Úr þjóðarbúskapnum : framvindan ... og horfur .. - 31.03.1982, Side 18

18
Ársfjórðungsleg skipting atvinnuleysis.
Skráður fjöldi atvinnulausra að meðaltali á mánuði % af mannafla
1979 1980 1981 1979 1980 1981
1. ársfjórðungur . 680 448 703 0,7 0,4 0,7
2. ársfjórðungur . 353 205 277 0,4 0,2 0,3
3. ársfjórðungur . 144 313 195 0,1 0,3 0,2
4. ársfjórðungur . 329 356 455 0,3 0,4 0,4
leysi á höfuðborgarsvæðinu hafi numið 1,3% af mannafla. Á Vestfjörðum fór
atvinnuleysi hins vegar yfir 10% þar sem ekki var róið vegna þeirrar ákvörðunar
yfirmanna og útvegsmanna að hef ja ekki róðra eftir áramótin fyrr en nýtt fiskverð
lægi fyrir, og af þessum sökum voru undirmenn á fiskiskipum þar vestra skráðir
atvinnulausir. í öðrum landshlutum nam skráð atvinnuleysi um 4-5% af
mannafla. I febrúarmánuði voru meira en 900 manns skráðir atvinnulausir, eða
talsvert fleiri en í febrúar 1981. Skýringuna á þessari fjölgun má vafalaust að hluta
rekja til sjómannaverkfallsins, þar sem á nokkrum stöðum varð nokkur dráttur á,
að rekstur fiskvinnslustöðva kæmist í eðlilegt horf.
í þjóðhagsspá ársins 1982 er gert ráð fyrir, að þjóðarframleiðslan verði 1%
minni en í fyrra vegna fyrirsjáanlegs samdráttar í sjávarafurðaframleiðslu. Þjóð-
artekjur eru einnig taldar rnunu dragast saman. Fjórða árið í röð eru því horfur á,
að þjóðartekjur á mann breytist lítið sem ekkert og verði í ár minni en á
árinu 1978. Fjárfesting er talin munu dragast saman urn 6% á þessu ári og nær
samdrátturinn bæði til opinberra framkvæmda — einkum orkuframkvæmda— og
til fjárfestingar í atvinnuvegunum. Hins vegar er gert ráð fyrir óbreyttum íbúða-
byggingum frá síðasta ári, sem gæti þó verið í bjartsýnna lagi. í heild er bygging-
arstarfsemi og mannvirkjagerð talin munu dragast saman unr 3-4% á þessu ári í
kjölfar 1-2% samdráttar á síðasta ári.
I ljósi þess, sem hér hefur verið rakið um þjóðhagshorfur, virðist óhjákvæmi-
legt, að samdráttur þjóðarframleiðslu og -tekna komi fram með einum eða öðrum
hætti í atvinnu. Samdráttur sjávarafurðaframleiðslunnar kemur afar ójafnt niður,
þar sem hann verður allur í einni grein, loðnuveiðum og vinnslu. Þessi grein hefur
skilað miklum tekjum á undanförnum árum og aflaminnkunin mun því hafa
víðtæk óbein áhrif, þótt þeir sem við hana hafa unnið, gangi til annarra starfa.
Þessi áhrif munu einkum verða bundin við þá staði, þar sem loðnubræðsla hefur
verið mest. Að öðru leyti er erfitt að segja fyrir um atvinnuástandið, en þó verður
að gera ráð fyrir, að það verði slakara en í fyrra. Hins vegar er óvíst, hvort þessa
slaka gætir fyrr en með haustinu, vegna hinnar venjubundnu árstíðasveiflu í
atvinnu, þar sem mesti þunginn á framkvæmdum — bæði hins opinbera og hjá
einkaaðilum — fellur yfirleitt á tiltölulega fáa mánuði á ári, þ. e. vor- og sumar-
mánuðina. Auk þessa gæti slaki í atvinnu fremur komið fram í styttingu vinnutíma
en í atvinnuleysisskráningu.