Svava - 01.07.1902, Blaðsíða 40
36
SVAVA
[V, 1.
orsakasfim'band, sem að eins megnar að halda í skefjum
sjálfstakmörkun mentaðra manna, á hina hliðina, sýkj-
andi ímyndunaraíl, sem lcemur því til leiðar að ímynd-
unar-eðlishvatirnar reynast svo magnaðar hjá almnganum,
að þær útilykja rólega ígrundan. Dýrið í manninum
er voðalegt, þegar það kemur í Ijós í hávaðagjörnum,
regluiausnm múg; í því er innifalin haittan við sérlivern
dómleysisrétt (lynchning) almúgans”.
Til þess að gera þetta ahnenna yfirlit enn gleggra,
skulum vér hæta við nokkrum áþreifanlegum atriðum.
Galdur hyggist á þeirri grundvallarskoðun, að til
sé menn, gæddir yfirnáttúrlegum öflum, sern þeir að
eigin vild geti ’varið öðrum til baga, það verður því
prestsins hlutverk að komast fyrir það, hver þarri svrika-
refur er og að lýsa liann i hann. Sem tákn slíkra
ímyndaðra sekta eru skírslurnar sem voru og eru algeng-
ar um allan heim, og ýmist koma í ljós sem elds- vatus-
eða eiturs-skírslur o. s. frv. TJndir þetta t'elst eiðurinn,
að formæla sjálfuin sór og kalla um loið cáttúruöflin
til vitnis. Alstaðar liggur sú hugsun til grundvallar, að
ósýnilegu öflin muni vernda hinn saklausa frá hættunni,
en láta hegninguna lenda á þeim seka. Ógurlega,
en þó með óbifandi rökiéttfi samkvæmni kemur hjátrúin
í Ijós í vampýríuuni, sem ein teguod sálu-trúarinnar,