Gerðir kirkjuþings - 01.01.2014, Blaðsíða 11
11
verður ekki hjá því komist fyrir ríkisvaldið og þjóðkirkjuna að hefja viðræður um þau
mál til lengri tíma og tryggja það að við séum sammála um megin þættina þar. Sú vinna
verður sett í gang á næstu vikum með aðkomu innanríkisráðuneytisins, fjármála- og
efnahagsráðuneytisins og þjóðkirkjunnar og við munum fara yfir það og ég hef þegar átt
góð samtöl við biskup um þau mál. Ég sé fyrir mér að út úr þeirri vinnu komi sameiginleg
áætlun hvernig við snúum þeirri þróun við sem við þekkjum öll að hafi verið hamlandi.
Við erum hins vegar, sem betur fer, lengra komin hvað sóknargjöldin varðar; og nú ætla
ég ekki að fara í umræðuna sem hér var um einstaka þætti er varða fjárlagafrumvarpið eða
um það hvernig haldið er á einstaka liðum þess, fjárlagafumvarpið er eins og menn þekkja
í meðförum Alþingis þessa stundina, í meðförum þingmanna, og við sjáum hvernig þeir
vinna úr þeim málum enda er þeirra rödd endanleg í því máli. En mín afstaða hefur verið
skýr í því, ég tilkynnti ykkur hér á kirkjuþingi fyrir ári síðan að ég myndi óska eftir því að
Sigríður Anna Þórðardóttir fv. ráðherra myndi leiða starfshóp til að fjalla um fjárhagsleg
samskipti ríkis og kirkju, sá starfshópur skilaði til mín greinargerð í sumarbyrjun sem við
höfum verið að vinna með síðan, og viljum standa við og vinna með. Ég hef þegar kynnt
þá niðurstöðu í ríkisstjórn og um hana er góð sátt. Ég vil stikla á stórum þáttum í þeim
niðurstöðum því að öllum sem þekkja að einhverju leyti til starfsemi þjóðkirkjunnar er
kunnugt um þær afleiðingar sem niðurskurðurinn hefur haft á safnaðarstarf og almenna
starfsemi kirkjunnar um allt land en megin verkefni umrædds starfshóps var jú að gera
grein fyrir þeim skerðingum, finna út nákvæmlega hvernig þær hefðu verið og koma með
lausnir til þess að leysa þann ágreining. Fram kom í þeirri vinnu að uppsöfnuð skerðing
fjárframlaga sem byggja á innheimtu sóknargjalda til þjóðkirkjunnar og til annarra trúfélaga
árin 2009-2014; skerðingin þá umfram breytingu fjárveitinga til stofnana sem heyra undir
innanríkisráðuneytið nemur 4,1 milljarði á þessum tíma, og það er umframskerðing frá
því sem aðrar stofnanir fengu. Það er því ljóst að undanfarin ár var gengið hart fram
gagnvart almennri starfsemi sókna í landinu og það er töluvert átak að koma því á þann
stað sem allir geta verið nokkuð sáttir við. En starfshópurinn lagði sig fram um það og lagði
til að þjóðkirkjan og ráðuneytið myndu semja um hækkun sóknargjalda í áföngum næstu
árin. Nefndin lagði einnig til að eigi síðar en árið 2016 yrði samið um að draga að fullu til
baka á tilteknum tíma þá skerðingu á sóknargjöldum til að ákvæði laga um sóknargjöld
komi að fullu til framkvæmda á ný. Og með þessar tillögur hefur innanríkisráðuneytið
og ríkisvaldið unnið frá því í haust, fjárlagafrumvarpið endurspeglar þá ákvörðun að
ganga til þess verks í áföngum og miðar okkar áætlun við að þessum árangri verði náð á
fjórum árum. Drög að samkomulagi þess efnis liggja fyrir og ég vonast til að okkur takist
að undirrita það samkomulag áður en langt um líður, en eins og ég sagði áður, hefur
málið þegar verið kynnt í ríkisstjórn og fengið góðar undirtektir. Síðan er það önnur hlið
á sama peningi hvernig Alþingi vinnur nákvæmlega úr því með umræddar verðbætur á
sóknargjöldin almennt.
Kæru þingfulltrúar, líkt og ég nefndi í upphafi og líkt og nefnt var hér af forseta þingsins
þá hafa undanfarin ár, og engin hefur farið varhluta af því, hvorki kirkjan, aðrar stofnanir,
né almenningur í okkar góða samfélagi, síðustu ár hafa verið stormasöm. Þau hafa verið