Jökull


Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 24

Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 24
B. A. Óladóttir et al. come less abundant, reaching a point where no writ- ten documentation exists, as is the case for most of the geological history. Most of the time only volcanic de- posits provide a record of eruption activity and under- standing gained through observation of actual erup- tions in real time is needed to reconstruct course of events preserved in the physical remains of past vol- canic eruptions. Individual tephra layers are therefore important records of not only the eruption history but also related magmatic processes. In Iceland, the tephra record is formed by dis- tinctive layers found in different environments, ter- restrial (e.g. Thorarinsson, 1958, 1967; Larsen and Thorarinsson, 1977; Larsen, 1982, 1984; Larsen and Vilmundardóttir, 1992; Larsen, 2000; Róbertsdóttir et al., 2002a, 2002b; Kirkbride and Dugmore, 2005, 2006, 2008; Óladóttir et al., 2008, 2011a, 2011b), glacial (e.g. Steinthorsson, 1977; Larsen et al., 1998), lacustrine (e.g. Boygle, 1999; Hardardóttir et al., 2001; Jóhannsdóttir, 2007; Jagan, 2010; Larsen et al., 2011) and marine (e.g. Eiríksson et al., 2000; Haflida- son et al., 2000; Larsen et al., 2002a; Kristjánsdóttir et al., 2007; Guðmundsdóttir et al., 2011, 2012). In ad- dition, studies of cryptotephra (e.g. Dugmore, 1989; Dugmore et al., 1995a; Wastegård et al., 2001; van den Bogaard and Schminke, 2002; Davies et al., 2008, 2010; Abbott et al., 2012) have greatly expanded the area of correlated tephra layers outside Iceland. Icelandic tephra studies carried out in the terres- trial part have focused on diverse topics such as single eruptions (e.g. Thorarinsson, 1958), periods in a vol- cano’s history (e.g. Thorarinsson, 1967; Larsen, 1984, 2000; Róbertsdóttir et al., 2002b; Óladóttir et al., 2008), specific tephra layers (Larsen and Thorarins- son, 1977; Róbertsdóttir et al., 2002a), history of par- ticular regions (e.g. Steinthorsson, 1977; Larsen et al., 1998, Óladóttir et al., 2011a) and how tephra helps in dating glacial movements (e.g. Kirkbride and Dug- more, 2005, 2006, 2008). Review papers have also been published on the history of explosive eruptions in Iceland over specific periods (Larsen and Eiríksson, 2008a, 2008b). This paper describes how field-based information on tephra is obtained and evaluated and discusses how effectively eruption history can be read from the tephra record. It also presents four cases of improved understanding of volcanic processes taking place during tephra formation. ERUPTION HISTORY The term eruption history is used here to cover vol- canic activity and related physical processes as a func- tion of time at all scales. Examples are eruption his- tory of a single volcano or volcanic system assessed from combined tephrostratigraphy spanning a long time period; detailed insight into the course of events during a single eruption from in-depth investigation of a single tephra layer; deciphering different erup- tive phases of a particular eruption by studying indi- vidual tephra grains (Figure 1). Obviously the gen- eral eruption history of a volcanic system does not in- clude as many details as that of individual eruptions but it gives useful information on the long-term be- haviour of the volcano and/or volcanic system under consideration. Tephra layer sequences extending over thousands of years can provide information on erup- tion frequency and on magma evolution with time in a volcanic system (e.g. Óladóttir et al., 2008) that can- not be accessed otherwise and are of importance when predicting future volcanic hazards. Here, the focus is on how eruption frequency is assessed, and eruption histories and magmatic processes observed at differ- ent time scales from the tephra record. TEPHRA FORMING PROCESSES Eruptions of basaltic magma, which has relatively low volatile contents and viscosity, are normally ef- fusive, whereas silicic eruptions are frequently explo- sive. Approximately 9 out of 10 eruptions in Iceland are basaltic according to Thordarson and Höskuldsson (2008), yet four out of every five tephra layers are of basaltic composition (Larsen and Eiríksson, 2008a). The reason is that large parts of the active volcanic systems in Iceland are covered by glaciers resulting in phreatomagmatic activity and, hence, tephra forming basaltic eruptions. Although silicic eruptions account for only 5– 10% of all Icelandic eruptions they are very important for tephrochronology in Iceland and Northern Europe. Due to higher intensity and more effective fragmenta- 22 JÖKULL No. 62, 2012
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.