Jökull


Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 75

Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 75
Reviewed research article Distal tephrochronology of NW Europe – the view from Sweden Stefan Wastegård1 and Jane Boygle2 1Department of Physical Geography and Quaternary Geology, Stockholm University, S-106 91 Stockholm, Sweden 2School of Science and the Environment, Manchester Metropolitan University, Chester Street, Manchester M1 5GD, UK Corresponding author: stefan.wastegard@geo.su.se Abstract – Sigurdur Thorarinsson has inspired generations of tephrochronologists. In his thesis in 1944 he outlined the prospect of finding ash from some of the major Icelandic eruptions in peat bogs in Scandinavia. Since Christer Persson’s pioneering work in the 1960s, more than 15 tephra horizons have been identified in distal peat and sediment sequences in Sweden. The most widespread tephra from the Last Glacial-Interglacial transition (LGIT, ca. 15–9 ka BP) is the rhyolitic phase of the Vedde Ash (ca. 12.1 ka BP) which has been found in several sites with lacustrine sediments and uplifted marine clays south of the Younger Dryas moraines. Two significant new additions to the LGIT tephrochronological frameworks of NW Europe are the Hässeldalen (ca. 11.3 ka BP) and Askja-S tephras (ca. 10.4 ka BP). The most significant mid to late Holocene isochrones in Sweden are Hekla-4 (ca. 4260 BP), Hekla-S/Kebister (ca. 3720 BP), Hekla-3 (ca. 3000 BP) and Askja- 1875. Other layers have been identified in single sites and are so far less valuable as marker horizons, but are potentially important for the future. INTRODUCTION The foundation of modern tephrochronology was made when Sigurdur Thorarinsson defended his doctoral thesis at Stockholm University College in 1944 (Thorarinsson, 1944). In his thesis about the tephrochronology of Thjórsardalur in SW Iceland he coined the term "tephrochronology", as originally described in Swedish: På Island föreligga alltså synnerligen gynnsamma förutsättningar för upprät- tandet av en absolut geologisk kronologi baserad på mätningar, konnekteringar och dateringar av vulka- niska asklager. Som internationell term för en dylik asklagerkronologi föreslår jag termen tefrokronologi (eng. tephrochronology, fr. och ty. Tephrochronologie) av grek. τεϕ%α, aska" (Thorarinsson, 1944, p. 6). Translated to English: "In Iceland there are therefore extremely favorable conditions for the establishment of an absolute geological chronology based on mea- surements, correlations and dating of volcanic ash lay- ers. As an international term for such an ash layer chronology I propose the term tephrochronology". Although Thorarinsson devoted most of his work to proximal settings in Iceland, he also showed a great interest in distal tephrochronology, and already in his thesis he outlined the prospect of finding ash from some of the major Icelandic eruptions in peat bogs in Scandinavia. Later, in 1981, he published a paper with the captivating title "Greetings from Iceland – ash-fall and volcanic aerosols in Scandinavia" (Thorarinsson, 1981). In this paper, Thorarinsson made a review of eye-witness accounts of historical ash fall events and dispersal of volcanic aerosols in Scandinavia. He also described what he considered to be the first published map of dispersal from a volcanic eruption, i.e. the ash- fall event of Askja 1875, published by Mohn (1878). A pioneer in the study of distal tephrochronol- ogy of Scandinavia was Christer Persson, who, fol- lowing an excursion to Iceland in 1962 pursued the possibility of finding tephra in Scandinavian peat de- posits. A number of papers followed during the 1960s where Persson described his findings of tephra in bogs in Sweden, Norway and the Faroe Islands (Persson, JÖKULL No. 62, 2012 73
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.