Jökull


Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 29

Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 29
Deciphering eruption history and magmatic processes from tephra in Iceland A tephra layer that has reached the level of being preserved in soil will with time be affected by chem- ical weathering. Tephra grains are altered by hydra- tion and element redistribution and thus produce alter- ation products, such as palagonites from basaltic glass (Peacock, 1926; Moore, 1966; Thorseth et al., 1991; Stroncik and Schmincke, 2002). Physical factors that are likely to control the rate of palagonitisation are: temperature, structure of the primary material, reac- tive surface area of the primary material, structures of the precipitation secondary phases, the growth rates of the secondary phases, time and different fluid proper- ties (e.g. pH; Stroncik and Schmincke, 2002; Gíslason and Oelkers, 2003). These factors interact in a com- plex manner, a few thousand years old tephra may not become palagonized at all whereas it took less than 10 years to create palagonite rims and compact tuff close to heat sources after the Surtsey eruption in 1963 (Jakobsson, 1978). Therefore, some thin (and proba- bly the oldest) tephra layers may have been weathered out and lost from the tephrostratigraphy. ERUPTION FREQUENCY VS. TEPHRA LAYER FREQUENCY The compilation of a complete eruption history of a volcanic system, even over a relatively short period like the Holocene in Iceland (∼10 ka), will prob- ably never be achieved as very small tephra layers are sometimes not preserved in the geological record. The best approximation of the true frequency of ex- plosive eruptions in a particular volcano is obtained from mapping of all tephra layers at several localities around it. Each locality will have its own local tephra layer frequency (number of tephra layers divided by time) as the number of layers will vary between out- crops. An example of this is the fact that due to pre- vailing weather conditions, tephra deposition in Ice- land is more common towards east than towards west (e.g. Jónsson, 1990). Good tephra preservation lo- calities will, however, have similar local tephra layer frequencies, given that the tephra distribution was the same in both places. By combining and correlating the records from all outcrops, a best estimate of the regional tephra layer frequency for the period under study is obtained. The ideal time period to develop a high resolu- tion, nearly complete record of eruption history is the historical time due to the combination of two inde- pendent data sets, (1) tephra layers and (2) written sources. It is possible to maximise the tephra layer frequency by looking at tephra layers in different en- vironments, especially the glacial ice but as most of the Icelandic volcanoes are located under glaciers this environment preserves evidence of eruptions that only deposited tephra close to source. It is then possible to correlate the glacier tephrostratigraphy to layers in the soil around the glaciers and with written documenta- tions. Unfortunately the prehistoric time period is not as well documented, due to lack of glacial tephra record as the oldest ice in the largest Icelandic glacier is only 800-1000 years old (Larsen et al., 1998; Thordarson and Larsen 2007). One way of estimating the erup- tion frequency of a volcanic system during the prehis- toric time is to use a ratio between the tephra layers found in the soil and all known tephra forming erup- tions during selected periods (Larsen and Eiríksson, 2008a; Thordarson and Larsen, 2007; Óladóttir et al., 2011a). For example, in 7 sections around Vatnajökull 16 of the 64 known Grímsvötn tephra layers erupted from AD 1200–2010 were found. This ratio of all known explosive eruptions and the observed layers in the studied sections is then used as a correction fac- tor, termed preservation ratio. Thus, the eruption fre- quency for the prehistoric period in Grímsvötn was assessed by multiplying number of Grímsvötn tephra layers with the factor of 4 (64/16; further information see Óladóttir et al., 2011a). In short, the tephra layer frequency is used with preservation ratio to account for unpreserved and undetected tephra layers in order to estimate the eruption frequency of a given volcanic system. What influences eruption frequency? Tephra studies allow us to read the eruption history that different volcanic systems have left in soils and other sediments. Individual volcanic systems seem to follow similar trends in volcanic activity, i.e. periods of high and low activity seems to take place in simi- lar time periods (Jakobsson, 1979; Larsen and Eiríks- son, 2008a; Óladóttir, 2011a; Guðmundsdóttir et al., JÖKULL No. 62, 2012 27
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.