Morgunblaðið - Sunnudagur - 18.09.2016, Blaðsíða 34
Hversu mörg 550 íbúa þorp í heim-
inum ætli búi að alþjóðaflugvelli, þar
sem risavélar á borð við Airbus og
Boeing 757 lenda án minnstu vand-
ræða? Sé Kangerlussuaq ekki það
eina er það örugglega eitt af sára-
fáum.
Lengd flugbrautarinnar er 2,8 km
sem þýðir að hún er sú lengsta á Græn-
landi, á undan Narsarsuaq, og fyrir vikið
er Kangerlussuaq þungamiðjan í öllum
flugsamgöngum á Grænlandi. Fæstir
sem koma þangað eða fara þaðan eru í
reynd að heimsækja Kangerlussuaq,
heldur á leið eitthvað allt annað, innan-
lands eða utan.
Völlurinn er inni í landi sem þýðir að
síður þarf að hafa áhyggjur af þoku og
vindum.
Mikill erill er í flugstöðinni á degi hverj-
um, sér í lagi yfir sumartímann, og marg-
ar flugferðir á áætlun, til og frá vellinum.
Mun fleiri fara líklega þar í gegn daglega
en eru á ferli í þorpinu sjálfu.
Hótel Kangerlussuaq er samtengt flug-
stöðinni og þar er rými fyrir sjötíu gesti,
sem kemur sér vel fyrir þá sem þurfa að
millilenda á vellinum.
Þungamiðja í flugsamgöngum
Ferðalangar stíga út úr Þórunni Hyrnu,
Bombardier Q400-vél Flugfélags Ís-
lands, á flugvellinum í Kangerlussuaq.
FERÐALÖG Flugfélag Íslands býður nú upp á flug til fimm áfanga-staða á Grænlandi; Ilulissat, Kangerlussuaq, Nuuk,
Narsarsuaq og Kulusuk.
Fimm áfangastaðir
34 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 18.9. 2016
Kangerlussuaq er óvenjulegt þorp ágrænlenskan mælikvarða. Á því er eðli-leg skýring; til byggðar þar var stofnað
af bandaríska hernum í heimsstyrjöldinni síð-
ari. Eftir að Danmörk féll í hendur nasistum
þótti Bandaríkjamönnum brýnt að tryggja ör-
yggi Grænlands vegna hernaðarlegs mikilvægis
landsins. Kangerlussuaq-fjörður, eða Stóri-
fjörður á íslensku, var einn af stöðunum sem
urðu fyrir valinu fyrir þær sakir að þar er
gjarnan bjart og stillt og skilyrði til flugs af
þeim sökum hagfelld.
Danir tóku tímabundið við stjórn Kangerlus-
suaq árið 1950 en bandaríski herinn sneri aftur
ári síðar; þótti mikilvægt að hafa þar aðsetur
meðan spennan stigmagnaðist í Kalda stríðinu.
Allur er varinn góður. Eftir fall járntjaldsins
dró hratt úr þeirri þörf og haustið 1992 kvaddi
Kaninn með kurt og pí.
Eftir standa þó minjarnar; ekki bara gríð-
arstór flugvöllurinn, heldur líka hermannaskál-
arnir sem breytt hefur verið í skóla, hótel og þar
fram eftir götunum. Fyrir vikið minnir Kanger-
lussuaq meira á herstöð en dæmigert græn-
lenskt þorp.
Íbúar Kangerlussuaq voru á fimmta hundrað
síðustu árin áður en herinn hvarf á braut en við
þau tímamót fækkaði þeim verulega; niður fyrir
þrjú hundruð. Undanfarna tvo áratugi hefur
íbúum þó fjölgað jafnt og þétt aftur og eru nú
um 550 talsins. Langflestir hafa atvinnu sína af
flugvellinum og ferðaþjónustu sem honum teng-
ist.
Einn náði jafntefli
120 börn eru í grunnskólanum og tekur hluti
þeirra á móti ferðalöngum frá Íslandi á flugvell-
inum. Hrafn Jökulsson, forseti taflfélagsins
Hróksins, hendir að vonum strax í fjöltefli á
glænýjum borðum sem félagið færði börnunum.
Kappinn þarf að hafa fyrir hlutunum og mikil
fagnaðarlæti brjótast út þegar einn pilturinn
nær jafntefli. „Þau kunna sum hver býsna mikið
fyrir sér hérna,“ viðurkennir Hrafn.
Ekið er af stað, meðal annars framhjá þorps-
kránni sem heitir því skemmtilega nafni Polar
Bear Inn, ellegar Ísbjarnarbar.
Bæjarstæðið er afar fallegt; tilkomumiklir
hamrar veita skjól og jökuláin Qinnguata Kuus-
sua æðir í gegnum þorpið. Eirir engu ef því er
Í skjóli hers
og hamra
Þorpið Kangerlussuaq á vesturströnd Grænlands var nýr
áfangastaður Flugfélags Íslands í sumar. Þangað sækir æv-
intýrafólk í ríkum mæli enda náttúran engu lík og stutt upp á
Grænlandsjökul. Saga þorpsins er um margt merkileg.
Myndir: Árni Sæberg saeberg@mbl.is
Texti: Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Hamrabergið er tilkomu-
mikið í Kangerlussuaq. Nátt-
úran er helsta aðdráttaraflið.
Eliza Reid forsetafrú, sonur hennar Donald Gunnar Guðnason, og Guðmundur Óskarsson, forstöðu-
maður sölu- og markaðssviðs Flugfélags Íslands, leita að Pokémonum í hlíðinni fyrir ofan Kangerlussuaq.
ILULISSAT
KANGERLUSSUAQ
NUUK
NARSARSUAQ
KULUSUK