR 2013 95
Þótt umbótatillögur Jóns Steinars sýn ist
yfirleitt skynsamlegar mættu sumar þeirra
missa sig . Til dæmis tillaga hans um rök-
ræður dómara við fólkið í landinu . Ís lensk
umræðuhefð er ekki þess eðlis að líklegt sé
að slíkt myndi auka virðingu réttar ins eða
leiða til betri skilnings al menn ings á þeim
störfum sem dómarar inna af hendi . Best
fer á því að dómarar segi sem minnst á
opinberum vettvangi og láti við það sitja að
tala í dómum sínum . Fjarlægði n gagnvart
almenningi skapar auk þess tilhlýðilega
virðingu . En virðingin er fljót að hverfa ef
dómararnir sýna það með verkum sínum að
þeir verðskuldi hana ekki . Það var átakanlegt
að fylgjast með því á upphafsárum aldarinn-
ar hversu lágt hæstaréttar dóm arar gátu lotið
til að búa svo um hnútana að um sækjendur
um starf hæstaréttardómara, sem þeim voru
þóknanlegir, kæmust að en útiloka þá sem
þeim voru ekki þókn anlegir . Þetta kom
berlega í ljós þegar Jón Steinar sjálfur sótti
um starf hæsta réttar dómara . Hæstaréttar-
dómarar, sem hegða sér með slíkum hætti,
sýnast ekki vandir að virðingu sinni .
Þótt Jón Steinar leggi til að dómstigin
verði þrjú mælist hann til þess að
meginreglan sé sú að hvert mál fari aðeins
á tvö dómstig . Það ætti því að vera hægt
að skjóta máli af fyrsta dómstigi beint til
Hæstaréttar ef leyfi réttarins fengist til þess
vegna fordæmis gildis málsins og mikilvægis
þess fyrir réttar kerfið í heild sinni . Þó
mætti Hæstiréttur í einstaka tilvikum
heimila áfrýjun af öðru dómstigi til sín .
Þetta sýnist óþarflega flókið . Einfaldast
væri að meginreglan væri sú að öll mál
væru útkljáð á fyrsta og öðru dómstigi,
Ein af hinum skemmti legu teikningum Gunn laugs SE Briem sem prýða kver Jóns Steinars .
Text inn sem fylgir þessari mynd er svohljóðandi: „Kór dóm stóll.“ Dómarar hafa til hneig ingu til
að leita skjóls hver af öðrum og koma sér þannig fyrir undir sameiginlegri hlíf . Með þeim hætti
forðast þeir að taka persónulega ábyrgð á verkum sínum .