Læknablaðið - 01.06.2018, Side 41

LÆKNAblaðið 2018/104 313
Runólfur Pálsson var útnefndur heiðurs-
vísindamaður Landspítala 2018 á Vísind-
um á vordögum 24. apríl síðastliðinn. Run-
ólfur er prófessor í lyflæknisfræði við
læknadeild Háskóla Íslands. Hann er
jafnframt yfirlæknir nýrnalækninga og
umsjónarmaður líffæraígræðsluteymis
Landspítala.
Runólfur hefur stundað umfangs-
miklar rannsóknir á nýrnasjúkdómum
sem að stærstum hluta hafa verið unnar í
nánu samstarfi við Ólaf Skúla Indriðason
nýrnalækni og Viðar Örn Eðvarðsson,
sérfræðing í nýrnalækningum barna á
Landspítala og dósent við læknadeild
Háskóla Íslands. Meginviðfangsefnin hafa
verið faraldsfræði og erfðafræði langvinns
nýrnasjúkdóms og nýrnasteinasjúkdóms.
Rannsóknir Runólfs og Ólafs Skúla á
faraldsfræði langvinns nýrnasjúkdóms, í
samvinnu við vísindamenn Hjartavernd-
ar, hafa sýnt fram á svipað algengi og
í öðrum vestrænum samfélögum þrátt
fyrir að lokastigsnýrnabilun sé fátíðari
hér en víðast annars staðar. Beinast rann-
sóknirnar nú að því að finna skýringu á
þessu misræmi. Loks hefur samstarf við
vísindamenn Íslenskrar erfðagreiningar
leitt til uppgötvunar breytileika í erfðavís-
um sem tengjast aukinni áhættu á þróun
langvinns nýrnasjúkdóms.
Rannsóknir á nýrnasteinasjúkdómi
hafa sýnt að vaxandi nýgengi, sem talið
hefur verið að tengist vestrænum lífsstíls-
þáttum, skýrist að mestu af aukinni grein-
ingu einkennalausra steina. Samvinnan
við Íslenska erfðagreiningu hefur verið
sérlega árangursrík því fundist hafa afar
áhugaverðir erfðavísar sem hafa tengsl við
nýrnasteinasjúkdóm.
„Ég lít á þessa útnefningu sem mikinn
heiður og viðurkenningu á gildi þrotlausr-
ar vinnu undanfarin 25 ár,“ segir Runólf-
ur. „En þessi viðurkenning snertir ekki
eingöngu mig persónulega heldur einnig
mína nánustu samstarfsmenn, þá Ólaf
Skúla og Viðar Örn. Saman mynduðum
við rannsóknarhóp fyrir tæpum tveimur
áratugum og höfum síðan unnið að rann-
sóknum á langvinnum nýrnasjúkdómi og
nýrnasteinasjúkdómi. Teymisnálgun er
yfirleitt nauðsynleg forsenda árangurs í
vísindastarfi og það hefur sannarlega ver-
ið raunin í okkar tilviki. Við höfum starfað
með fjölda vísindamanna hér heima og er-
lendis í gegnum árin og fer slíkt samstarf
stöðugt vaxandi. Síðast en ekki síst er að
geta þeirra mörgu nemenda sem starfað
hafa undir okkar handleiðslu og eiga veru-
legan þátt í þeim árangri sem náðst hefur.
Við vinnum að mörgum áhugaverðum
verkefnum nú um stundir og því er þessi
viðurkenning óneitanlega hvatning til
frekari dáða á komandi árum.“
Heiðursvísinda-
maður Land-
spítala 2018
Þorkell Þorkelsson tók þessa mynd um daginn af Páli Matthíassyni og Runólfi Pálssyni þegar sá síðarnefndi var gerður
að heiðursvísindamanni spítalans fyrir árið 2018.
Viðurkenning
til þriðja árs nema
Það fyrirkomulag hefur verið viðhaft á undanförn-
um árum að 3. árs læknanemar sem ljúka BS-prófi
kynna lokaverkefni sín með stuttum fyrirlestrum á
rannsóknaráðstefnu. Að þessu sinni voru kynnt 46
verkefni af fjölbreytilegum toga. Þessir tveir nemar
fengu viðurkenningu fyrir áhugaverð verkefni og góð-
an flutning, þau Hulda Hrund Björnsdóttir sem vann
að verkefni sínu, "Type 2 diabetes and cancer" undir
leiðsögn Soffíu Guðbjörnsdóttur og Araz Rawshani
í Gautaborg í Svíþjóð, og Alexander Sigurðsson sem
vann að verkefni sínu, "Háskammta krabbameinslyfja-
meðferð með eigin stofnfrumuígræðslu á Landspítala"
undir leiðsögn Sigrúnar Eddu Reykdal og Önnu Mar-
grétar Halldórsdóttur. Rannsóknaverkefni af þessum
toga hafa ótvírætt menntungargildi, en í mörgum
tilvikum skila þau einnig mikilvægum niðurstöðum sem geta bætt þjónustu
við sjúklinga og endað sem grein í ritrýndu fræðiriti.
Hulda Hrund Björnsdóttir og Alexander Sigurðsson.