Morgunblaðið - 24.05.2018, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. MAÍ 2018
fæðingarorlofs og leikskóla. Og í
mínum huga er það eitt af stóru mál-
unum á næsta kjörtímabili. Þessi
áætlun hefur verið lögð fyrir og
samþykkt í borgarráði.“
– Má skilja á þér, Dagur, að það
verði ekki biðlistar með haustinu?
„Foreldrar þessara barna sem þú
varst að vísa til, 1.600 barna, hafa að
langstærstum hluta fengið bréf og
foreldrar þeirra sem yngri eru munu
bætast við núna á næstu vikum. Það
kemur bréf til þeirra vegna þess að
við treystum okkur til þess að taka
inn yngri börn í haust en oft áður.“
Vandinn ekki verið leystur
Eyþór tekur næstur til máls:
„Málið hefur ekki verið leyst þótt
Dagur sé búinn að vera í 16 ár og bú-
inn að lofa því að 18 mánaða börn fái
pláss. Það hefur verið vandi, til
dæmis öll síðustu ár, að börn hafa
ekki komist inn á leikskóla á réttum
tíma. Síðan er það hitt að þeim hefur
verið vísað heim á miðjum vetri til
foreldra sem hafa þurft að fara með
þau til vinnu eða heim. Og þetta hef-
ur í sumum tilfellum kostað foreldra
vinnuna sína. Ég veit um dæmi þess.
Það er ekki nóg að fá bréf. Það þarf
að fá pláss. Í bréfinu stendur nefni-
lega neðst að það er fyrirvari um að
mönnunin gangi og hingað til hefur
hún ekki gengið.“
Hafa náð góðum árangri
Dagur andmælir: „Það er reyndar
ekki rétt. Því við höfum náð góðum
árangri í manneklumálum í vetur.“
„Góðum?“ spyr Eyþór.
„Góðum, já,“ segir Dagur og held-
ur áfram. „Og hérna lítum við á það
sem viðvarandi verkefni að ráða
[starfsfólk] inn í leikskólana. Þessi
uppbyggingaráætlun okkar kallar á
30-40 viðbótarstöðugildi á ári.
Þannig að við ætlum að nýta þær að-
ferðir sem reynst hafa vel í vetur til
þess að halda áfram í sókninni í leik-
skólamálum til þess að þetta gangi.“
Eyþór biður aftur um orðið: „Ég
verð að bregðast við. Ef það er góð-
ur árangur í manneklumálum að það
hefur þurft að vísa börnum heim
sem hafa ekki fengið pláss í sínu
hverfi þá veit ég ekki hvernig þetta
verður þegar það á að bæta við
plássum fyrir 12-18 mánaða börn.“
Dagur vill skýra mál sitt frekar:
„Við skulum ekki gleyma því að við
erum búin að móta tillögur með Fé-
lagi leikskólakennara og fagfólki á
þessu sviði varðandi bættan aðbún-
að og starfsaðstæður á leikskólum.
Það er búið að samþykkja þær til-
lögur, þannig að þær komast til
framkvæmda. Ég er því bjartsýnn á
framtíðina í leikskólamálum.“
Útilokar ekki bílaumferð
– Þá spyr ég þig, Eyþór. Þið boðið
4.000 íbúa byggð í Örfirisey. Nú kom
sambærileg hugmynd fram í borgar-
málunum fyrir hrun en var síðan
sett til hliðar. Samkvæmt vefsíðu
ykkar á þessi byggð að vera bíllaus.
Þú hefur talað mikið um mikilvægi
fjölskyldubílsins. Er raunhæft að
6-8 þúsund manna byggð í Örfirisey
verði bíllaus?
„Við gerum þá ráð fyrir að það
verði bílastæðahús á svæðinu en fólk
geti valið hvort það fjárfesti í bíla-
stæði eða ekki,“ segir Eyþór. „Við
erum ekki að útiloka bílaumferð
heldur að gefa fólki val. Og þessar
kosningar snúast um val.“
– Þarf þá ekki að efla almennings-
samgöngur mjög mikið á svæðinu?
„Það er mjög mikilvægt, við vilj-
um efla almenningssamgöngur. Það
sem er svo mikilvægt í skipulags-
málum er að það séu fleiri hag-
kvæmir búsetukostir í vesturhluta
borgarinnar. Við höfum nefnt til
dæmis BSÍ-reitinn, en þar er nú
bensínstöð. Þar má koma fyrir mörg
hundruð íbúðum án mikils tilkostn-
aðar. Það þarf að fjölga stofnunum
og fyrirtækjum í austurborginni og
fjölga hagkvæmum kostum í vestur-
borginni til þess að jafna umferðina.
Við höfum nefnt Örfirisey, BSÍ-
reitinn og aðra staði sem lið í því að
ná jafnvægi [í umferðinni].“
– Sjálfstæðisflokkurinn nefnir
fjögur svæði í skipulagsstefnu sinni:
Örfirisey, Keldur, Mjódd og BSÍ-
reit. Nú er núverandi meirihluti
löngu búinn að kynna áform um
uppbyggingu í Mjódd, sem er hafin,
ásamt því að hafa kynnt áform á
BSÍ-reit. Lýsir þetta ekki hug-
myndaleysi af ykkar hálfu?
„Það eru engin áform um íbúða-
uppbyggingu á BSÍ-reit.“
– Nei, en engu að síður eru áform
um samgöngumiðstöð og hótel?
„Það er mjög gott að þú komir inn
á það. Samgöngumiðstöðin var inni í
sáttmála núverandi borgarstjórnar-
meirihluta. Það hefur ekkert gerst í
því efni. Nú er það svo að ef maður
hringir í BSÍ er svarað: „Reykjavík
Excursions, how can I help you?“
Það er ekki strætóstopp við BSÍ,
heldur stoppar strætó við gömlu
Hringbraut. Það bólar ekki á neinni
uppbyggingu á þessu svæði. Til þess
að setja stærð þessa skika í sam-
hengi er hann fimm hektarar en
Landspítalalóðin nýja sex hektarar.
Þannig að hérna er mjög verðmætt
borgarland sem er mikilvægt að
byggja upp. Það er látið sitja á hak-
anum meðan það er hamast [við að
þétta byggð] á Tryggvagötunni, í
Lækjargötunni og í kringum Út-
varpshúsið á mjög dýrum þétting-
arreitum.“
Verða ekki í vegi framkvæmda
– Þú hefur sagt, Eyþór, að nýr
Landspítali á Hringbraut sé umferð-
arlega á röngum stað og þú boðar
nýja staðarvalsgreiningu. Nú er bú-
ið að bjóða út jarðvinnu fyrir nýjan
meðferðarkjarna. Hvernig ætlarðu
að tryggja, ef þú verður borgar-
stjóri, að breytt staðarval tefji ekki
uppbyggingu spítalans um mörg ár?
„Við munum ekki standa í vegi
fyrir framkvæmdum við Landspít-
alann á vegum ríkisins. Það er ljóst.
En við teljum að það sé skylda
borgarinnar að skipuleggja og út-
vega borgarland eins og Keldur þar
sem stofnanir, á borð við Landspít-
alann, geta komið, en í dag eru
stofnanir og fyrirtæki að fara í
Kópavog. Það er tímanna tákn að nú
er kosið utan kjörfundar í Kópavogi
en ekki Reykjavík.“
– Ætti frekar að byggja spítalann
upp á Keldum en við Hringbraut?
„Ég held að framtíðaruppbygg-
ingin eigi að vera austar í borginni.
Ég tel að Keldur komi mjög sterk-
lega til greina.“
– Væru það þá ekki mistök að
byggja meðferðarkjarnann á þess-
um stað við Hringbraut?
„Ég held að það hefði verið betra
að fara í þessa staðarvalsgreiningu
fyrr, en betra er seint en aldrei.“
– Dagur, viltu bregðast við þessu?
„Mér finnst Örfiriseyjarumræðan
kannski kristalla vandræðagang
Sjálfstæðisflokksins í skipulags-
málum. Þessi áform voru skoðuð
fyrir 10 árum en sett til hliðar. Ekki
síst út af samgöngumálunum.“
„Út af hruninu,“ segir Eyþór.
Ráða ekki við umferðina
„Það að koma núna með mikla
byggð og bílastæðahús breytir því
ekki að Mýrargatan og Hring-
brautin, sem eiga að taka við allri
umferðinni úr bílastæðahúsunum,
munu aldrei bera það og þetta vita
Vesturbæingar,“ segir Dagur.
„Þetta eru mjög skýr skilaboð til
Vesturbæinga um að þessi áform
séu vanhugsuð.“
– Hvað með BSÍ og Keldur?
„BSÍ er frábært land sem við
keyptum út úr þrotabúi fyrir nokkr-
um árum og mun nýtast Reykjavík
mjög til þess að setja niður sam-
göngumiðstöð. Þannig má ekki að-
eins tengja betur samgöngurnar
innan borgarinnar og höfuðborgar-
svæðisins heldur líka rútu- og
strætóumferð utan af landi. Að gera
þetta að einni heild. Þetta tengist
áformum um borgarlínu. Þetta teng-
ist þessari heildarhugsun og fram-
tíðarsýn sem við höfum um skipu-
lags- og samgöngumál á höfuð-
borgarsvæðinu. Lykilatriðið er að
höfuðborgarsvæðið allt þarf að
þéttast. Það þarf borgarlínu til þess
að koma fólki á milli staða og um það
var fólk sammála þvert á flokka um
allt höfuðborgarsvæðið. Þetta hefur
raunar óvænt orðið að kosningamáli
í þessum borgarstjórnarkosningum.
En stundum ræður maður ekki al-
veg hver eru málin og þess vegna
leggjum við svona mikla áherslu á
borgarlínu. Það er vegna þess að
áform Eyþórs, hvort sem er úti á
Granda eða með útþenslu byggðar-
innar, munu gera samgöngumálin
verri en borgarlínan gerir þau betri.
Leið Sjálfstæðisflokksins eykur
tafatímann og kostnaðinn sem því
fylgir og er verri skipulagslega.“
Eyþór óskar eftir að fá að svara:
„Það er merkilegt að hlusta á
borgarstjórann í Reykjavík vera
alltaf að tala um Sjálfstæðisflokkinn
en ekki sín eigin verk. Hann lofaði
samgöngumiðstöð á kjörtímabilinu
sem er að ljúka. Hún hefur ekki risið
og hann svarar engu um það hvað
hann ætlar að gera í því. Það er kol-
rangt hjá honum að segja að þessi
áform auki samgönguvandann. Það
vantar einmitt hagkvæmar íbúðir,
ekki síst fyrir ungt fólk, í vestur-
hluta borgarinnar, sem getur þá
ferðast eins og það vill, gangandi,
hjólandi eða akandi. Þá hefur það
raunverulegt val. En ef við byggjum
alla atvinnustarfsemi í miðborginni
erum við einmitt að auka á sam-
gönguvandann. Við þurfum ekki mín
orð. Horfum bara á hvað hefur gerst
á kjörtímabilinu. Það tekur 40%
lengri tíma að fara frá Grafarvogi
niður í miðborgina. Það er árang-
urinn. Það er niðurstaðan af þessu
kjörtímabili. Við skulum horfa á
raunveruleikann en ekki einhverjar
ímyndanir.“
Áætlanir hafa gengið eftir
– Dagur, þá eru það skipulags-
málin. Þú kynntir í apríl 2014 Hús-
næðispakka Samfylkingarinnar. Þá
sagðir þú orðrétt: „Við erum að
kynna ítarlega áætlun í húsnæðis-
málum um það hvernig við ætlum að
fjölga íbúðum af öllum stærðum og
gerðum, sérstaklega þó litlum og
meðalstórum íbúðum, leiguíbúðum
og búseturéttaríbúðum fyrir venju-
legt fólk.“ Síðan hefur vísitala leigu-
verðs á höfuðborgarsvæðinu hækk-
að um 39% en verðlag um 7,4%.
Fasteignaverð hefur hækkað gríðar-
lega. Vitnar þetta ekki um að ykkur
hafi mistekist að koma á jafnvægi
milli framboðs og eftirspurnar?
„Áætlanir hafa gengið eftir. Við
sáum ekki allt fyrir. Við sáum ekki
fyrir þennan mikla vöxt í ferðaþjón-
ustunni og það er rétt að viðurkenna
það. Reyndar sá hann enginn fyrir.
Það hefur ekki auðveldað leikinn.
Áætlanir okkar um að koma af stað
2.500-3.000 leigu- og búseturéttar-
íbúðum hafa gengið eftir. Það er
mjög mikilvægt. Það er ekki flutt
inn í allar íbúðirnar en þetta mun
hafa mjög jákvæð áhrif á húsnæðis-
markaðinn. Sem virðist nú reyndar
Borgarstjóri Dagur er reiðubúinn að taka inn nýja flokka til að viðhalda og styrkja meirihlutasamstarfið.
- Dagur, ein helsta áskorun
ferðaþjónustunnar er
ójöfn dreifing ferðamanna.
Væntingar um heilsárs-
rekstur hótela hafa ekki
gengið upp. Rætt er um
skosku leiðina til að styðja
innanlandsflugið. Sigurður
Ingi Jóhannsson sam-
gönguráðherra boðar nýja
flugstöð í Vatnsmýri og
aukinn stuðning við innan-
landsflug. Hefur þessi þró-
un aukið mikilvægi vall-
arins? Hefur öryggishlutverk hans aukist með hliðsjón
af tíðum og alvarlegum slysum ferðamanna?
„Ég held að sá veruleiki sem þú ert að lýsa á lands-
byggðinni, að það vanti tengingar beint úr millilanda-
fluginu og út á land, sé alveg réttur. Og núverandi fyrir-
komulag torveldar þetta. Gerir þetta erfiðara. Þannig
að það eru æ sterkari raddir, ekki síst á landsbyggðinni
sem tengjast ferðaþjónustunni, sem kalla eftir því að
innanlandsflugið og millilandaflugið hafi sameigin-
legan völl. Það er ein af ástæðum þess að það er verið
að skoða Hvassahraunskostinn, vegna þess að hann er
áhugaverður fyrir ferðaþjónustu á landsbyggðinni og
þar með atvinnulíf á landsbyggðinni og allar hugmyndir
um að dreifa ferðafólki meira.
Þau mál eru komin í ferli á vegum samgönguráðherra
sem er búinn að setja niður hóp sem er að skoða
Hvassahraunskostinn og bera hann saman við aðra
kosti sem hafa verið í umræðunni. Ég bind traust við að
það verði staðið vel að þeirri vinnu og að ekki bara
Reykvíkingar, heldur allir landsmenn, geti sameinast
um einhverja lausn á þessu áratugalanga deilumáli,
sem er góð fyrir Reykjavík, landsbyggðina og þjóð-
arhag.“
- Hvað með öryggishlutverk flugvallarins, Dagur?
Hefur það aukist vegna tíðra slysa [ferðamanna] og ná-
lægðar núverandi flugvallar við Landspítalann?
„Ferðamenn eru aðallega á Suðurlandi. Þar eru ekki
sjúkraflugvellir nema á Höfn. Þannig að þyrlurnar eru
að sinna slysunum á Suðurlandi og sjúkrabílarnir. Varð-
andi öryggishlutverk Reykjavíkurflugvallar er vara-
flugvallarhlutverkið mikið nefnt. Þorgeir Pálsson, fv.
flugmálastjóri, hefur bent á að með því að þoturnar í
millilandafluginu verða stærri geta færri og færri þotur
nýtt sér Reykjavíkurflugvöll
í núverandi mynd sem vara-
flugvöll. Það er líka kallað
eftir því að skoða annan
varaflugvöll á suðvest-
urhorninu. Þannig að það er
mjög mikil deigla í þessari
umræðu.“
– Ertu fylgjandi því, Dag-
ur, að hefja flutning innan-
landsflugs úr Vatnsmýri, til
dæmis í Hvassahraun, fyrir
2030?
„Ég hef sagt að ég sé
tilbúinn að tryggja rekstraröryggi Reykjavíkurflugvallar
í Vatnsmýri á meðan það er verið að finna annan stað.“
– Þín afstaða skiptir máli sem borgarstjóri. Mynd-
irðu beita þér fyrir því að völlurinn færi á annan stað?
„Ég er af fullum heilindum í þessari vinnu á vegum
samgönguráðherra. En jafnframt til í að tryggja
rekstraröryggi flugvallarins í Vatnsmýri á meðan hún
[sú vinna] stendur.“
- Eyþór, það var rifjað upp á dögunum að þú varst
einn stofnfélaga í samtökunum 102 Reykjavík árið
2001. Markmið samtakanna var að flugvöllurinn færi úr
Vatnsmýri. Hver er afstaða þín til málsins nú?
„Meðan það er enginn annar staður fyrir flugvöllinn,
ef sá staður er ekki til, þá verður flugvöllurinn áfram í
Vatnsmýri. Það sem við vorum að skoða fyrir 20 árum
voru hugmyndir Trausta Valssonar um að færa flug-
brautirnar út í Skerjafjörð, svipað eins og er gert í Eyja-
firði og víða um heim, þar sem sjór er. Þær hugmyndir
voru ekki teknar til greina, til dæmis í Rögnunefndinni,
og það er enginn annar valkostur. Þess vegna verður
flugvöllurinn áfram í Vatnsmýri.“
– Verðir þú borgarstjóri, Eyþór, muntu beita þér gegn
því að flugvöllurinn yrði fluttur?
„Hann er ekki að fara neitt. Ég myndi beita mér gegn
því að hann færi á einhvern stað sem er óraunhæfur. Ég
sé heldur ekki neina fjármögnunarmöguleika á Hvassa-
hrauni. Þetta er mjög dýr framkvæmd. Þessar lausnir
sem er verið að varpa fram, hvort sem það er Mikla-
braut í stokk eða borgarlína eða lest til Keflavíkur, eru
risahugmyndir sem ég held að séu stundum varasamar
að því leyti að þær kæfa þá raunhæfar leiðir. Meðan
menn bíða eftir Hvassahrauni byggja þeir ekki upp á
þeim stöðum sem þarf að byggja á.“
Borgarstjóri vill flugvöllinn úr Vatnsmýrinni
DAGUR SEGIR FERÐAÞJÓNUSTUNA ÞURFA BETRI TENGINGAR
Morgunblaðið/Ómar
Reykjavíkurflugvöllur Tekist er á um framtíð vallarins.
SVEITARSTJÓRNARKOSNINGAR 2018