Þjóðmál - 01.12.2013, Síða 75

74 Þjóðmál VETUR 2013
þetta tal um Finna fjörð var að það var eins
og sjálfgefið að málið væri ákveðið og að af
þessu yrði næstu ár . Um það hafa margir
hinar sterkustu efasemdir enda augljóst
að þetta væri vegna hagsmuna kínversku
risafélaganna COSCO og CNOOC . Nú
hefur The Second Annual Arctic Assembly
verið boðað til fundar 5 .–7 . september
2014 í Reykjavík og þar næst í Alaska
2015
(iv) Lokaorð
Ætlunin með þessum skrifum er ekki að leggja til ráð um hvernig stefna
beri í utanríkismálum í náinni bráð . Hins
vegar kalla þau mál á endurskoðun og nýja
stefnumótun . Á næstu misserum verður
vafalaust meiri háttar breyting á til högun
vestrænnar samvinnu vegna stöðu Banda-
ríkjanna . Íslendingum er tamt að líta til sam-
skipta þeirra við okkur sem eitt mál, aðskilið
frá öðrum . Þannig heyrist að Donald Rums-
feld, þáverandi varnarmálaráðherra Banda-
ríkjanna, hafi haft horn í síðu Íslendinga
frá þeim tíma er hann var fastafulltrúi í
NATO vegna fyrirkomulags verktökunnar
í Keflavík . En í ljós kemur, að fyrir banda-
rískum stjórnvöldum hefur vakið að láta
gott heita með hernaðarlega viðveru á
norður slóðum og láta Norðurskautsráðið
um þau mál . Hafa viðhorf okkar þar engin
áhrif? Eigum við ekki að horfast í augu við
þá staðreynd að ríkisstjórnin, sem tók við
2009, var áhugalaus um þau mál og lagði
Varn ar málastofnun niður?
Annað mál og miklu stærra en þetta, eru
áhrif ófara hernaðaraðgerða Bandaríkjanna
í Austurlöndum fjær á stjórnmálalífið og
almenningsálitið, svo sem það endur-
spegl ast í þinginu í Washington . Margir
Bandaríkjamenn vilja hverfa frá ráðandi
hlutverki, að ekki sé talað um hernaðar-
íhlutun, í deilumálum eins og nýverið
varðandi Sýrland . Bandaríkjamenn tóku
ekki þátt í loftárásum í Líbýu . Það gerðu
Evrópulönd, þeirra á meðal Svíar . Hið gamla
og nána samband Íslands og Bandaríkjanna
er horfið en þótt hér verði aldrei aftur
herstöð á þeirra vegum, má að sjálfsögðu
treysta á öryggisráðstafanir . Við væntum
þess að frumkvæði okkar í þeim efnum yrði
vel tekið, enda lægi það fyrir að hugur fylgdi
máli hjá Íslendingum .
Varðandi Evrópusambandið og Ísland
hefur allt verið sag sem segja þarf hér að
framan . Eitt atriði enn er þó mjög þýð-
ingar mikið . Diplómatísk tengsl og alþjóða-
samn ingar á vegum ríkisstjórna eru rekin
af utan ríkisþjónustum í kyrrþey . Um það
kunna stjórnvöld að vilja koma fram sínu
pólitíska mati á meðan ferlið stendur . Slík ar
yfirlýsingar eru vandmeðfarnar og sér stak-
lega ef þar við bætast ummæli við höfð í hita
dagsins á þjóðþingum . Þegar um er að ræða
þýðingarmestu samninga sem slíkur aðili
sem Evrópusambandið yfirleitt gerir, þ .e .
aðild nýrra ríkja, er allt slíkt efni frásagna
sem viðkomandi sendiráð senda tafarlaust
til höfuð borga . Þá verður öðrum að vera
skiljan legt hvaða stjórnvald ræður ferð .
Fram ganga forseta Íslands í seinni tíð hefur
valdið ruglingi erlendis hvað þetta snertir .
Það á vænt an lega við um sambandið við
Kína .
Ætlunin með þessum skrifum er ekki að leggja
til ráð um hvernig stefna beri
í utanríkismálum í náinni
bráð . Hins vegar kalla þau
mál á endurskoðun og nýja
stefnumótun .