Læknablaðið - 01.11.2016, Blaðsíða 31

LÆKNAblaðið 2016/102 503
okkur skildist þó að miðaverði hefði verið
stillt í hóf svo að sem flestir hefðu ráð á.
Keppnistaðirnir voru um alla borgina og
við fórum á milli með rútum og fengum
því að sjá ólíka hluta borgarinnar, bæði
fátækrahverfin og ríkari hverfi og voru
öfgarnar greinilegar. Glæpatíðnin er há í
Ríó en sjálft ólympíuþorpið var alveg lok-
að og mikil öryggisgæsla við inngangana.
Ég fór í heimsókn á spítalann sem hafði
tekið að sér spítalaþjónustu fyrir leikana
en þangað gátu keppendur og aðstandend-
ur leitað að kostnaðarlausu. Spítalinn var
byggður fyrir tveimur árum af einkaaðil-
um, að mér skilst sérstaklega vegna leik-
anna og var ótrúlega flottur. Þarna voru
öll nýjustu tækin, allt einkastofur og mörg
rosaleg lúxusherbergi sem fólk gat borgað
fyrir að vera í ef það átti næga peninga.
Allt innanstokks var margfalt flottara en
hér heima en þetta er einkasjúkrahús og
því einungis fyrir þá sem eiga peninga.
Ég verð að viðurkenna að maður fékk smá
hnút í magann við að sjá þennan lúxus,
nýkominn úr fátækrahverfinu.“
Leikarnir stóðu yfir í þrjár vikur og
auðvelt að ímynda sér að ýmislegt geti
komið upp á þeim tíma en Hera segir að í
sem stystu máli hafi ekkert komið upp á
sem orð sé gerandi á.
„Það voru engin alvarleg vandamál eða
veikindi en ýmislegt minniháttar sem auð-
velt var að leysa og í heild má segja að við
höfum sloppið mjög vel í gegnum þetta.
Við komumst vel af með lyfjatöskuna
að heiman og plástra og þurftum ekkert
að leita á Polyklíníkina eða sjúkrahús.
Hins vegar skiptir andlegi þátturinn ekki
minna máli en sá líkamlegi þegar kepp-
endur eru komnir á stærsta íþróttamót
heimsins og líklega stærstu keppni lífs
síns. Svona keppni fylgir mikil streita og
var eitt af hlutverkum mínum sem læknis
og annarra sem fylgdu hópnum að styðja
við keppendur. Þá skiptir máli að viðhalda
góðum anda í hópnum og láta hlutina
ganga smurt fyrir sig og þannig að halda
óþarfa streitu í lágmarki. Hópurinn var
mjög samhentur og þetta gekk allt saman
mjög vel.“
Þegar ólympíuleikunum lauk var
ólympíuþorpinu breytt í Paralympic-
þorpið en við bjuggum í íbúðum í þorp-
inu. Þar er allt til alls, stór matsalur með
fjölbreyttri fæðu og hægt að sækja þar
ýmsa þjónustu. Við dvölina þar sá maður
íþróttafólk alls staðar að úr heiminum
með hinar ólíkustu fatlanir. Það var veru-
lega áhugavert frá læknisfræðilegu sjónar-
miði að sjá margar fatlanir sem sjást ekki á
Íslandi, eins og alvarlega aflimunaráverka
eftir stríð eða sjaldgæfa meðfædda sjúk-
dóma. Jafnframt var ótrúlegt að sjá hversu
sjálfstætt fólk var þrátt fyrir mikla fötlun
og hversu öflugt fólk var í að bjarga sér
sjálft.
Ég fór á nokkra læknafundi þarna á
vegum Alþjóða Paralympic-hreyfingarinn-
ar og kynntist þar helstu málunum sem
eru á borðum núna en stöðugt er leitast
við að læra af reynslunni og bæta öryggi
og heilbrigði keppenda.“
Hvatning til allra, bæði fatlaðra og ófatlaðra
Hera segir að ólympíuleikarnir séu gríðar-
lega mikilvægir fyrir fatlaða en ekki síður
heimsbyggðina alla. „Þetta sýnir okkur
öllum hvað einstaklingurinn getur gert
mikið þrátt fyrir ýmiss konar fötlun.
Þetta slær á fordóma og fáfræði en er líka
óskaplega hvetjandi, bæði fyrir fatlaða og
alla aðra. Við mættum huga miklu betur
að ýmsu sem snýr að fötluðum, svo sem
aðgengi og þjónustu. Hreyfing og líkams-
þjálfun er gríðarlega mikilvæg fyrir alla
og mikil endurhæfing getur verið fólgin í
því að stunda íþróttir. Þó að fæstir komist
á ólympíuleika fatlaðra geta íþróttir fatl-
aðra skipt sköpum og verið mikilvægur
liður í því að gera fólk meira sjálfbjarga,
styrkja sjálfsmyndina og fyrir suma gefa
þær lífinu tilgang. Ég vil hvetja kollega
mína til vera vakandi fyrir því að benda
skjólstæðingum á möguleikana (fjöldi
íþróttagreina hjá ÍF) en allir geta stundað
íþróttir, hversu mikil sem fötlunin er.“
Hera ásamt sundkonunum Sonju Sigurðardóttur og Thelmu Björgu Björnsdóttur. Mynd úr einkasafni.