Morgunblaðið - 25.02.2016, Blaðsíða 18
18 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 25. FEBRÚAR 2016
Austurvegur 69 - 800 Selfoss Lónsbakki - 601 Akureyri Sólvangi 5 - 700 Egilsstaðir Sími 480 0400 jotunn@jotunn.is www.jotunn.is
SnowMaster® 724 ZXR CE Power Curve® 1800
sá „rafmagnaði“
Vél: 212 cc Toro
fjórgengis 7 hö
Eldsneytistankur: 2,2 l
Vinnslubreidd: 61 cm
Afkastageta á klst:68 tonn*
Gírar: Stiglaus 0-5,6 km áfram
Ljós: Nei
Startari:Handtrektur
Blásturslengd: 12 m* 200°
Þyngd: 53 kg
Mótor: 15 amper, 230v
Eldsneytistankur: Á ekki við
Vinnslubreidd: 46 cm
Afkastageta á klst:19 tonn*
Gírar: Á ekki við
Startari:Á ekki við
Ljós: Nei
Blásturslengd: 7 m.* 180°
Þyngd: 11,3 kg.
Verð kr
m. vsk
189.500
Verð kr
m. vsk
59.900
Vnr: 38302
Vnr: 38710
RAFMAGNS!
10%AFSLÁTTURÁ RAFMAGNS-BLÁSARA
Traustur kostur.
Rafmagn fór af Sauðárkróki og ná-
grenni um klukkan hálfeitt síðastlið-
inn þriðjudag vegna útleysingar á
rofa Landsnets í Varmahlíð og varði
rafmagnsleysið í um sex klukkutíma.
Þegar Morgunblaðið náði tali af
Steingrími Jónssyni, deildarstjóra
netrekstrardeildar RARIK, í gær-
dag var enn ekki ljóst hver raun-
veruleg orsök þessarar truflunar
var. „Það er verið að skoða þetta og
við erum nú að undirbúa mælingar,“
segir hann og vísar í máli sínu til
þeirra athuguna og mælinga sem til
stóð að gera á búnaði í nótt.
„Við vildum mæla þetta strax í
kjölfar bilunarinnar en menn vildu
t.a.m. ná upp afli á frystigeymslum
áður en við færum í aðgerðir sem
leitt gætu til straumleysis aftur.“
Spurður hvort þeir hafi lent í við-
líka veseni með rafmagn kveður
Steingrímur já við. „Svipuð staða
kom upp á Sauðárkróki í ágúst 2014
en þetta er óvenju umfangsmikið.“
Þegar upp komst um umfang bil-
unarinnar var hafist handa við gang-
setningu dísilvaraafls í bænum, fær-
anlegar varavélar fluttar á staðinn
og varaspennir, sem staðsettur er á
Akureyri, sendur af stað. Það var þó
ekki fyrr en um klukkan 18 sem búið
var að koma á rafmagni alls staðar.
Kemur sér mjög illa
Ljóst má vera að nokkurt ónæði
hlaust af rafmagnsleysinu og segir
Magnús Freyr Jónsson, forstöðu-
maður Mjólkursamlags KS, þá hafa
orðið fyrir tjóni vegna þessa. „Það
kemur sér mjög illa fyrir okkur að
missa rafmagn enda getum við ekki
framleitt neitt á meðan auk þess
sem vörur skemmast. Ef þetta er
langvarandi þá getur tjónið hlaupið
á milljónum króna.“ khj@mbl.is
Mælingar stóðu yfir í nótt
vegna rafmagnsbilunar
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Sauðárkrókur Íbúar og fyrirtæki
voru án rafmagns í um sex klst.
Tjón varð og
framleiðslan stopp
Laufey Rún Ketilsdóttir
laufey@mbl.is
„Þegar mig hefur langað að ræða
þetta hef ég fundið þennan ótta, sem
ég kannast við úr ofbeldissambandi,
að geta ekki talað um það sem mér
liggur á hjarta af ótta við að afleiðing-
arnar verði hreint út sagt hræðileg-
ar,“ segir Helgi Hrafn Gunnarsson,
þingmaður Pírata, á spjallsvæði
flokksins á Facebook en hann birti
þar yfirlýsingu í kjölfar deilna sem
hafa brotist út á meðal flokksmanna
undanfarna daga.
Birgitta Jónsdóttir, þingmaður Pí-
rata, og Erna Ýr Öldudóttir, formað-
ur framkvæmdaráðs Pírata, hafa tek-
ist á um meinta valdatilburði Birgittu
inni á spjallsvæðinu. Flokksmenn og
aðrir hafa lagt sitt á vogarskálarnar í
umræðunni á spjallsvæðinu og þar
virðast menn ekki sjá málið með
sömu augum.
Í samtölum við flokksmenn var
þeirri skoðun lýst að Erna Ýr hefði
riðið á vaðið með umræðu sem hvílt
hefði á mörgum í langan tíma. Gras-
rót flokksins, sem síður tjái sig á
spjallsvæðinu, hafi áhyggjur af hegð-
un Birgittu þegar kemur að sókn
hennar í völd innan flokksins.
„Bitur reiði“ kraumaði
Í gærdag birti Birgitta opið bréf til
Pírata. „Það er mér ljúft og skylt að
biðja opinberlega afsökunar á því ef
ég hef sært einhvern. Það var ekki
ætlun mín en ég veit að ég get stund-
um verið hvatvís og þver,“ segir hún í
bréfinu en afsökun hennar er aðal-
lega beint að Ólafi Evert Úlfssyni, fé-
lagsmanni í Pírötum, sem sætt hafi
árásum af hennar hálfu vegna þess
ótta að frjálshyggjumenn hygðu á yf-
irtöku í flokknum.
Þetta staðfestir Helgi Hrafn í yfir-
lýsingu sinni þar sem hann segir op-
inber ummæli hennar í garð Ólafs
hafa verið sett fram í „gríðarlegum
aðstöðumun“ og síðan hafi kraumað
„bitur reiði“ innra með honum yfir
framkomu hennar.
Birgitta tók einnig fram í bréfi sínu
að komið væri í ljós að ætlun Ólafs
hefði ekki verið að taka yfir flokkinn.
Bauð hún hann í kjölfarið velkominn í
Pírata en þar mættu allir vera „svo
framarlega sem þeir aðhylltust
grunnstefnu og þær stefnur sem Pí-
ratar hafa þegar lýst fyrir sem kosn-
ingabærum stefnumálum.“
Þá lýsti Birgitta því yfir á dög-
unum að hún hygði á framboð fyrir
Pírata í næstu kosningum til höfuðs
frjálshyggjumönnum sem hygðust
taka yfir flokkinn. Ekki náðist í Birg-
ittu við vinnslu fréttarinnar í gær.
„Við höfum helling af valdi“
„Það er eitt að tala efnislega um
ólík pólitísk sjónarmið, annað er að
takast á um persónuleg ágreinings-
mál,“ sagði Birgitta ennfremur í bréfi
sínu og vísar til opinberrar umræðu.
Píratar í öðrum heimshornum hafi
orðið fyrir sambærilegum áskor-
unum í meðbyr og þar hafi mistekist
að finna lausnir. „Þar var ákveðið að
takast á um allt á milli himins og jarð-
ar fyrir opnum tjöldum og það endaði
með algeru hruni á trausti.“
Helgi Hrafn telur hins vegar að
tala þurfi um vandmál í heyranda
hljóði „Það verður ekki annað sagt að
það séu undirliggjandi vandamál í
okkar hreyfingu sem verður að tala
um opinskátt og upphátt.“
Tilraun Pírata að vera án for-
manns hafi jafnframt verið tilraun til
valdeflingar hins almenna fé-
lagsmanns en sú tilraun hafi mistek-
ist. „Við getum ekki látið eins og við
séum valdalaus því við erum það
ekki, við höfum helling af valdi og það
er eins gott að það séu til skýrir
formlegir ferlar til þess að hafa hemil
á því, því að annars fer eins og nú hef-
ur farið.“
Vill ekki takast
á fyrir opnum
tjöldum
Birgitta birtir opið bréf til Pírata
Helgi Hrafn brýst undan óttanum
Morgunblaðið/Styrmir Kári
Píratar Birgitta Jónsdóttir flytur
ræðu í þingsölum Alþingis.
Benedikt Bóas
benedikt@mbl.is
„Reynslan hefur kennt okkur að við
þurfum að varpa ljósi á peningahlið-
ina og beinharðar mælingar því póli-
tíkin leggur alltof sjaldan við hlustir
þegar við tölum
um vanlíðan og
lífsgæði,“ segir
Anna Gunnhildur
Ólafsdóttir, fram-
kvæmdastjóri
Geðhjálpar, en
Ríkisendurskoðun
birti á þriðjudag
harðorða skýrslu
þar sem fjallað er
um geðheilbrigð-
isþjónustu við
börn og unglinga. Kristján Þór Júl-
íusson, heilbrigðisráðherra, hefur
ekki viljað tjá sig um skýrsluna þrátt
fyrir gefin loforð um slíkt.
Skýrslan fer hörðum orðum um
stjórnsýsluna og segir m.a. að stjórn-
völd hafi aldrei lagt fram sérstaka
stefnu um geðheilbrigðisþjónustu við
börn og unglinga, samskipti félags-
og heilbrigðisþjónustunnar séu víða
stirð og ekki sé búið að undirrita
samning Sameinuðu þjóðanna um
réttindi fatlaðs fólks, svo fátt eitt sé
nefnt. Geðsjúkdómar og geðraskanir
eru meðal algengustu sjúkdóma hér á
landi. Samkvæmt tölum Trygginga-
stofnunar voru geðraskanir helsta or-
sök örorku árið 2013 meðal einstak-
linga á aldrinum 18-67 ára.
80% barna og unglinga leita
ekki út fyrir grunnþjónustu
Um 718 börn biðu eftir sér- og ítar-
þjónustu vegna geðheilsuvanda undir
árslok 2015. Skýrslan bendir á að
samkvæmt erlendum rannsóknum sé
talið að allt að 80% barna og unglinga
þurfi aldrei að leita út fyrir grunn-
þjónustuna. Anna segir Geðhjálp hafa
mælt með samtalsmeðferð sem gefið
hafi góða raun.
„Í byrjun febrúar kom hingað til
lands prófessorinn David M. Clark
frá Bretlandi, sem hefur verið að
vinna fyrir þrjár þarlendar ríkis-
stjórnir. Samtalsmeðferð er þar verk-
efni sem er beitt gegn þunglyndi og
kvíða.
Það sýnir sig að ef við miðum við að
meðferðin, sem er ókeypis, kosti 100
krónur þá er ávinningur samfélagsins
um 200 krónur. Það er dýrt að bíða og
það kemur niður á börnum og ung-
lingum bæði til skemmri og lengri
tíma. Sjúkdómurinn verður flóknari
og dýrari í meðhöndlun,“ segir Anna.
Morgunblaðið/Kristinn
Skammdegi Geðsjúkdómar og geðraskanir eru meðal algengustu sjúkdóma hér á landi.
Dýrt fyrir samfélagið
að gera ekki neitt
Aldrei verið lögð fram stefna um geðheilbrigðisþjónustu
Anna Gunnhildur
Ólafsdóttir
2,7
milljarðar úr ríkissjóði að meðaltali á
árunum 2010-14 til geðheilbrigð-
ismála barna og unglinga.
458
milljónir voru heildarkostnaður
Sjúkratrygginga Íslands 2014
vegna geð- og taugalyfjanotkunar
sjúkratryggðra að tvítugu.
75
milljónum er gert ráð fyrir í
aðgerðum vegna barna með
ADHD í fjárlögum 2016.
ÝMIS KOSTNAÐUR
»