Jólakver - 01.12.1924, Síða 27

25
urlöndum. Hafa menn þá haldið jólaveislur til þess
að fagna sól og sigri ljóssins yfir myrkrinu.
Eftir fornum sögnum hafa jól oftast byrjað um
vetrarsólhvörf og staðið ýmist í 8, 10 eða 20 daga.
Gleðskapur var oft mikill og sennilega í meira lagi
hávaðasamt, Jólin voru líka stærsta hátíð ársins.
Þá voru drykkjur miklar og kjötát, goðin blótuð,
drukkin full þeirra, strengd heit og alls konar fagn-
aður í algleymingi.
Einhver gleggsta lýsingin á slíkum blótveislum er
í Hákonar sögu góða hjá Snorra. Þar segir svo:
„Þat var forn siðr, þá er blót skyldi vera, at all-
ir bændr skyldu þar koma, sem hof var, ok flytja
þannug föng sín, þau er þeir skyldu hafa, meðan
veizlan stóð. At veizlu þeirri skyldu allir menn öl
eiga; þar var ok drepinn alls konar smali ok svá
hross, en blóð þat alt, er þar kom af, þá var þat
kallat hlaut, ok hlautbollar þat, er blóð þat stóð í,
og hlautteinar, þat var svá gjört sem stöklar, með
því skyldi rjóða stallana öllu saman, ok svá veggi
hofsins útan ok innan, ok svá stökkva á mennina,
en slátr skyldi sjóða til mannfagnaðar; eldar skyldu
vera á miðju gólfi í hofinu ok þar katlar yfir; skyldi
full um eld bera, en sá er gerði veizluna ok höfð-
ingi var, þá skyldi hann signa fullit ok allan blót-
matinn, skyldi fyrst Óðins full — skyldi þat drekka
til sigrs konungi sínum — en síðan Njarðar full ok
Ereys full til árs ok friðar. Þá var mörgum mönn-
um títt at drekka þar næst Braga full, menn drukku
ok full frænda sinna, þeirra er heygðir höfðu verit,
ok vóru þat minni köllutu.
Slíkar jólaveislur hafa tíðkast í Noregi um það