Þjóðmál - 01.12.2013, Blaðsíða 60

Þjóðmál - 01.12.2013, Blaðsíða 60
 Þjóðmál VETUR 2013 59 notkunnar í lögum eða stjórnarskrá þar sem þjóð getur hvorki haft eignarréttindi í lagalegum skilningi, né átt eignir í rökréttri merkingu . Vanda skal orð Orð í stjórnarskrá eru dýr . Þau verður að velja af djúpri ígrundun og vand- aðri hugsun . Sé það ekki gert, getur óljóst orðalag skapað réttaróvissu með ófyrir- sjánlegum afleiðingum . Orð verða að vera skýr . Upphaflega var orðið „þjóðareign“ notað til að komast hjá óvinsælum orðum á borð við ríkiseign, þjóðnýting og opinber eign . Þjóðareignarhugtakið blekkir almenning og telur honum trú um að hann eignist eitthvað, sem ríkið eigi þá ekki . Þetta var andvana fætt því að frá upphafi var hugsun- in sú að ríkissjóður fengi allar tekjur af „þjóðareigninni“ en ekki umræddur eigandi „þjóðin“ . Meint eign, sem einhver annar fær allar tekjurnar af, er engin eign . Þetta liti skár út ef stofnaður hefði verið sjóður, sem allar tekjurnar rynnu í, og síðan væri úthlutað úr honum beint til eigendanna, kjósenda, hvers um sig persónulega . Það hefur hins vegar aldrei staðið til að standa þannig að verki þar sem markmiðið hefur ávallt verið að færa fjármagn til ríkisins með einhliða hætti og láta svo stjórnmálamönnum það eftir að úthluta því eftir pólitískum vindum á hverjum tíma . Talsmenn „þjóðareignar“ gáfust upp á að verja það að þjóðareign væri annað en ríkiseign og skilgreindu þjóðareign sem „ríkis eign sem hvorki má selja né veðsetja“ . Þar með voru þeir búnir að viðurkenna að „þjóðareign“ væri meiri ríkiseign en allar aðrar ríkiseignir, því þessi ríkiseign væri að eilífu óafturkræf og gæti aldrei ratað til landsmanna aftur . Auk þess átti að festa þessa skilyrðislausu og afdráttarlausu ríkiseign í stjórnarskrá Íslands . Hver er tilgangurinn? Með tillögum stjórnlagaráðs fylgdu skýringar um ýmis ákvæði stjórnar- skrárfrumvarpsins, m .a . þess sem laut að þjóðareign í 34 . gr . Í þessum skýringum er engin tilraun gerð til að rökstyðja hvers vegna binda eigi þjóðareign á auðlindum í stjórnarskrá . Helsta réttlætingin er sú að margar árangurslausar tillögur hafi verið gerðar í þessa veru s .l . 50 ár . Einnig eru nefnd nokkur einangruð dæmi þar sem ákveðnir hlutir eru nefndir þjóðareign í lögum . Það er reynt að sannfæra menn um að þetta sé hægt með því að benda á upphugsað fordæmi t .d . í lögum um þjóðgarðinn á Þingvöllum . Þá er vitnað í skoðanir ýmissa stjórnmálamanna, eins og þær komi málinu eitthvað við . Ekkert af þessu segir í raun hvers vegna berja eigi slíkt ákvæði inn í stjórnarskrána . Hvað sé fengið með því . Ýmsir telja það rök í málinu að mikill meiri hluti þjóðrinnar sé hlynntur svona stjórnarskrárákvæði . Jafnvel þótt svo væri segir það ekkert um tilganginn eða hvað gott kæmi út úr þessu ákvæðinu eða hvaða afleiðingar það hefði . Þó er ekki alveg rétt að ekkert sé minnst á tilgang ákvæðisins um „auðlindir landsins í þjóðareign“ .Ein aðalröksemdin er sögð sú að Orð í stjórnarskrá eru dýr . Þau verður að velja af djúpri ígrundun og vand- aðri hugsun . Sé það ekki gert, getur óljóst orðalag skapað réttaróvissu með ófyrir sjánlegum afleiðingum .
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97

x

Þjóðmál

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðmál
https://timarit.is/publication/1175

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.