Þjóðmál - 01.12.2013, Blaðsíða 74

Þjóðmál VETUR 2013 73
forseta Íslands vel fagnað af ráðamönnum
í Beijing og hann gerist mikill tals maður
þessa samstarfs . Þá var mikið um dýrðir
við heimsókn forsætisráðherra Kína Wen
Jiabo og 100 manna fylgdarliðs hans og
gegnumbrotssiglingar hins mikla ísbrjóts
þeirra, Xue Long, 2012 . Markmið Kínverja
var að greiða aðgang að Norðurskautsráð inu
og ljúka fríverslunarsamningi við Ís land .
Ofurrisinn Kína og örríkið Ísland, sem að
skilur hálf hnattlengd, urðu hið sér kenni-
legasta fríverslunarsvæði og Jóhönnu Sig-
urðar dóttur var veittur sá heiður að fagna
undir ritun á Tiananmen-torgi vansællar
minn ingar um mannréttindi .
Ýfingar út af yfirgangi Kínverja vegna
hinna japönsku Senkakueyja á Austur-
Kína hafi fóru hættulega vaxandi í nóv-
ember . Var tilefnið ögrandi útvíkkun kín -
verska loftvarnasvæðisins, sem nær nú
til þeirra eyja og hluta Suður-Kóreu, sem
Economist segir að sé til allrar framtíðar
stríðs ögrun („casus belli“) fyrir grannríkin .
Ekki virðist að bandaríska varaforsetanum
Biden hafi orðið ágengt í Beijing . Ágengni
Kín verja á sér aðeins fordæmi í nútíman-
um í yfir troðslu Sovétríkjanna eftir 1945 .
Hern aðar veldið Kína sýnir að í heimi
okkar árið 2013 hefur því miður ekkert
breyst, þótt landleg uppivaðsla fái á sig
nýja mynd . Deilur Kínverja kunna að leiða
til átaka og færi svo illa yrði Evrópusvæði
norður skautsins varla undanþegið árekstr-
um, hvenær og hvernig sem það gæti orðið .
Fyrir Kínverja er Ísland sagt hliðið að
norð ur skautinu með yfirráðum á stórhöfn
í Finna firði og flugvelli á Norðausturlandi
til tengingar námarekstri á Grænlandi . Ís-
lend ingar sjá ekki fremur en aðrir fyrir sér
neina yfirvofandi árásarhættu af þessari
starf semi . Hins vegar eru það augljósir
þjóðar hagsmunir að hefta það að nokkur
varan leg aðstaða kínverskra risafyrirtækja
eða annara fjárfesta með ófyrirsjáanlegri
eigin mannafls- og fjármagnsþörf, nái til
þessa lands .
Ekki verður séð að neitt jákvætt hvað
Ís land snertir verði með tilkomu hinna
ný stofn uðu samtaka, Artic Circle, undir
forystu forseta Íslands og aðila frá Alaska .
Hin mikla dagskrá risaráðstefnu í Hörpu
12 .–14 . október sl . hafði vafalaust eitthvað
að geyma fyrir alla hina 1200 þátt tak-
endur . Margt fróðlegt var á boð stól um
eins og kynning Bremenports og EFLU-
verk fræði stofu á fyrirhuguðum stór-
fram kvæmd um í Finna firði . Í þrískiptri
risahöfn er bryggjukant ur inn yfir 4 km
og er sagt að þar með væri Rotterdam
slegið við . Gert væri ráð fyrir m .a . 400
hektara geymslusvæði fyrir gáma og 70
hektara ruslahaug fyrir úr gang frá námum
á Grænlandi, sem síðar kom í ljós að yrði
geislavirkur . Það sem var merkilegt við
Á form Kínverja um aðvinna sér aðstöðu á
Íslandi er vafalaust hugsað
sem lang tímaverkefni . Þeir
hafa hins vegar talið að hefja
bæri leikinn því að Ísland
væri utan Evrópu sambandsins
og í óskilgreindu sam bandi
við Bandaríkin . . . Markmið
Kínverja var að greiða aðgang
að Norðurskautsráðinu og
ljúka fríverslunarsamningi við
Ísland . Ofurrisinn Kína og
örríkið Ísland, sem að skilur
hálf hnattlengd, urðu hið sér-
kennilegasta fríverslunarsvæði .