Gripla - 20.12.2015, Side 287

287
VÉ StEInn ÓLASon
JÓnAS KrIStJÁnSSon
10. apríl 1924 – 7. júní 2014
JÓnas kristJÁnsson kom víða við í íslensku menningarlífi á sinni löngu
ævi. Ungur gerðist hann ötull og orðhagur þýðandi leikrita og sagnarita,
fornra og nýrra, og gagnrýnandi nýrra skáldverka. í ritaskrá hans fer þó
miklu mest fyrir útgáfum fornra bókmennta íslenskra og ritum til rýni
þeirra og kynningar. kandidatsprófi í íslenskum fræðum lauk jónas við
Háskóla Íslands árið 1948 og hélt síðan rakleiðis til Kaupmannahafnar
til frekara náms og þjálfunar við útgáfustörf. Þar dvaldist hann fjögur ár,
drakk í sig fornan fróðleik og samtímamenningu og agaði vinnubrögð
sín við fótskör jóns Helgasonar, sem var þá höfuðskörungur textafræði á
norðurlöndum og þótt víðar væri leitað. Á Hafnarárunum átti Jónas marg-
breytileg og fjörug samskipti við íslendinga og dani, auk lærdómsfólks af
ýmsu þjóðerni sem sótti Árnasafn heim til náms og rannsókna. Á því skeiði
komu frá honum tvær fræðilegar útgáfur, en einnig lagði hann þá grundvöll
að öðrum sem síðar komu fram.
Heimkominn sinnti jónas kennslu og var ráðinn til útgáfustarfa fyrir
Hið íslenzka fornritafélag og Háskóla Íslands, en frá 1957–63 var hann
skjalavörður á Þjóðskjalasafni. Árið 1963 var hann ráðinn til starfa við
Handritastofnun Íslands, annar af tveimur sérfræðingum, eins og það var
þá kallað. Nokkrum mánuðum fyrr hafði einar ól. sveinsson prófessor
verið skipaður fyrsti forstöðumaður stofnunarinnar, en árið 1971 tók jónas
við því starfi. nafninu var breytt í Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi
1972 í kjölfar samninga danmerkur og íslands um skil íslenskra handrita úr
dönskum söfnum. Jónas var forstöðumaður þangað til hann lét af störfum
fyrir aldurs sakir 1994.
í ritgerðasafninu Sagnalíf, sem út kom árið 2015, er skrá um útgáfur
Jónasar og önnur ritverk, og verða titlar því ekki tilgreindir hér. frá því
hann hóf rannsóknir í kaupmannahöfn og þangað til doktorsritgerðin
GRIPLA XXVI. - 12.12.B.indd 287 12/13/15 8:25:05 PM