Þjóðmál - 01.06.2013, Blaðsíða 82
Þjóðmál SUmAR 2013 81
Hann gerir það ekki í ævisögu sinni . Hvers
vegna ekki? Það eru ekki margir eftir til þess
og þó: Kjartan Ólafsson .
Hann vísar til þess að í skjölum Stasi sé
hann talinn á vegum CIA . Það skýrir ekki
neitt . Jón Baldvin Hannibalsson segir í
grein á heimasíðu sinni, jbh .is, um bróður
sinn Arnór (sem skrifuð var til birtingar í
tímaritinu Herðubreið):
„Svavar segir sjálfur frá því að það hafi
ekki tekið hann langan tíma að komast að
hinu sanna um stöðu mála í lögregluríkinu
. . . Ég hef enga ástæðu til að rengja Svavar
um þetta . Það eina, sem vantar upp á farsæl
sögulok er það, að heimkominn settist
Svavar inn á ritstjórn Þjóðviljans og lét þá
alveg undir höfuð leggjast að trúa lesendum
sínum fyrir þessari bitru lífsreynslu .“
Sósíalistar misstu smátt og smátt völd-
in í verkalýðshreyfingunni yfir til háskóla-
mennt aðra sérfræðinga eða skrif stofumanna
á skrif stof um verkalýðs félag anna . Og verka-
lýðs hreyfingin veit ekki leng ur hver hún er
og hvert hlutverk hennar er .
Ég leit lengi svo á, að kjör Ólafs Ragnars
Grímssonar til formennsku í Alþýðu banda-
laginu hefði markað þau þáttaskil að þá
hefðu gömlu kommarnir og arftakar þeirra
í fyrsta sinn misst völdin í þessari hreyfingu .
Sennilega er það of einföld söguskýring .
Kjör Ragnars Arnalds til formennsku
í Alþýðubandalaginu 1968 við formlega
stofnun þess sem stjórnmálaflokks kom ekki
til vegna þess að hann nyti virks stuðnings
allra ráðamanna Sósíalistaflokksins . Einar
Olgeirsson var því andvígur en Lúðvík
Jósepsson og aðrir áhrifamenn í þessum
röðum á þeim tíma á borð við Jónas Árnason
voru áfram um að brjóta blað með kjöri ungs
manns, sem þar að auki átti sér ekki fortíð
í Sósíalistaflokknum . Kannski má segja, að
„Arfleifðin“ hafi náð vopnum sínum á ný,
þegar Svavar var kjörinn formaður .
En hvaða sögu segir pólitísk vegferð
Svavars að öðru leyti um stjórnmálaferil
hans? Ég staldraði við frásögn hans af
umræðum um olíukaup, þegar hann var
viðskiptaráðherra af eftirfarandi ástæðum:
Á einum áratug urðu tvær meiri háttar
hækk anir á heimsmarkaðsverði á olíu á
árunum milli 1970 og 1980 . Olíu fram-
leiðsluríkin voru að hrista af sér ofur veldi
vestrænna olíufélaga og taka í sínar hendur
yfirráð yfir eigin auðlindum sem var
sjálfsagt . En á þessum tíma var olíufram-
leiðsla að hefjast úti fyrir ströndum Noregs
og í Norðursjó úti fyrir ströndum Skotlands .
Olíuverðshækkanirnar voru þungt áfall
fyrir íslenzkt þjóðarbú . Morgunblaðið fór að
hreyfa þeirri hugmynd að við keyptum olíu
frá Noregi og Bretlandi . Það hlyti að vera
ódýrara vegna þess að flutningsleiðin væri
margfalt styttri . Þessi skrif komu afar illa
við nokkra hagsmunahópa í þjóðfélaginu .
Forstjórar olíufélaganna spöruðu ekki stóru
orðin . Það er rétt hjá Svavari að einn þeirra
líkti skrifum okkar við geðveiki . Einn af
þremur talaði við okkur eins og maður . Það
Ungir hugsjónamenn koma fram á sjónarsviðið og
taka upp baráttu fyrir bættum
hag fátæka fólksins á Íslandi . . .
Hugsjónamennirnir ungu ánetjast
al þjóð legum hreyfingum sósíalista,
sem segjast berjast fyrir sömu
markmiðum og þar með var fjandinn
laus . Þeir gerast ýmist vitandi vits
eða án þess að gera sér grein fyrir því
tæki alþjóðlegra afla til að seilast til
áhrifa á Íslandi . Þeir verða eins konar
fimmta herdeild .