Félagsbréf - 01.06.1963, Blaðsíða 42

lýsir því af miklum næmleik og feg-
urð hvernig fyrsta ástin kviknar í
brjósti unga mannsins og stúlkunnar,
dafnar og þróast og deyr áður en var-
ir eins og snemmsprottið blóm í vor-
hreti. Ógleymanleg er lýsingin á jarð-
arför móðurinnar, sú lýsing er bráð-
snjöll og gerð af djúpri tilfinningu,
þar nýtur kímni Stefáns sín best og
fyrir bragðið verður alvaran átakan-
leg.
Og nú dregur að lokum fyrstu bók-
ar, faðirinn bregður búi, yngri sonur-
inn er farinn að heiman og lætur að
sér kveða, þessi hugljúfa veröld leys-
ist upp og líður undir lok, því hugljúf
var hún þrátt fyrir sárindi og sorgir,
harma og ósigur. Snorri Pétursson tek-
ur sér fari með Munda á Vatni, fer
suður, ákveðinn í að ryðja sér braut
frama og frægðar. Það er með tals-
verðum söknuði sem við ljúkuin fyrstu
bókinni, en jafnframt eftirvæntingu.
V.
En lesandinn verður fljótlega fyrir
vonbrigðum. Það er engu líkara en
skáldskapurinn hafi orðið eftir í sveit-
inni, nú tekur við skýrsla, að vísu
greinargóð og haglega samin, um það
hvernig Snorra Péturssyni reiðir af
úti i hinum stóra heimi. Stemningin er
horfin úr verkinu og verður ekki end-
urvakin, sögusviðið ekki nema svipur
hjá þeirri sjón sem áður var.
í þessu tilefni er vert að veita því
athygli hve sviðskynið bregst höf-
undi um það leyti sem sagan flyst úr
sveit í borg. Við skynjum ekki borgina,
stræti hennar, torg, hús, andrúmsloft
38 FÉLAGSBRÉF
á sama hátt og við kynnumst sveitinni
í fyrstu bókinni. Og raunar skynjar
höfundur aðeins þá þætti borgarinnar
sem hún á sameiginlega með sveitinni:
skýjafar, fjallahringinn umhverfis,
húsakynni sums fólks.
Snorri kemur til Reykjavíkur upp-
fullur af stórum draumum í kollinum
og meðmælabréf frá séra Gísla á Stað
í vasanum. Hann hefur í hyggju að
gerast blaðamaður við stjórnmálablað
Jósafats kaupmanns, Þjóðina, og vænt-
ir sér mikils af þeim manni. En hann
verður þó fyrst um sinn að stunda al-
genga verkamannavinnu hjá Magnúsi
Hallgrímssyni stórkaupmanni, leigir
sér herbergi á Baldursgötu og hefur
sig lítt í frammi, safnar peningum í
kistu, les það sem hann telur að sér
niuni að gagni koma.
Um þetta leyti eru krepputímar og
atvinnuleysisár á íslandi, viðsjár í
þjóðmálum, blikur á lofti í alþjóða-
málum. Snorra er þó mést í mun að
komast áfram í heiminum en hefst
lítið að, hann er enn knúinn óvildinni
til bróður síns þótt hann sé orðinn
fulltíða maður, miðar við það eitt
að verða honum fremri. Hann kynnist
ýmsu fólki í höfuðstaðnum, kaupmönn-
um, listamönnum, iðnaðarmönnum,
skáldkonum, stjórnmálamönnum, kven-
skörungum, pabbadrengjum og stofu-
kommúnistum og síðast en ekki síst
flykkist til hans kvenfólk af öllu tæi,
því nú er maðurinn orðinn segul-
magnað kvennagull. Hann missir at-
vinnuna og gengur atvinnulaus langa
hríð, skrifar greinar fyrir skrifborðs-
skúffuna, ranglar um götur og skoð-
ar lífið, borðar á matsölu án. þess að