Læknablaðið - 01.11.2016, Blaðsíða 27

LÆKNAblaðið 2016/102 499
þekktur fylgikvilli kviðarholsaðgerða, og þá sérstaklega maga-
hjáveituaðgerða, þótt óvenjulegt teljist að þau sé langvinn. Þekkt
er að langvarandi uppköst geta valdið þíamínskorti og Wernicke-
-heilkenni8 en ógleði og uppköst eru jafnframt ein helstu einkenni
beriberi.2 Þannig getur verið erfitt að greina mun á því hvort
langvinn uppköst séu orsök og/eða afleiðing þíamínskorts.
Helstu mismunagreiningar beriberi eru aðrir fjöltaugakvill-
ar (polyneuropathy), einkum þar sem einkenni byrja fjærst í út-
limum, ná til bæði skyn- og afltauga og þróast á löngum tíma.
Í þessum hópi eru fjöltaugakvillar vegna langvinnrar sykursýki
eða vannæring vegna skorts á öðrum B-vítamínum en þíamíni,
til dæmis B12. Einnig eru til arfgengir fjöltaugakvillar sem lýsa
sér með svipuðum einkennum.14 Í okkar tilfelli hafði sjúklingur-
inn ekki haft sykursýki í næstum áratug og langtímablóðsykur
var eðlilegur. Einnig voru mælingar á B12 innan eðlilegra marka.
Hægt er að staðfesta greiningu beriberi með mælingu þíamíns
í blóði. Leiki vafi á greiningunni getur komið til greina að gera
taugarafleiðnipróf og jafnvel taka taugasýni.14
Heimildir
1. Koike H, Iijima M, Mori K, Hattori N, Ito H, Hirayama
M, et al. Postgastrectomy polyneuropathy with thiamine
deficiency is identical to beriberi neuropathy. Nutr 2004;
20: 961-6.
2. Devlin TM. Textbook of Biochemistry: With Clinical
Correlations, Sixth ed. Hoboken; Wiley-Liss, NJ 2006:
1102.
3. Wooley JA. Characteristics of Thiamin and Its Relevance
to the Management of Heart Failure. Nutr Clin Pract 2008;
23: 487-93.
4. Þórarinsson BL, Ólafsson E, Kjartansson Ó, Blöndal H.
Wernicke-sjúkdómur meðal áfengissjúkra. Læknablaðið
2011; 97: 21-8.
5. Carpenter KJ. Acute versus marginal deficiencies of nutri-
ents. Nutr Rev 2002; 60: 277-80.
6. Grace DM, Alfieri MAH, Leung FY. Alcohol and poor
compliance as factors in Wernicke’s encephalopathy
diagnosed 13 years after gastric bypass. Can J Surg 1998;
41: 389-92.
7. Elder KA, Wolfe BM. Bariatric Surgery: A Review of
Procedures and Outcomes. Gastroenterol 2007; 132: 2253-
71.
8. Angstadt J, Bodziner R. Peripheral Polyneuropathy from
Thiamine Deficiency following Laparoscopic Roux-en-Y
Gastric Bypass. Obes Surg 2005; 15:8 90-2.
9. Buchwald H, Oien DM. Metabolic/bariatric surgery
worldwide 2011. Obes Surg 2013; 23: 427-36.
10. Juhasz-Pocsine K, Rudnicki SA, Archer RL, Harik SI.
Neurologic complications of gastric bypass surgery for
morbid obesity. Neurol 2007; 68: 1843-50.
11. Podnos YD, Jimenez JC, Wilson SE, Stevens C, Nguyen
NT. Complications after laparoscopic gastric bypass: A
review of 3464 cases. Arch Surg 2003; 138: 957-61.
12. Gollobin C, Marcus W. Bariatric Beriberi. Obes Surg 2002;
12: 309-11.
13. Towbin A, Inge TH, Garcia VF, Roehrig HR, Clements RH,
Harmon CM, et al. Beriberi after gastric bypass surgery in
adolescence. J Pediatr 2004; 145: 263-7.
14. England JD, Asbury AK. Peripheral neuropathy. Lancet
2004; 363: 2151-61.
ENGLISH SUMMARY
Beriberi is primarily related to malnutrition, but also known as a
complication following abdominal surgical procedures. A 41 year
old woman, who underwent gastric bypass surgery 10 years earlier,
presented at the emergency department of Landspitali with general
weakness and paresthesia. Physical examination revealed muscle
atrophy and attenuated deep tendon reflexes in her lower limbs; pres-
enting as polyneuropathy due to beriberi. The diagnosis was confirmed
with serum thiamine levels measuring well below reference levels. She
was treated with 300 mg of thiamine intravenously and her condition
started to improve. Thiamine deficiency in this case is most likely related
to malnutrition secondary to the gastric bypass surgery. This rare
complication must be considered in patients that present with polyne-
uropathy following bariatric surgery.
Beriberi 10 years after gastric bypass surgery – case report
Linda Ó. Árnadóttir1, Svanur Sigurbjörnsson2, Tómas Guðbjartsson1,3
1Faculty of Medicine, University of Iceland, Emergency Medicine, 2Cardiothoracic Surgery, 3Landspitali University Hospital.
Key words: Beriberi, gastric bypass, thiamine, polyneuropathy, surgery, case report.
Correspondence: Tómas Guðbjartsson, tomasgud@landspitali.is
Einkenni beriberi ganga yfirleitt til baka á nokkrum mánuðum
eftir gjöf þíamíns. Algengast er að gefa fyrst þíamín í æð en síðan
er notast við töflur ef frásog frá görn er eðlilegt.13 Í okkar tilfelli
gengu sum einkennin að miklu leyti til baka á nokkrum klukku-
stundum. Frekari bati var hægur þótt henni tækist betur að nærast
þegar uppköstin hættu.
Þetta tilfelli sýnir hversu mikilvægt er að fylgjast vel með
sjúklingum sem gengist hafa undir magahjáveituaðgerð og sjá til
þess að þeir taki til viðbótar fæðubótarefni sem frásogast í mjó-
girni. Einnig ber að hafa í huga aðra samverkandi þætti eins og
misnotkun áfengis sem hafði sitt að segja í þróun sjúkdómsins
hjá sjúklingnum. Magahjáveituaðgerðir eru algengar aðgerðir og
læknar þurfa því að kannast við helstu fylgikvilla en einnig þá
sjaldgæfari eins og beriberi, sérstaklega þegar sjúklingar hafa ein-
kenni fjöltaugakvilla eftir aðgerð.
Þakkir fá Björn Logi Þórarinsson taugalæknir og Páll Helgi
Möller skurðlæknir fyrir aðstoð við upplýsingaöflun. Einnig fær
Guðjón Örn Lárusson þakkir fyrir aðstoð við gerð myndefnis.
S J Ú K R A T I L F E L L I