Gerðir kirkjuþings - 01.01.2014, Side 10

10 11
eigum við að hafa hugrekki og vilja til að bæta þar enn frekar og og breyta. Ég fjallaði
stuttlega um það á kirkjuþinginu í fyrra að ég teldi rétt að breyta fyrirkomulaginu er
varðaði gjaldskrá fyrir aukaverk presta, svo dæmi sé tekið, enda tel ég að ráðherra eigi ekki
að ákveða slíka gjaldskrá heldur kirkjan sjálf. Nú er unnið að þessu innan ráðuneytisins í
samstarfi við stjórn Prestafélag Íslands og ég vonast til að geta nú í vetur lagt fram frumvarp
þar sem núgildandi lög eru komin til ára sinna, en þau eru frá árinu 1931, verði afnumin
og verkefnið falið kirkjuþingi. Ég mun einnig nú í vetur flytja frumvarp til breytinga á
lögum um stöðu, stjórn og starfshætti þjóðkirkjunnar; þetta kemur til að beiðni kirkjuráðs
og með vísan til samþykkta síðasta kirkjuþings líkt og þið þekkið. En eins og forsetinn
ykkar kom inn á áðan þá hefur endurskoðun þeirra laga staðið yfir í nokkurn tíma á
ykkar vettvangi en ekki hlotið endanlega afgreiðslu, enda heildarendurskoðun þessa máls
umfangsmikil og stefnumarkandi. Ég geri fastlega ráð fyrir að sú vinna haldi áfram en með
fumvarpi þessu og því sem þar kemur fram, eru hins vegar lagðar til ákveðnar breytingar
á lögunum sem miða að því að veita kirkjuþingi auknar heimildir til að setja starfsreglur
um ýmis atriði í stjórnskipan kirkjunnar sem áður hafa verið bundin í lög svo og að auka
fjárstjórnunarvald þess en það er eitthvað sem talið hefur verið afar mikilvægt. Ég vona
að af framlagningu þess geti orðið innan fárra vikna og um það takist ágæt sátt á hinu háa
Alþingi.
En ágætu þingfulltrúar. Á síðustu misserum hafa átt sér stað ýmis samskipti milli
ráðuneytisins sem ég fer fyrir, milli ríkisvaldsins almennt og þjóðkirkjunnar varðandi
greiningu á fjárhagslegri stöðu kirkjunnar. Ég veit að ég þarf ekki að rifja það upp í þennan
hóp og það þekkjum við öll að mikil hagræðing hefur átt sér stað á umliðnum árum í
öllum opinberum rekstri og þar hefur kirkjan síst verið undanskilin. Kirkjunnar menn
og konur hafa komið sjónarmiðum áleiðis hvað þetta varðar og líkt og nefnt var hér á
undan hefur sú umræða auðvitað verið lifandi meðal ríkisvaldsins og á hinu háa Alþingi
í mörg misseri. Þess ber þó að geta að þrátt fyrir að, því miður, sé ekki kominn sá tími
að við í íslensku samfélagi getum farið að halla okkur aftur og sagt: Nú er skipið á góðri
siglingu og við þurfum ekki að huga að því viðstöðulaust hvernig við vinnum betur úr því
takmarkaða fjármagni sem við höfum. Það er enn þá þannig og verður þannig áfram um
eitthvert skeið, í nokkuð þrengri mynd en við sáum kannski á árunum fyrir bankahrunið,
en engu að síður er það eilífðarverkefni að taka á slíku verkefni með sanngirni. Og það
er það sem við höfum viljað reyna að gera. Við erum þess vegna, ríkisvaldið, og ég efast
ekki um að það á við alla sem á hinu háa Alþingi sitja að við erum þakklát þjóðkirkjunni
fyrir að taka vel í þá útréttu hönd að fara saman í gegnum þetta verkefni og vinna að því
sameiginlega hvernig á því hefur verið haldið. Það er hins vegar alveg ljóst að þær ríku
og umfram aðhaldskröfur sem gerðar voru, sérstaklega varðandi sóknargjöldin; um það
hefur ekki verið fullkomin sátt. Og þess vegna hefur ríkisvaldið verið sammála um að það
sé tími kominn til að leiðrétta það og vinna þannig að því að sanngirni og réttlæti sé höfð
að leiðarljósi. Þess vegna höfum við verið að vinna að því undanfarið að fara yfir þau mál.
Það á ekki einungis við um sóknargjöldin heldur einnig kirkjujarðasamkomulagið, sem
hefur lækkað með viðaukasamkomulagi undanfarin ár á hverju einasta ári, þannig að það