Jökull


Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 48

Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 48
Dugmore and Newton Vegetated plateau and terraced areas are likely to contain the best indication of fallout thickness, slopes are likely to have experienced either erosion of the primary fallout thickness, or thickening due to tephra mobilisation down-slope. Sediment traps such as well-vegetated basins are likely to have the most com- plete tephra records and if their catchments are sta- ble, they are unlikely to contain multiple layers of re- worked tephra (e.g. Kirkbride and Dugmore, 2001a). Lowland, ecologically-favoured areas are likely to re- cover more rapidly from the impacts of tephra fall than upland, ecologically marginal areas, and as a re- sult lowland tephra sequences are likely to have less disturbance. Crucially, if a tephra layer is found in multiple profiles in contrasting geomorphological set- tings, then it is not likely to be the product of lo- calised tephra re-mobilisation and is likely to define an isochron. Tephra deposits will experience varying degrees of reworking and redistribution while they are ex- posed to the surface environment. Original obser- vations of the season-by-season changes to the fall- out from the 2010 AD eruption of Eyjafjallajökull show that the small-scale variability of tephra layer thickness (a good indication of the cumulative amount of post-depositional change) is a reflection of land- scape stability and the completeness and depth of vegetation cover. The mobilisation of a tephra de- posit - and its potential movement across the land- scape - will be minimised if the full thickness of the tephra layer is rapidly stabilised by a spatially con- tinuous vegetation cover. Redistribution will result in areas stripped of primary tephra deposits. This pro- cess has been observed happening to Ey2010 in the un-vegetated forelands of the southern margin of Ey- jafjallajökull ice cap, and also to the fallout of the c. 1357 eruption of Katla on vegetated surfaces at Fell í Mýrdalur (Figure 1). The stripping of unconsolidated tephra from exposed, unvegetated surfaces affected by winds, water and frost action is to be expected. The reasons for the near-complete removal of tephra from grass-covered, slopes of aggrading soil are less obvi- ous. Fell í Mýrdalur lay beneath the principal axis of fallout in 1357 AD, was comparatively close to the eruption site and received coarse (sand-grade) fallout (Einarsson et al., 1980; Figure 1). If, as is likely, hill slopes of around 30◦ near to the farm were covered by a well-grazed sward, there would have been little opportunity for a decimetre-scale deposit of coarse- grained tephra to stabilise, especially as this is one of the wettest parts of Iceland. In contrast, the accu- mulation of a continuous ’rain’ of silt-grade aeolian sediment did take place, as did the discrete episodes of silt-grade, mm-thickness fallout from both Hekla 1300 and 1341 eruptions; the crucial difference being that the fine-grained silts could work into the vegeta- tion mat and thus be incorporated into the stratigra- phy, whereas the coarse grained tephra from c. 1357 AD evidently did not. THE USE OF POORLY PROVENANCED TEPHRA STRATIGRAPHIES In contrast to the generally well-known tephrochrono- logy of the last 1200 years, pre-Landnám tephra strati- graphies may contain many unidentified layers. The basic framework is secure and built around one of Thórarinsson’s great legacies, knowledge of the great silicic layers from Hekla; Hekla-S, Hekla 3, Hekla 4 and Hekla 5 (Thórarinsson, 1944; Larsen and Thórar- insson, 1977), now supplemented with a thorough un- derstanding of the volcanic history of Katla (Larsen et al., 2000, 2001; Óladóttir et al., 2005), Gríms- vötn, Bárdarbunga and Kverkfjöll volcanic systems (Óladóttir et al., 2011b). These studies have iden- tified over 550 Holocene tephra layers, established their chemical characteristics and revealed the erup- tion frequency of key volcanic systems, but despite these monumental achievements the spatial distribu- tions of most Holocene layers is yet to be established. As a result, local details can be usefully added using a ’barcode’ approach that replicates recognisable strati- graphic sequences over short distances (Figure 2b). The key to the ’barcode’ approach is that it uses the thicknesses and stratigraphic order of layers to make very short range correlations typically over dis- tances of 10–100m. This approach is unlikely to work over longer (km scale) distances because of the effects of different tephra plume orientations. Even if a short stratigraphic sequence of tephra layers are all from the 46 JÖKULL No. 62, 2012
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.