Þjóðmál - 01.12.2013, Blaðsíða 62

Þjóðmál VETUR 2013 61
landsmenn sífellt háðari þeim sem þeir eiga
að kjósa og geta síður gagnrýnt þá eða staðið
á rétti sínum í þessu endurúthlutunar þjóð-
félagi .
Eignarréttur manna
hindrar ekki skatttekjur
Það eru fjölmörg dæmi þess að lög-gjafinn setji reglur um hegðun, starf-
semi og eignir, án þess að vera eigandi .
Alþingi setur hjúskaparlög en þarf ekki að
verða eigandi allra hjónabanda í landinu,
ekki ennþá . Alþingi setur umferðarlög
en þarf ekki að eiga umferðina, ennþá .
Alþingi setur samningalög en þarf ekki að
eignast alla samninga í landinu, enn sem
komið er . En málin geta þróast í þá átt ef
þessi hugsunarskekkja fær að halda áfram .
Alþingi setur lög, t .d . siglingalög, vá trygg-
ingalög, lög um landbúnað, fisk veiðar,
verslun o .s .frv . Öll þessi lög skapa mikinn
hagnað fyrir einstaklinga og félög sem þau
eiga við, og fyrir aðra, en ríkið hagnast
engu að síður af auknum skatttekjum,
sem þessi verðmætaaukning skapar . Með
þjóðareignarfyrirkomu laginu er ríkið að seil-
ast til tekna á undan þeim sem auðinn skapa,
í formi leigutekna, og þrengja þannig að og
minnka sveiganleika atvinnustarfseminnar
í landinu . Ríkisvaldið hefur miklu meiri
gáfur til skattlagningar heldur en hæfileika
til eignarhalds og framleiðslu .
Fylgjendur svokallaðrar þjóðareignar á
auð lindum hafa réttlætt málflutning sinn
með því að koma þurfi böndum á fiskveiðar
lands manna . Hér er um mikla glapsýn að
ræða .
Allar reglur, skatta og aðhald, sem fisk-
veiðar þurfa, er hægt að setja innan full-
veldisréttar ríkisvaldsins, með lögum .
Ef menn gera hins vegar fiskveiðiauð lind-
ina og aðrar auðlindir að eign ríkisins eru
menn að þrengja fullveldisrétt og lög sögu
ríkisins . Möguleikar ríkisvaldsins verða
allir ósveigjanlegri og stífari og hljóta að
taka mið af reglum um ríkieignir og eðli
þeirra .
Þessi takmörkun á fullveldisrétti ríkisins í
stjórnarskrá yrði mikil afturför, svo ekki sé
meira sagt . Það er mjög undarleg þróun ef
ríkisvaldið teldi sig ekki geta nýtt fullveldis-
rétt sinn nema með því að ríkið eignaðist
sjálft það sem það á að setja reglur um . Það
er ofstjórn og ávísun á lélega stjórnun þegar
ríkið vill gera hlutina sjálft í stað þess að
skattleggja þá .
Einn tilgangurinn með eignarnámi rík-
isins á auðlindunum væri að geta talið
tekjur af þeim eignartekjur en ekki skatta .
sbr . veiðileyfagjald í stað veiðileyfaskatts .
Þá þarf ríkið ekki að lækka skatta á móti
auknum eignatekjum . Þetta sé tvennt
óskylt .
Þó að eignir landsmanna safnist á fárra
manna hendur er ekki nauðsynlegt að
þjóðnýta þær . Fullveldisréttur ríkisins býr
yfir nægum möguleikum til að dreifa slíkum
eignum aftur til fleiri .
Pólitískur hugsunarháttur og tilfinningar
í landinu um þessar mundir, minna töluvert
á viðhorfin á fjórða áratug nýliðinnar aldar .
Sláandi er í þessu samhengi að lesa
stjórnarskrá Sovétríkjanna frá 5 . desember
1936 .
Með þjóðareignar fyrir­komu laginu er ríkið að
seilast til tekna á undan þeim
sem auðinn skapa, í formi
leigutekna, og þrengja þannig
að og minnka sveiganleika
atvinnustarfseminnar í landinu .