Tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.03.1972, Blaðsíða 20
islegt gildi. (Fröbel sagði: „Svo
sannarlega er ekki hægt að að-
skilja leiki og lærdóm“). Sjúkra-
iðjan veitir börnunum tækifæri
til að þjálfast og þroskast við
leik og starf eftir því sem kraft-
ar þeirra leyfa. Þau geta tjáð
jákvæðar og neikvæðar tilfinn-
ingar sínar í leik og skapandi
starfi, sem er mikils virði, sér-
staklega ef börnin eiga við til-
finningaleg vandamál að stríða.
1 sjúkraiðju læra börnin að
vinna með öðrum, þar er þeim
leiðbeint og kennt að leysa
árekstra sín á milli á jákvæðan
hátt, en samvinna er oft erfið
hjá börnunum, rétt eins og
stundum vill verða hjá okkur
fullorðna fólkinu.
Það á að leyfa börnunum að
vera eins virkum og líkamleg
heilsa þeirra leyfir.
1 sjúkraiðju þjálfa börnin
vöðva, stóra og smáa, — þau
þjálfa saman augu og hendur.
Einnig læra þau: að einbeita
sér, að leysa vandamál, að finna
áhugaverð verkefni í eigin um-
hverfi og að tjá sig í orði og
verki. Þau eru örvuð til að tala
um það, sem þau eru að gera,
og til að gera sér grein fyrir,
hvers vegna þau geri einmitt
svona.
Við það að meðhöndla efni 'og
hluti styrkist kennd barna fyrir
formum, litum og áferð, fyrir
þyngd, stærð, fjölda, þykkt og
fasa efnis. Þannig þjálfast skiln-
ingarvitin, en þau hafa mikil-
vægu hlutverki að gegna í vit-
þroskanum. Ung börn, sem fara
á mis við næga snertingu og
tækifæri til að kynnast umhverf-
inu, fá ekki nægilega örvun, til
þess að sjálfsvitund þeirra og
tilfinning fyrir umhverfinu nái
að þroskast eðlilega.
Að byggja upp háan turn
reynir mjög á handlagni og
næmi minnstu barnanna. Að
klippa með skærum er mjög góð
þjálfun í að stjórna fingrahreyf-
ingum og að beita athyglinni. Að
búa til nýja liti með því að
blanda öðrum saman eru
skemmtilegar og lærdómsríkar
tilraunir.
í sjúkraiðjunni læra börnin
að meðhöndla þau verkfæri, sem
notuð eru við ýmsa vinnu í dag-
lega lífinu. Það er áríðandi að
þjálfa og fræða börn um með-
ferð áhalda, í stað þess að úti-
loka þau frá slíkri reynslu, því
að þá munu þau síður valda
slysum á sér og öðrum.
Sjúkraiðjan örvar börn, sem
eru döpur, gerir kvíðin börn létt-
ari og laðar einmana börn að
öðrum.
Börn, sem dveljast langdvöl-
um á spítölum, verða stundum
áhugalaus og sljó. Þeim hættir
til að vilja sem minnst á sig
leggja sjálf, en nota aðra til að
gera hlutina fyrir sig, og verða
félagslega vanþroskuð. Sjúkra-
iðjan á að hjálpa slíkum börnum
frá óæskilegum afleiðingum
spítalalífsins.
Það er ekki auðvelt að lýsa í
smáatriðum daglegu starfi
sjúkraiðjukennarans, því að það
fer meira og minna eftir börn-
unum sjálfum og er síbreytilegt.
En í hverju felst þá starf
s j úkraið j ukennarans ?
Það felst í því að hvetja,
kenna og leiðbeina, að reyna að
mynda samband við börn, sem
fara einförum, og veita þeim
sérhjálp, sem á henni þurfa að
halda, að athuga börn, ef grun-
ur leikur á, að veikindi þeirra
stafi af andlegum eða tilfinn-
ingalegum truflunum, að hugga
og hughreysta börn og veita
þeim hlýju.
Þá er og dagleg undirbún-
ingsvinna í sambandi við verk-
efni barnanna.
Markmiðið er að halda þess-
um sundurleita og síbreytilega
barnahópi jákvæðum og virk-
um.
Ef það endurtekur sig æ of-
an í æ, að sjúkraiðjukennarinn
spannar ekki að veita öllum
börnunum þá athygli og hand-
ieiðslu, sem þau þurfa — t. d.
til að geta leyst verkefnin, sem
þau hafa byrjað á, ef þau fá
tækifæri til að gefast upp aftur
og aftur og hringla úr einu í
annað á leikstoíunni eða híma
aðgerðarlaus, þá er aðeins um
yfirborðslega gæzlu að ræða og
sjúkraiðjan gegnir hvergi því
hlutverki sem henni er ætlað.
Það er alls ekki nóg að safna
börnunum saman til þess að láta
fara sem minnst fyrir þeim. Þau
Það er veriö
að búa til ösku-
bakka og hesta
úr jarðleir.
Svo fá börnin
að brenna
munina, sem
þau búa til og
taka með sér
heim.
14 TÍMARIT HJÚKRUNARFÉLAGS ÍSLANDS